Τεθλασμένοι χρόνοι, ποίηση, Χρυσάνθη Ιακώβου, εκδόσεις Βακχικόν 2017
Ένα μη τεθλασμένο κείμενο της Ρένας Τριανταφύλλου για τους Τεθλασμένους Χρόνους της Χρυσάνθης Ιακώβου (Εκδ.Βακχικόν, Αθήνα, 2017).
…ένα νέο νόημα
μια καινούργια αρχή
και ένα τέλος,
στο ξεκίνημά τους
όλα να λιώνουν
να φεύγουν
να πεθαίνουν,
ν’ανθίζουν μόνο για μια στιγμή
τέλεια στη λάθος ώρα…
Οι Τεθλασμένοι Χρόνοι της Χρυσάνθης Ιακώβου εσωκλείονται θεματικά στους παραπάνω στίχους του ποιήματός της Κόσμος Πεπερασμένος. Η νέα απόπειρα γραφής της μία ολόκληρη υπαρξιακή ανησυχία, άλλοτε μία καθίζηση στη ζώσα πραγματικότητα και άλλοτε καθ’ όλα ανατρεπτική.
Μία επαναστάτρια με αιτία απέναντι στο χρόνο και το άχρονο. Τα γραπτά της γεμάτα με “χώρους αναμονής”, στάσεις και υπομονετικές πορείες, εκεί που οι ανατροπές χωρούν παντού και πουθενά και εκεί που τα καλύτερα δεν έρχονται ή έρχονται με χρονοκαθυστέρηση… Καταδικασμένη (;) σε συμβιβασμούς ανάμεσα σε αποσιωπητικά, άνω και κάτω τελείες…
Αδάμαστη, ωστόσο, φύσει και θέσει, σε μία αέναη προσπάθεια να αυτοσυναρμολογηθεί ενώπιον του τυχαίου και μοιραίου, καταθέτει την αυτοκριτική της…
…τυχαίοι διαβάτες
που τολμήσαμε να διασχίσουμε
μια μέρα ωραία την άγνωστη λεωφόρο,
με ένα σακίδιο στους ώμους
και έναν ήλιο που μας έγνεφε
μέσα από τους σπασμένους καθρέφτες
ενός τοπίου αδάμαστου.
Ανασύροντας εικόνες παιδικότητας ωριμάζει και επαναπροσδιορίζεται. Το αναιδές πέρασμα του χρόνου, το φθαρτό και το άφθαρτο σε νομοτελειακή αρμονία. Ολόκληρο ένα τέλειο έγκλημα…
Παιδικά καλοκαίρια
και ώριμα φρούτα του Αυγούστου,
μας εξαπάτησες μέσα απ’τη μνήμη και την αντοχή
ένα καλοκαίρι σαν ηλιοβασίλεμα στον ουρανό του χρόνου
και οι ανάσες των ερώτων
που μυρίζουν Δεκέμβρη.
Τα ποιήματά της μία καταγγελία κατά παντός υπευθύνου. Μία απόπειρα αυτογνωσίας μέσα στην πλάνη του χωροχρόνου. «Ένα πέταγμα απ΄όπου ξεπηδάνε όλα τα γενναία και όλα τα τρομακτικά». Το ξόδεμα ανάμεσα σε βολικές φωλιές και απολεσθείσες ελπίδες. Και τα όνειρα στα lost and found… Η πάλη του καλού και του καλύτερου και στην ιδεατή μέση η ανάγκη για Ζωή και όχι για επιβίωση.
…πηγαινοέρχεσαι
σκυφτός
αναποφάσιστος
μία ρωγμή στην απουσία των πραγμάτων…
Το ξόδεμα του χρόνου σε αλλεπάλληλες ασυνδετότητες. Η μάχη για ισορροπία, η ισορροπία σε θραύσματα και τα θραύσματα σε μοιραία ισορροπία. Ασυναίσθητη πορεία ή επιλογή; Γραφτό ή άγραφο; Τα «και αν…» σε καλοσχηματισμένη συγχορδία ενηλίκων συνθέτουν το τώρα. Απογύμνωμα αισθήσεων ενώπιον κάθε αναπάντητου ερωτήματος. Είσαι οι επιλογές σου ή υπάρχεις ανώριμα στα αυτοσχέδια συμπαγή σου πλαίσια;
…παράνομη
στα όπλα και στους τρόπους
ν’αφήνεις το ρίσκο,
εσύ
η ουσία των πραγμάτων,
να εγκαταλείπεις
ό,τι άφησες στη μέση να γίνει
μονάχο,
μην έρθεις,
να ξέρεις να στέκεσαι
στην ισορροπία του ύδατος.
Θραύσματα.
“Σωστά” και ασφαλή “λάθη”, απουσίες και παρουσίες και το κάθε τέλεια μελετημένο αντίθετο-αντίστροφο. Το “εύστοχο” του “λάθους”και της πλάνης, μία καλά στημένη σκηνή δράσης. Το αντικείμενο της μνήμης να παραπαίει ανάμεσα στο φόντο και το προσκήνιο… Να διακτινίζεται σε όρια αχνά. Όλα επιμελώς ατημέλητα και όλα καλώς γενόμενα μέσα στη δήθεν γραμμικότητα του χρόνου. Ο χρόνος καταλυτικός, «σχεδόν αντικείμενο επισκευής…», καταθέτει εικόνες σε κενά πλαίσια. Δίνει παράταση. Υποσκάπτει σενάρια τελειότητας. Ματαιώνει.
Τεθλασμένοι εαυτοί
στα μισάνοιχτα παράθυρα,
στα τρία, στα εννιά, στα εικοσιπέντε,
ποιόν να διαλέξεις…
στα είκοσι, στα εικοσιεννιά, στα τριανταδύο,
τόσες ζωές,
ποια να διαλέξεις,
τόσες εκδοχές,
τόσες θολές
αντανακλώμενες
ακαθόριστες λύσεις.
Μια γυναικεία ύπαρξη στην προσπάθεια να μάθει ν’ αγαπάει τη φαυλότητά της. Εκείνη που ψάχνει την καίρια θέση του ξεκάθαρου σε κάθε ατόπημα… Που αναζητά το εκτόπισμά της στο άπειρο απέναντι στον κάθε Σημαντικό Άλλο.
Μια διασταύρωση
ωκεανών
κι εγώ
φτηνή
στη μέση.
Φαύλες οι ώρες,
μισές
αναπόδραστες
οι στιγμές σου.
Μισοτελειωμένα ειδύλλια σε δύστροπους συγχρονισμούς, αφήνοντας γλυκόπικρες μνήμες εκεί όπου θα έπρεπε να οικοδομηθέι το υγιές νέο. Και με αρνητικές δηλώσεις και προτάσεις γεννώνται τώρα νέα αιτήματα:
…να μη διασωθούμε ναυαγοί
ηττημένοι απ’τα ουράνια τόξα
της επόμενης μέρας,
να μη σωθούμε
και να μη σώσουμε ποτέ,
έλα, σου λέω,
ας μη φτάσουμε να σβήνουμε τα’αγγίγματα
με καινούργιες βροχές
με ψεύτικες αλήθειες.
Επιβάλεται να παραταθεί το όνειρο. Να επιβληθεί ο έρωτας εκεί όπου εκλείπει. Να εδραιωθεί η εγγύτητα εκεί όπου θριαμβεύει η απόσταση. Σε δυαδικές σχέσεις με εύπλαστες ισορροπίες… Εκεί που η λογική φωνάζει «όχι» και η καρδιά διατείνεται ολική καθαίρεση κάθε συμβατικού.
Όλη η συλλογή της μια επιβλητική παρένθεση, όπου χωρά μόνο η ατομική Ουσία.
Όλη η συλλογή της ολοστρόγγυλα (μη) αποσιωπητικά σε Άχρονο Εξακολουθητικό Χρόνο…
Ρένα Τριανταφύλλου
