Top menu

Περιεχόμενα Τεύχους 40

Λίγη φθορά για γούρι & Το θέατρο στην ποίηση, της Ασημίνας Ξηρογιάννη

Λίγη φθορά για γούρι, ποίηση, εκδόσεις Γαβριηλίδης 2017


Το θέατρο στην ποίηση, ανθολογία ποίησης, εκδόσεις Momentum 2017

Συναντώ το όνομά της εδώ και μερικά χρόνια. Πάντα πλάι στα ποιήματα, τις συνεντεύξεις, τις κριτικές για τα βιβλία των φίλων που αξίζει πάντα να σκύψει κανείς. Μα πάνω απ΄όλα στους στίχους. Κάπως έτσι η Ασημίνα Ξηρογιάννη καταγράφεται ανάμεσα στους εκφραστές της σύγχρονης, ελληνικής λογοτεχνίας. Η φωνή της, συνεπής, δημιουργική και πρωτότυπη έρχεται να συμπληρώσει με τρόπο εκλεκτό την εντόπια κριτικογραφία. Θεατρικές σπουδές και κλασσική φιλολογία. Οι συνοπτικές πληροφορίες στο διάσημο πια διαδικτυακό της περιοδικό, αφήνουν πολλά δίχως επισημάνσεις. Ταπεινή και εργατική, η Ασημίνα, με το παράξενο, νυχτερινό της όνομα δείχνει το δρόμο, φωτίζει διακριτικά μα ξεκάθαρα, την οδό της συνέχειας για τις γενιές που έρχονται. Αυτές που φορτώθηκαν ερήμην με το βάρος μιας κρίσης μ΄ατέλειωτα, μακρινά προπύλαια χάνοντας την επαφή με την τέχνη που υπηρετούν. Κάτι σαν τα δικά μας, τα σύγχρονα φυσικά που ανοίγουν διάπλατα, καλύπτοντας μια σειρά από σύμβολα και πόζες.

Μιλώ για εκείνες τις γενιές που μπορούν να βρουν στη σύνθεση της ποιήτριας μερικά συστατικά για το παρόν τους και να αποτυπώσουν μια επαρκή εικόνα για τη σύγχρονη βιβλιογραφία, αντλώντας από την κριτικογραφία της.
Ωστόσο, επιλέγοντας κανείς, μες στους κόλπους αυτής της ανάγνωσης το ρόλο του ακροατή, αδιαφορώντας πλήρως για το εργαστήριο που άλλοτε φλέγεται και πάλι αφήνεται στο περιθώριο, υψώνοντας τις σημαίες της πίστης στο αυθεντικό, το πρωτότυπο έργο νιώθει περισσότερο τα ποιήματα της Ασημίνας. Οι σκόρπιες καταχωρήσεις σε διαδικτυακό επίπεδο, περιλαμβάνουν σχεδόν τις ίδιες συνθέσεις. Εδώ το πρόσωπο δεν είναι πρώτο, μα γράφεται και προφέρεται για λογαριασμό όλων. Είναι μια τίμια χειρονομία, μια αφορμή για εκείνα τα κυκλαδίτικα βιβλία που τείνουν προς τα εντός και που κάνουν τη διαφορά σε κάθε καλλιτεχνική έκφραση. Η Ασημίνα Ξηρογιάννη πλουτίζει τον εξαιρετικά διευρυμένο κατάλογο των νέων εκδόσεων, πάντα σε πείσμα των ισχνών καιρών. Στη Λίγη φθορά για γούρι των εκδόσεων Γαβριηλίδη που κυκλοφορεί αυτό το καλοκαίρι, η δημιουργός επανέρχεται στα ποιήματα. Δίχως κοριτσίστικες αφέλειες, με ύφος ντόμπρο και καρδιά σπασμένη, -έτσι τη θέλησαν για πάντα οι ποιητές-, φθάνει από τους δικούς της δρόμους. Το θέατρο παραμένει μια τρυφερή εκδοχή του έργου της. Από κάποια πλατεία που θ΄απομείνει για πάντα απατηλή επαναλαμβάνει τα λόγια της. Ο ρόλος την θέλει με σπασμένο κόκκινο φουστάνι να θυσιάζεται γι΄αυτόν τον κόσμο. Την βρίσκω στον δρόμο που άφησε κρυμένο η σπουδαία Λευκή Μολφέση. Τόπους τόπους θυμάμαι ξεκάθαρα τα σπασμένα υαλικά, κάτι μεσημέρια αυτοκρατορικά του θανάτου. Στέρεψαν τα χέρια της και τώρα τον χρόνο μετρούν τα χιονισμένα της μαλλιά και τα σημάδια που γράφουν οι καιροί. Τον μετρούν τα ποιήματα και οι θυσίες. Κάτι σπάνιες παντομίμες που ξοδεύτηκαν σαν ζωγραφιές στον άνεμο. Αυτή είναι η γλώσσα των τραγουδιών της Ασημίνας Φτιαγμένες απ΄το πρώτο πληθυντικό της σπαραχτικής μας ύπαρξης. Εκείνο το αφοπλιστικό, το επίρρημα της ύπαρξης.

Και ύστερα πάλι, με μια άλλη της ιδιότητα η συγγραφέας πια, υπηρετεί την τέχνη της από μια άλλη σκοπιά. Εκείνη του ερευνητή που όμως, προικισμένος με αισθητική και διάθεση, υπηρετεί το θέατρο. Ποίηση, λόγος και πλατείες στο βιβλίο των εκδόσεων Momentum Το θέατρο στην ποίηση. Η ερευνήτρια καταλογογραφεί έναν ευρύτατο κατάλογο ποιημάτων και δημιουργών που έθεσαν το θέατρο στο φόντο. Στίχοι που άντλησαν απ΄την υποβλητικότητα, απ΄το υπονοούμενο μιας παράστασης. Με σχετικές σπουδές, η Ασημίνα Ξηρογιάννη αθροίζεται στα λιγοστούς δημιουργούς της γενιάς της που σκύβουν με μεράκι και επιμέλεια πάνω στον εμπλουτισμό της σύγχρονης κριτικογραφίας.Μια απλή, αποσπασματική ανάγνωση του Θεάτρου επιβεβαιώνει τη συνύπαρξη της ποίησης και του δράματος. Με αφετηρία το αρχαίο θέατρο η ποίηση τίθεται στο προσκήνιο για την ερευνήτρια, όπως δηλώνει η ίδια. Είτε οι ποιητές απευθύνονται στο φανταστικό κοινό τους, είτε ανοίγουν παράθυρα μες στις σκιές ξανά και ξανά, πλουτίζουν τις εξαίσιες κινήσεις αυτού του κόσμου. Συνθέτουν μια σπάνια αισθητική της τέχνης όταν συμπληρώνει τη σημασία της μ΄άπειρες μορφές. Οι περιεκτικές της αναφορές στους ποιητές και τα έργα φανερώνουν την ολοκληρωμένη έρευνα που προηγήθηκε προκειμένου να καταρτιστεί το πρωτότυπο βιβλίο των εκδόσεων Momentum.

Ένα σημείωμα, σαν αυτό είμαι βέβαιος πως λίγα κατορθώνει να πει για το πολυσύνθετο έργο της Ασημίνας Ξηρογιάννη. Η παρουσία της μέσα από προηγούμενες συνεργασίες της με τις εκδόσεις Βακχικόν αλλά και οι εξαιρετικές κριτικές της που φιλοξενούνται σε έντυπα και ηλεκτρονικά περιοδικά, συνιστούν δείγμα της παρουσίας της νέας δημιουργού στα πνευματικά πράγματα της εποχής.

Εγώ κρατώ από εκείνη τα επιρρήματα της συντριβής. Απασφαλίζω τους στίχους που αφήνει μυστικές στη Λίγη Φθορά της και δίνω στις λέξεις μου ένα φιλί, σαν φυλαχτό. Η νύχτα είναι ασημένια, τα ποιήματα αδέσποτα πετούν πίσω απ΄τα φώτα των θεάτρων. Θέλει η ποίηση την έκπληξη και τη φθορά.

Aπόστολος Θηβαίος