Η ιδιωτική ζωή των δέντρων, μυθιστόρημα, Αλεχάντρο Σάμπρα, μτφρ. Αχιλλέας Κυριακίδης, εκδόσεις Ίκαρος 2016
Το βιβλίο αυτό μοιάζει με φόρεμα που, ενώ στη φωτογραφία φαντάζει θησαυρός, μόλις το προβάρεις αποδεικνύεται άνθρακας, αποφασίζεις πως δεν είναι αυτό που ονειρεύτηκες, κάπου δεν στρώνει όπως θα ήθελες και μάλλον θα το γυρίσεις πίσω. Αλλά, δε γίνεται να το γυρίσεις πίσω. Ωστόσο, μπορεί να φταίνε οι προσδοκίες. Πολύ μεγάλες, πιθανόν. Όμως, δεν ήταν αβάσιμες. Το προηγούμενο βιβλίο του Σάμπρα τρόποι να γυρίζεις σπίτι ήταν ανέλπιστα καλό. Κι έτσι πίστεψα πως θα συνεχιστεί το θέρος. Μα όχι, δυστυχώς. Δεν ξέρω τι ώθησε το συγγραφέα να γράψει την ιδιωτική ζωή των δέντρων. Πολύ εμπνευσμένο πράγματι. Κι έπειτα; Ήταν λες και κάποιος του ψιθύρισε να κάνει γρήγορα γιατί σε λίγα λεπτά θα μαζέψουν τις κόλλες και θα του πάρουν το γραπτό. Η ιστορία με τους Χουλιάν, Ντανιέλα και Βερόνικα, μοιάζει με πρόχειρη συρραφή σημειώσεων που δεν πρόλαβαν να μπούνε σε σειρά. Κάτι σκάλωνε συνέχεια. Κι επειδή δε θέλω να φορτώνομαι το βάρος της κακής έκβασης στη σχέση μου μ’ ένα βιβλίο, επειδή θεωρώ πως, αν δεν κατάφερε να με κερδίσει, κάτι δεν έκανε καλά το ίδιο κι όχι εγώ, λέω πως μ’ έμπλεξε άσχημα στα κλαδιά των δέντρων του ο Αλεχάντρο και πως δεν σκόνταψα από μόνη μου αφελώς. Επιπλέον, κάτι περίεργο γινόταν με τη γλώσσα ή με τη μετάφραση, δεν ξέρω. Κάποτε απόμακρη ποιητική κι άλλοτε λαϊκή καθημερινή έδινε ανακολουθία στο ύφος και μια ημερομηνία λήξης που στερούσε από το κείμενο τη δυνατότητα της διαχρονικότητας. Αδίκως, γιατί τα θέματα είναι πανταχού παρόντα. Η σχέση του ζευγαριού με παιδί από προηγούμενο γάμο, ατελείωτες ερωτήσεις, ο αστείρευτος πατριός που διηγείται ιστορίες για να κοιμηθεί η μικρή τα βράδια, η απούσα μητέρα, οι ανελέητες επιθέσεις της μνήμης, η παντοδύναμη φαντασία και οι επινοήσεις της, τα συγκεχυμένα πρόσωπα της δεξιάς και της αριστεράς, το σκοτάδι με τις φοβίες του και οι στεγνές απαιτήσεις της επόμενης μέρας ακόμη κι αν πρόκειται για ένα απλό μάθημα αγγλικών. Είναι λίγο ασυνήθιστο να χαλαρώνει η δομή ενός τόσο σύντομου κειμένου, ενενήντα σελίδες όλο όλο, αλλά συνέβη κι αυτό. Όπως συνέβη και το άλλο. Μια διακεκομμένη γραμμή. Λες και κοβόταν στιγμιαία το ρεύμα και χάναμε την επαφή μας. Δεν πειράζει. Η ιδιωτική ζωή των δέντρων κατάφερε να νανουρίσει το παιδί, η Βερόνικα ακόμα να φανεί, ο Χουλιάν βούλιαξε σε ολονύχτιες σκέψεις από το παρελθόν, επιδόθηκε σε ιστορίες απ’ το μέλλον, σενάρια και καταστροφολογία μαζί, καμία απάντηση στα σίγουρα. Κλείνοντας όμως σκέφτομαι, με αφορμή τη μικρή Ντανιέλα που ζωγράφιζε τον πατριό της, ότι όταν αποφασίζουν να σε συμπεριλάβουν στις ζωγραφιές τους τα παιδιά σημαίνει πως έχεις πιάσει μια καρέκλα στην καρδιά τους. Κοντολογίς, θα ζωγράφιζα τον Σάμπρα κι ας μη μου δίνει πάντα αυτό που περιμένω.
Θέδα Καϊδόγλου
