Γράφει η Αλεξία Νταμπίκη
Το να ακούμε μουσική είναι σίγουρα πολύ διασκεδαστικό, ωστόσο σύμφωνα με αρκετούς επιστήμονες, μπορεί επίσης να είναι πολύ καλό για την υγεία μας, αλλά και για την απόδοση μας σε διάφορους τομείς και δραστηριότητες.
Το ότι η μουσική μπορεί να επηρεάσει τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά μας, μάλλον δεν δημιουργεί μεγάλη εντύπωση στους περισσότερους από εμάς. Κάποια στιγμή όλοι έχουν καταφύγει στη μουσική ως μέσο για να αισθανθούμε καλύτερα ψυχολογικά σε δύσκολες καταστάσεις. Πολύς κόσμος, επίσης, εργάζεται χρησιμοποιώντας τη μουσική, καθώς πιστεύει πως αυτό τον κάνει πιο αποδοτικό.
Σήμερα, πάρα πολύς κόσμος χρησιμοποιεί τη μουσική για να γίνει πιο αποδοτικός στη δουλειά του. Η μουσική χρησιμοποιείται κατά κόρον στον χώρο του αθλητισμού από αθλητές κατά τη διάρκεια της προπόνησής τους και στις περιπτώσεις που αυτό είναι εφικτό, ακόμη και κατά τη διάρκεια των αγώνων. Με τον τρόπο αυτό οι αθλητές καταφέρνουν να «καθαρίσουν» το μυαλό τους, να ηρεμήσουν και όλη τους η προσοχή να εστιαστεί στην αθλητική προσπάθειά τους.
Όπως έχει αναφέρει σε συνεντεύξεις του ο σπουδαίος κολυμβητής Michael Phelps, το να ακούει μουσική ήταν για αυτόν το πρώτο πράγμα που φρόντιζε σε κάθε του προπόνηση, αλλά και μαζί με τη σύζυγό του το μέσο με το οποίο αντιμετώπισε και την κατάθλιψη. Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί πως εδώ υπάρχει μία διαφορά που έχει να κάνει με το αντικείμενο του κάθε ανθρώπου και τις προτιμήσεις του.
Έτσι για παράδειγμα ο Phelps φαίνεται να προτιμούσε την ηλεκτρονική μουσική και μάλιστα σε πιο έντονους ρυθμούς. Από την άλλη πλευρά, όπως αναφέρει η ψυχολόγος και συγγραφέας Maria Konnikova, η οποία εκτός των άλλων είναι και μία ιδιαίτερα επιτυχημένη παίκτρια στην πράσινη τσόχα, όταν προπονείται και αγωνίζεται, φροντίζει πάντα να ακούει χαλαρωτική μουσική, καθώς αυτό συμβάλλει σημαντικά στη βελτίωση της απόδοσής της στο παιχνίδι.
Έρευνες έχουν δείξει πως η μουσική με γρήγορο ρυθμό βοηθά περισσότερο τους αθλητές προκειμένου να έχουν καλύτερη επίδοση σωματικά, ενώ αντίστοιχα η μουσική σε πιο ήπιο ρυθμό και σε χαμηλότερη ένταση έχει καλύτερη επίδραση στη λειτουργία του εγκεφάλου νοητικά. Ο ιδανικός ρυθμός, ο οποίος μετριέται σε χτύπους ανά λεπτό, εξαρτάται από το είδος της άσκησης ή της δραστηριότητας. Μία έρευνα του 2011 έδειξε πως στην ποδηλασία, για παράδειγμα, η καλύτερη απόδοση επιτυγχάνεται περίπου στους 125 με 140 χτύπους ανά λεπτό.
Το γεγονός ότι η μουσική δρα θετικά στη ψυχολογία και στην απόδοσή μας επιβεβαιώνεται επιστημονικά σε πάρα πολλές ακόμη περιπτώσεις. Ουσιαστικά η μουσική χαλαρώνει το μυαλό μας, δίνει ενέργεια στο σώμα και σε κάποιες περιπτώσεις απαλύνει ακόμα και τον πόνο.
Το 2012 μία ομάδα ποντικιών που είχαν υποβληθεί επέμβαση στην καρδιά συμμετείχε σε μία έρευνα του τμήματος χειρουργικής του πανεπιστημίου Teikyo στο Τόκιο. Χρησιμοποιήθηκε μουσική κατά τη διάρκεια της ανάρρωσης κάποιων από τους ασθενείς, ενώ άλλοι τοποθετήθηκαν απλά σε δωμάτια χωρίς μουσική. Επί έξι ημέρες οι ερευνητές παρακολούθησαν πώς διάφορα είδη μουσικής επηρέασαν την ανάρρωση των ασθενών. Το πόρισμα ήταν πώς τα ποντίκια που άκουγαν μουσική είχαν τελικά πιο ποιοτική και γρήγορη ανάρρωση από τα υπόλοιπα. Ίσως αν είχαμε τη δυνατότητα να ρωτήσουμε τα ποντίκια, μάλιστα, τι μουσική προτιμούν, τα πράγματα να ήταν ακόμα καλύτερα.
Η ιδέα πως η μουσική μπορεί να έχει θεραπευτικά αποτελέσματα δεν είναι καινούρια. Η μουσική αποτελεί μία συναρπαστική εμπειρία που χρονολογείται εδώ και χιλιάδες χρόνια, δημιουργώντας συναισθήματα χαράς, λύπης, ενθουσιασμού και δίνοντας ισχυρά κίνητρα για να καταφέρει η ανθρωπότητα να κάνει μεγάλα πράγματα.
Στην αρχαία Αίγυπτο υπήρχαν συγκεκριμένες ιεροτελεστίες με θεραπευτικό σκοπό που περιλάμβαναν μεταξύ άλλων και την εκτέλεση μουσικών κομματιών. Σχετικές αναφορές έχουν γίνει και στην Αρχαία Ελλάδα από τον Αριστοτέλη και τον Πλάτωνα, αναφέροντας πως η μουσική κάνει τους ανθρώπους καλύτερα όντα και τους βοηθά να ξεπεράσουν τις συναισθηματικές δυσκολίες τους.
Η επιλογή της μουσικής που αρέσει στον καθένα και η οποία ταιριάζει με την άσκηση ή τη δραστηριότητα που κάνει, μπορεί να τον βοηθήσει σημαντικά, αυξάνοντας την απόδοσή του. Από τη στιγμή που καθένας από μας έχει διαφορετικές προτιμήσεις και ασχολείται φυσικά με διαφορετικά πράγματα, δεν είναι δυνατόν να πούμε πως υπάρχει κάποιο σταθερό πρότυπο που μπορούμε να ακολουθήσουμε. Δεν είναι όλα τα είδη μουσικής κατάλληλα για όλους τους ανθρώπους και για όλες τις περιστάσεις.
Η κλασσική μέθοδος της δοκιμής, πέρα βέβαια από τις διαπιστώσεις για τον γρήγορο ή τον αργό ρυθμό που φαίνεται να είναι πιο αντικειμενικές, είναι τελικά αυτή που μπορεί να βοηθήσει κάποιον να καταλάβει τι είναι καλύτερο για τη δική του περίπτωση, το ρεμπέτικο τραγούδι ή μήπως η κλασική μουσική;
