Χρονικό των Εξαρχείων, μαρτυρία, Ρήγας Καππάτος, εκδόσεις Εκάτη 2018
Η απογευματινή ανάπαυση ενός φαύνου, ποιήματα, Στεφάν Μαλλαρμέ, μτφρ. Ρ. Καππάτος, εκδόσεις Εκάτη 2018
Ω! Θεά κυβερνητική, ποιήματα, Κάρλος Χερμάν Μπέλλι, μτφρ. Ρ. Καππάτος, εκδόσεις Εκάτη 2017
Έχουμε αναφερθεί πολλές φορές σε βιβλία, που έχει γράψει ή μεταφράσει ο Ρήγας Καππάτος και η πολυσχιδής δράση του στον χώρο της λογοτεχνίας μας κάνει να θέλουμε να γνωρίσουμε κάθε τόσο και νέα έργα του. Γιατί ο Ρήγας Καππάτος είναι και ποιητής και μεταφραστής και συγγραφέας και μας έχει δώσει όμορφα δείγματα με όσα είδη γραπτού λόγου έχει καταπιαστεί μέχρι σήμερα.
Είχαμε, λοιπόν, την ευκαιρία να διαβάσουμε τρία βιβλία του Ρήγα Καππάτου, που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις «Εκάτη». Πρόκειται για τη μετάφραση της ποιητική συλλογής του Κάρλος Χερμάν Μπέλλι: «Ω! Θεά κυβερνητική», σε δίγλωσση έκδοση, τη μετάφραση του ποιητικού έργου του Στεφάν Μαλλαρμέ: «Η απογευματινή ανάπαυση ενός φαύνου», επίσης σε δίγλωσση έκδοση και το μυθιστορηματικού ύφους: «Χρονικό των Εξαρχείων».
Η ποιητική συλλογή του Κάρλος Χερμάν Μπέλλι «Ω! Θεά Κυβερνητική» κυκλοφόρησε το 1962, όταν ακόμα η κυβερνητική επιστήμη ήταν άγνωστη και σύμφωνα με τον ποιητή η μόνη ελπίδα για να αλλάξει ο κόσμος. Τα ποιήματα της συλλογής είναι μικρά και έχουν έναν γρήγορο ρυθμό θυμίζοντας την ιδεολογία των φουτουριστών. Σήμερα, βέβαια, που το διαδίκτυο έχει μπει στην καθημερινότητα των περισσότερων ανθρώπων, μπορούμε να δούμε πιο εύκολα τα θετικά ή τα αρνητικά αποτελέσματα της κυβερνητικής, αλλά το σίγουρο είναι ότι πολλές και μεγάλες αλλαγές συντελέστηκαν. Παρά την προσκόλληση στην τεχνολογία, ο Κάρλος Χέρμαν Μπέλλι θεωρεί ότι η φύση είναι όλη μια οικογένεια και ότι οι άνθρωποι μπορούν να συνυπάρξουν ειρηνικά με τα φυτά και τα ζώα.
Το ποίημα του Στεφάν Μαλλαρμέ «Η απογευματινή ανάπαυση ενός φαύνου» είναι ερωτικό και πολύστιχο. Περιγράφει σκηνές, που ενώ σήμερα φαντάζουν απλά ερωτικές ήταν πολύ τολμηρές για την εποχή, που γράφτηκαν. Εδώ, ο Ρήγας Καππάτος καταφέρνει να μεταφέρει στα ελληνικά τα σχήματα λόγου και τις λεπτές περιγραφές του Μαλλαρμέ με πολύ ζωντανό τρόπο. Στο τέλος του βιβλίου υπάρχει ένα ερμηνευτικό και ιστορικό επίμετρο από τον ποιητή και διδάκτορα λογοτεχνίας Ρικάρδο Σίλβα-Σαντιστέμπαν.
Τέλος στο «Χρονικό των Εξαρχείων» ο Ρήγας Καππάτος μας περιγράφει εικόνες από τα Εξάρχεια, που έζησε ο ίδιος από 13 ετών μέχρι, που μπάρκαρε με τα καράβια. Τα Εξάρχεια περιγράφονται κυρίως στις δεκαετίες του ’50 και του ’60, ενώ από την «ταβέρνα-σκηνή θεάτρου» παρελαύνουν όλοι οι τύποι των Εξαρχείων εκείνης της εποχής. Οι περιγραφές είναι ζωντανές με έντονη νοσταλγική διάθεση.
Συμπερασματικά και τα τρία βιβλία παρουσιάζουν αρκετό ενδιαφέρον και καταφέρνουν να μας ταξιδέψουν το καθένα και σε διαφορετικό προορισμό και σε διαφορετική εποχή, θα λέγαμε, με τον συναρπαστικό και γλαφυρό τρόπο γραφής τους.
Θεοχάρης Παπαδόπουλος
