Συνέντευξη στην Χρυσάνθη Ιακώβου
Συνομιλήσαμε με τον συγγραφέα Γιώργο Σκαρμπαδώνη με αφορμή την κυκλοφορία του νέου του βιβλίου "Ντεπό" από τις εκδόσεις Πατάκη.
Μιλήστε μου για το νέο σας βιβλίο, "Ντεπό", που μόλις κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Πατάκη.
Πρόκειται για είκοσι εφτά διηγήματα γραμμένα την τελευταία τριετία. Βασικοί θεματικοί άξονες είναι το άστυ και η περιφέρεια, η μοναξιά και η συνύπαρξη, η φθορά και η απειλή του τέλους, η σχέση με τα ζώα, το τώρα και η μνήμη, το ελάχιστο και η μέγιστη σημασία του. Ενοποιητικό στοιχείο είναι πάντα το ύφος και η γλώσσα.
Έχετε ασχοληθεί πολύ με τη μικρή φόρμα, το διήγημα. Θεωρείτε ότι ως λογοτεχνικό είδος έχει από το κοινό ικανοποιητική ανταπόκριση; Ή ο κόσμος αγκαλιάζει κατ' εξοχήν το μυθιστόρημα;
Τον τελευταίο καιρό υπάρχει μια μεγαλύτερη αποδοχή του διηγήματος. Το μυθιστόρημα για πολλούς και μάλλον ακόμα αδιευκρίνιστους λόγους διαβάζεται πιο πολύ, ειδικά στην Ελλάδα, που έχει και μεγάλη παράδοση το διήγημα. Το θέμα, βέβαια, πάντοτε είναι να είναι πολύ καλό το βιβλίο, είτε μικρής, είτε μεγάλης φόρμας.
Τι είναι αυτό που θέλετε να εκφράσετε μέσα από τη γραφή; Ποιος θα λέγατε πως είναι ο βασικός άξονας της λογοτεχνικής σας δημιουργίας;
Δεν εκφράζει κανείς κάτι συγκεκριμένο, δε θέλει να στείλει ένα μήνυμα – αλλιώς θα έγραφε ένα άρθρο. Η λογοτεχνία είναι εξόχως περίπλοκη, πολυσημική και αινιγματική, και πασκίζει να αναδείξει την βαθύτερη ανθρώπινη κατάσταση, να φωταγωγήσει πλευρές της ανθρώπινης περιπέτειας με ένα καινούργιο φως.
Συγγραφή και επιτυχία: τι είναι επιτυχία για εσάς σε ό,τι αφορά στη συγγραφική σας δραστηριότητα;
Επιτυχία είναι να δώσεις τον καλύτερό σου εαυτό, με απόλυτη αυστηρότητα και πάθος. Με αφοσίωση και πειθαρχία. Από εκεί και πέρα κανείς δεν μπορεί να προβλέψει αν ένα βιβλίο θα έχει αποδοχή, θα είναι επιτυχημένο. Εξάλλου η επιτυχία είναι κάτι σχετικό – υπάρχουν και κακά βιβλία που κάνουν δεκάδες εκδόσεις.
Πόσος …"Σκαμπαρδώνης" υπάρχει μέσα σε κάθε σας κείμενο; Πόσο αξιοποιείτε λογοτεχνικά τα προσωπικά σας βιώματα;
Προφανώς και αξιοποιούνται. Αλλά δεν αρκούν τα δικά μου βιώματα, οφείλω να αναδείξω, να μεταπλάσω και τα βιώματα των άλλων, ενώ συμμετέχει πάντα η επινόηση και η φαντασία. Είναι συνδυασμός πολλών στοιχείων και υλικών, είναι η πάλη με το ύφος, τη γλώσσα, και η αγωνία διάνοιξης νέων εκφραστικών δρόμων. Κάθε βιβλίο πρέπει να κομίζει κάτι καινούργιο, αλλιώς δεν έχει νόημα να το εκδώσεις.
Τα κείμενα σας έχουν φτάσει και στη μεγάλη οθόνη. Πώς ήταν η εμπειρία της επαφής με την έβδομη τέχνη;
Είναι μια ευχάριστη εμπειρία. Γνωρίζεις μια άλλη, συγγενική τέχνη από τα μέσα, συνυπάρχεις με σκηνοθέτες και ηθοποιούς, ζεις την επίπονη διαδικασία δημιουργίας μιας ταινίας κι όλο αυτό αποτελεί κάποιο είδος διδασκαλίας. Αρδεύεται και η δική σου τέχνη μέσα απ’ όλα αυτά.
Θεωρείτε ότι η κρίση είχε, μέχρι στιγμής, βαθιά επίδραση στη λογοτεχνία; Έχει προκύψει, κατά τη γνώμη σας, ενδιαφέρουσα λογοτεχνική παραγωγή τα τελευταία χρόνια;
Πάντα υπάρχει ενδιαφέρουσα παραγωγή. Η ανθρώπινη κρίση είναι αιώνια και ατελεύτητη, δεν έχει να κάνει μόνο με το οικονομικό. Υπάρχει ο έρωτας, η απώλεια, η οδύνη, η παραφροσύνη, ο θάνατος, η προδοσία, η μοναξιά και κλπ, που δε φεύγουν ποτέ από την επικαιρότητα.
Τι είναι αυτό που δεν έχετε κάνει ακόμα λογοτεχνικά; Ποιοι είναι οι μελλοντικοί σας στόχοι και οι ευσεβείς σας πόθοι;
Αυτό δεν μπορώ να το ξέρω. Είναι θέμα έμπνευσης, συγκυρίας, και άλλων στοιχείων απρόβλεπτων. Ας έχουμε υγεία και ό,τι είναι να 'ρθει, θα 'ρθει.
