Top menu

Η δύναμη του μυαλού: Ο αθλητισμός από ένα άλλο πρίσμα

Τα παιχνίδια του μυαλού μπορούν να έχουν διπλή ανάγνωση. Κάποιες φορές πρόκειται για καταστάσεις που μας μπερδεύουν, μας κάνουν να αμφισβητούμε ακόμη κι αυτό που βλέπουμε ή μας αναγκάζουν να αλλάξουμε συνήθειες, συμπεριφορές και αποφάσεις. Κάποιες άλλες φορές όμως πρόκειται απλώς για καταστάσεις που μας προσφέρει η δύναμη της ίδιας μας της σκέψης. Μας βοηθάει να προχωρήσουμε, δίνει συμβουλές στο ένστικτό μας, μας κάνει να προχωράμε πιο σίγουροι από ποτέ.

Το μυαλό ίσως είναι ο κινητήριος μοχλός πίσω από κάθε στιγμή της ζωής μας, καθώς χωρίς την κατάλληλη, ψύχραιμη και ισορροπημένη απόφαση, δεν κάνουμε βήμα. Κυριολεκτικά και μεταφορικά. Ακόμη και το μυαλό όμως χρειάζεται «τροφή». Τροφή που προέρχεται από την τέχνη, τροφή που προέρχεται από τον αθλητισμό. Τι καλύτερο λοιπόν από μία τροφή που περιλαμβάνει και τα δύο;

Ο αθλητισμός δεν αποτελεί μόνο ένα εργαλείο για την άσκηση του σώματος, αλλά σε μερικές περιπτώσεις ασκεί και τον νου. Το σκάκι αποτελεί τον βασιλιά των σπορ της «διανόησης», ενώ το Μπριτζ θεωρείται εξίσου εξαιρετικό για τον ίδιο λόγο. Δύο άγνωστα σπορ στη χώρα μας, το Speed Reading και το Speedcubing συμβάλλουν εντυπωσιακά στην ενδυνάμωση της σκέψης, ενώ τα eSports μπορεί να φαίνεται ότι «ανήκουν» στους νέους, είναι ωστόσο ένα εντυπωσιακά εγκεφαλικό άθλημα.

Προφανώς κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει πάντως τα σκήπτρα που κατέχει το σκάκι. Ο βασιλιάς κάθεται στον θρόνο του κι από εκεί παρακολουθεί όλους όσοι τον πιστεύουν και τον αγαπούν. Μεταξύ των πιο αναγνωρισμένων και ταλαντούχων «υπηκόων» του είναι η Τζένιφερ Σαχάντε. Η πολυσχιδής Αμερικανίδα δεν είναι απλώς μία Grandmaster του αθλήματος, αλλά επίσης επαγγελματίας των παιχνιδιών με τράπουλα και συγγραφέας τριών βιβλίων σχετικών με το σκάκι: έχει συγγράψει τα «Chess Bitch» και «Play Like a Girl», ενώ έχει συνεργαστεί με τους Φράνσις Νάουμαν και Μπράντλεϊ Μπέιλι για το «Marcel Duchamp: The Art of Chess».

Η σχέση της τέχνης με το σκάκι αποδεικνύεται περίτρανα με το συγκεκριμένο βιβλίο. Ο Μαρσέλ Ντυσάν δεν ήταν απλώς ένας εξαιρετικός ζωγράφος, αλλά κι ένας συγκλονιστικός σκακιστής. Στο βιβλίο περιγράφονται οι λεπτομέρειες που αφορούν την ενασχόλησή του με το πάθος του, ο τρόπος με τον οποίο το αντιμετώπιζε και, κυρίως, το αποτέλεσμα της «εκγύμνασης» του μυαλού του μέσα από το άθλημα. Ο Ντυσάν είχε ανακαλύψει μία σχέση ανάμεσα στο σκάκι και στην τέχνη, με αποτέλεσμα να ενσωματώνει στρατηγικές του παιχνιδιού μέσα στην δουλειά του!

Οι παίκτες του Μπριτζ περνούν ατελείωτες ώρες προσπαθώντας να μάθουν τεχνικές του αθλήματος που βασίζεται στην απίστευτη εγκεφαλική ενέργεια που παράγει. Ο συνδυασμός κλασικού παιχνιδιού, ψυχολογίας και γρήγορης κρίσης αποτελεί ένα κλασικό παράδειγμα αθλήματος με πολυεπίπεδη ανάγνωση. Αυτό που κάνει όμως τους κορυφαίους παίκτες του Μπριτζ να ξεχωρίζουν από τους υπόλοιπους είναι η νοητική τους ενδυνάμωση.

Λίγοι παίκτες ρίχνουν βάρος σε αυτόν τον τομέα, που τους βοηθάει να διατηρούν την αυτοσυγκέντρωσή τους, να αντιμετωπίζουν τη νευρικότητά τους όταν τα πράγματα πάνε στραβά και να διατηρούν την ψυχραιμία τους. Ο Κιμ Φρέιζερ, Ολυμπιονίκης και κάτοχος τριών συνεχόμενων χρυσών μεταλλίων στους Αγώνες της Κοινοπολιτείας, έγραψε το «Gaining the Mental Edge at Bridge» προκειμένου να αποκαλύψει αυτά τα μυστικά.

Το Speed Reading είναι ένα εντελώς διαφορετικό άθλημα, το οποίο φυσικά έχει τις καταβολές του στα τέλη του προηγούμενου αιώνα. Το «Moonwalking with Einstein» θεωρείται ένα από τα κορυφαία βιβλία που όχι μόνο αποκαλύπτει τα μυστικά του σπορ, αλλά έχει βραβευθεί από δεκάδες εκδόσεις ως το κορυφαίο! Το Speed Reading στην πραγματικότητα είναι ένα παιχνίδι απομνημόνευσης, καθώς ο παίκτης καλείται να χρησιμοποιήσει τεχνικές οι οποίες θα τον βοηθήσουν να διαβάσει γρηγορότερα.

Ο Τζόσουα Φόερ είναι ο συγγραφέας του «Moonwalking with Einstein», αλλά κυρίως ο πρωταθλητής μνήμης στο άθλημα. Ο Φόερ περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο δημιούργησε τα «Γυαλιά Μνήμης», με τα οποία βελτίωσε την αυτοσυγκέντρωσή του. Στην πραγματικότητα πάντως, η κατασκευή που οραματίστηκε δεν είναι καν κλασικά γυαλιά, αφού είναι απολύτως αδιαφανή με μόνη εξαίρεση μία μικρή τρύπα με την οποία μπορεί να διαβάζει κάρτες.

Το Speed Cubing είναι ένα σχετικό άθλημα, στο οποίο οι παίκτες καλούνται να λύσουν το πρόβλημα του κύβου του Ρούμπικ στον συντομότερο δυνατό χρόνο. Φυσικά τα επίπεδα δυσκολίας είναι πολλά και το « Cracking the Cube: Going Slow to Go Fast and Other Unexpected Turns in the World of Competitive Rubik's Cube Solving» μπορεί να έχει έναν πολύ μεγάλο τίτλο, είναι όμως εξαιρετικά αναλυτικό. Ο Ίαν Σέφλερ εξηγεί τα μυστικά του αθλήματος, σε συνδυασμό με το πλεονέκτημα που αποκτά ένας παίκτης όταν έχει πνευματικό πλεονέκτημα σε σχέση με τους αντιπάλους του.

Όσον αφορά τα eSports, αυτά είναι κάτι περισσότερο από ένα «βιντεοπαιχνίδι». Η αθλητική αυτή βιομηχανία είναι πολύ πιο παλιά απ’ ότι νομίζει ο πολύς κόσμος και μετριέται σε δεκαετίες, όχι σε χρόνια. Στο «Korea's Online Gaming Empire», ο Νταλ Γιονγκ Γιν αποκαλύπτει τα μυστικά πίσω από την παντοκρατορία της Νότιας Κορέας στο άθλημα, στις επιπτώσεις που είχε στη Δύση αλλά και στη νεολαία της χώρας, ενώ εξερευνά τον τρόπο με τον οποίο οι παίκτες προετοιμάζονται ψυχολογικά για έναν αγώνα που απαιτεί το απόλυτο της προσήλωσης και της αυτοσυγκέντρωσής τους.