Mεταφράζει η Αγγελική Δημουλή
Εις το όνομα της ελευθερίας -ποιήματα της Αντίστασης είναι ο τίτλος ένος μικρού βιβλίου που έπεσε τυχαία στα χέρια μου. Για την ακρίβεια, σ’ αυτά τα ξύλινα ή γυάλινα κουτιά που υποτίθεται γίνεται γόνιμη ανταλλαγή βιβλίων και που βρίσκονται σε διάφορα σημεία της πρωτεύουσας ανακάλυψα μισοσκισμένο στα γαλλικά το βιβλιαράκι αυτό. Τρία ποιήματα διαβάζονταν ολόκληρα, τα υπόλοιπα ήταν λειψά κι έτσι αυτά έχουν μεταφραστεί.
Η Μαριάν Κόν, γερμανοεβραία ποιήτρια και ενεργό μέλος της αντίστασης φυγάδευε, κατά τη διάρκεια του Β’Παγκοσμίου Πολέμου, παιδιά στην Ελβετία. Συνελήφθη απ’ τη Γκεστάπο και εκτελέστηκε.
Ο Πωλ Ελυάρ, ήδη από τον Α’ Παγκόσμιο δημοσιεύει ποιήματα αφιερωμένα στους στρατιώτες (poilus). Η ποιήσή του υμνεί την λυτρωτική δύναμη της αγάπης και το ιδανικό της ανθρώπινης αδελφοσύνης. Εντάσσεται στο Κομμουνιστικό Κόμμα στο Παρίσι και συγκεντρώνει σε τόμο τα ποιήματα ποιητών που γράφουν υπέρ της Αντίστασης.
Ο Ευγένιος Γκιλεβίτς διέτέλεσε Υπουργός Οικονομικών το 1926 στη Γαλλία. Εντάχθηκε στο Κομμουνιστικό Κόμμα και έλαβε ενεργή δράση στην Αντίσταση κατά τη διάρκεια του Β’Παγκοσμίου Πολέμου.
**
Marianne Cohn (1922-1944)
Αύριο θα προδώσω
Αύριο θα προδώσω όχι σήμερα
Σήμερα ξεριζώστε μου τα νύχια,
Δε θα προδώσω
Δεν ξέρετε το πόσο αντέχω.
Εγώ ξέρω.
Είστε πέντε χέρια σκληρά με τα δαχτυλίδια.
Στα πόδια σας φοράτε κάλτσες
Με καρφιά.
Αύριο θα προδώσω, όχι σήμερα,
Αύριο.
Χρειάζομαι τη νύχτα για να λυθώ,
Δε χρειάζομαι παρά μια νύχτα
Για ν’αποκυρήξω, ν’ απαρνηθώ, για να προδώσω.
Για ν΄αποκυρήξω τους φίλους μου,
Ν’απαρνηθώ το ψωμί και το κρασί,
Για να προδώσω τη ζωή,
Για να πεθάνω.
Αύριο θα προδώσω, όχι σήμερα.
Η λίμα βρίσκεται κάτω από τα πλακάκια,
Η λίμα δεν προορίζεται για τα κάγκελα,
Η λίμα δεν είναι για τον δήμιο,
Η λίμα είναι για τον καρπό μου.
Σήμερα δεν έχω τίποτα να πω,
Αύριο θα προδώσω
*
Paul Eluard (1895-1952)
Απαγόρευση κυκλοφορίας
Τι θέλετε στην πόρτα είχε φρουρούς
Τι θέλετε είμασταν έγκλειστοι
Τι θέλετε ο δρόμος ήταν φραγμένος
Τι θέλετε η πόλη η πόλη ήταν σε καταστολή
Τι θέλετε ήταν πεινασμένη
Τι θέλετε είμασταν αφοπλισμένοι
Τι θέλετε βράδιασε
Τι θέλετε αγαπιόμασταν
*
Eugène Guillevic (1907-1997)
Βρεττάνη
Υπάρχει πολλή λάτζα,
Άσπρα κομμάτια πάνω σε σπασμένο ξύλο,
Κομμάτια από μπωλ, κομμάτια πιάτων
Και μερικά δόντια του παιδιού μου
Πάνω σ’ ένα κομμάτι από λευκό μπωλ.
Κι ο άντρας μου παρέδωσε,
Προς το λιβάδι με τα χέρια σηκωμένα,
Έφυγε, τελείωσε.
Έχει τόσα πολλά λευκά κομμάτια,
Από τα πιάτα, απ’ τα μυαλά
Και μερικά δόντια του παιδιού μου.
Έχει πολλά λευκά μπωλ,
Μάτια, γροθιές, ουρλιαχτά,
Πολλά τα γέλια και το αίμα
Που εγκατέλειψαν τους αθώους.
