Top menu

"Θεωρίες συνωμοσίας, Ιστορία, Θεωρία και Πρακτική -Μια εισαγωγή", του Δημήτρη Λένη

 

Γράφει η Λεύκη Σαραντινού

Μία εισαγωγή σχετικά με την Ιστορία, τη Θεωρία και την Πρακτική των Θεωριών συνωμοσίας συγγράφει ο Δημήτρης Λένης, ένας συγγραφέας που δηλώνει αστροφυσικός στο επάγγελμα και αρθρογραφεί περιοδικά στο διαδίκτυο.

Η αλήθεια είναι ότι οι θεωρίες συνωμοσίας γνωρίζουν ευρύτατη διάδοση στις μέρες μας, κάποιοι θεωρούν μάλιστα τα τέλη του 20ου αλλά και τις αρχές του 21ου αιώνα τη χρυσή εποχή των συνωμοσιών. Βέβαια, σύμφωνα με το συγγραφέα, δεν είναι σήμερα περισσότερες αριθμητικά οι θεωρίες συνωμοσίας σε σχέση με το παρελθόν, αλλά έχει αυξηθεί απλώς η διάδοσή τους κατά τη σημερινή εποχή:

«Από κάποιες απόψεις, η χρυσή εποχή των θεωριών συνωμοσίας είναι οι τελευταίες δεκαετίες του 20ου και οι πρώτες του 21ου αιώνα. Αν και σύμφωνα με τις έρευνες δεν φαίνεται να υπάρχουν περισσότεροι άνθρωποι που πιστεύουν σε θεωρίες συνωμοσίας από ότι στο παρελθόν, οπωσδήποτε η ορατότητά τους έχει μεγαλώσει αισθητά σε σχέση με παλαιότερα. Η ευκολία στη διάδοσή τους ενδεχομένως να οφείλεται αρχικά στην τηλεόραση και κατόπιν στην επέκταση του διαδικτύου και των κοινωνικών μέσων».

Ο συγγραφέας εξετάζει στον πρόλογο του βιβλίου του την καταγωγή του όρου «Θεωρίες συνωμοσίας» και, κατόπιν, στα επόμενα κεφάλαια του βιβλίου του όλους τους κοινωνικούς, πολιτικούς, οικονομικούς και θεωρητικούς παράγοντες που σχετίζονται με αυτές. Υποστηρίζει ότι, αν και θεωρίες συνωμοσίας υπήρχαν ήδη και από την αρχαιότητα,-ας μην ξεχνάμε τη συνωμοσία του Κατιλίνα στην αρχαία Ρώμη περί το 63-62 π.Χ.- αυτές, όμως, άρχισαν να υπάρχουν με τη μορφή που τις γνωρίζουμε σήμερα αμέσως μετά την Γαλλική Επανάσταση. Ιδιαίτερα μετά από τον φόβο του όχλου που αναπτύχθηκε μεταξύ των αριστοκρατικών - αστικών κύκλων μετά την Παρισινή Κομμούνα το 1871, ο φόβος για συνωμοσίες των εβραιομπολσεβίκων αυξήθηκε ακόμη περισσότερο. Πριν από τη Γαλλική Επανάσταση οι συνωμοσίες είχαν καθαρά θρησκευτικό χαρακτήρα, ενώ μετά από αυτήν καθαρά κοινωνικοανατρεπτικό και πολιτικό. Έτσι φτάνουμε στη σημερινή άνθηση των πολλαπλών θεωριών που κυκλοφορούν σήμερα και πρεσβεύουν την ύπαρξη μυστικών εταιρειών που ελέγχουν κυβερνήσεις και αποτελούνται από Εβραίους και μασόνους, οι οποίοι φιλοδοξούν να ελέγξουν τον κόσμο.

Βέβαια, παρά το γεγονός ότι θεωρίες συνωμοσίας όπως αυτές περί ψεκάσματος, Νεφελίμ, εξωγήινων, ψεκασμών κτλ ανήκουν οπωσδήποτε στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπήρξαν κατά το παρελθόν αληθινές θεωρίες συνωμοσίας -όπως για παράδειγμα η συνωμοσία της πυρίτιδας το 1605 στη Μεγάλη Βρετανία ή το σκάνδαλο του Γουότεργκειτ το 1974 στις ΗΠΑ. Συχνά δε, το κυρίαρχο κράτος κατηγορεί κάποιες ομάδες περί κατασκευή συνωμοσιών και χρησιμοποιεί το γεγονός αυτό ως αφορμή προκειμένου να εξαπολύσει διώξεις κατά των συγκεκριμένων αυτών ομάδων. Ας μην ξεχνάμε ότι αυτό ακριβώς συνέβη με τους ναζί και τους Εβραίους.

Ο συγγραφέας εξετάζει στο βιβλίο του τόσο τις αριστερές και τις ακροδεξιές, όσο και τις φιλελεύθερες συνωμοσίες, πρεσβεύει όμως τη θέση ότι πίσω από πολλές ακροδεξιές συνωμοσίες βρίσκεται τελικά το ίδιο το κυρίαρχο κράτος. Η υποτιθέμενη, δηλαδή, θεωρία συνωμοσίας, γίνεται εργαλείο στα χέρια του εκάστοτε κράτους, προκειμένου αυτό να πετύχει τους εκάστοτε στόχους του.