Top menu

Ασπασία Κράλλη: Οι σκέψεις γεννιούνται μέσα στην σιωπή

Η Ασπασία Κράλλη παρατηρεί και ανιχνεύει τις ματιές, τις εκφράσεις των χειλιών, των φρυδιών, την κίνηση του λαιμού και των δαχτύλων, τον ρυθμό της ανάσας, τον βηματισμό, τον τρόπο του καθίσματος, τη στάση του σώματος. Πάνω σ' αυτά βασίστηκε για να δημιουργήσει το λεξιλόγιο του θεάτρου της σιωπης, που υπηρετεί επί δεκαετίες. Μέσα από αυτή την παρατήρηση γεννήθηκαν οι καθημερινοί της ήρωες, οι ήρωες που περιδιαβαίνουν τις σελίδες του πρώτου της λογοτεχνικού βιβλίου.

Η συλλογή Στάματα να παριστάνεις τον φασουλή και άλλα διηγήματα κυκλοφόρησε στις αρχές του μήνα από τις εκδόσεις Βακχικόν και η πορεία της είναι ήδη πολλά υποσχόμενη. "Εύχομαι και ελπίζω,  κάποιοι από τους αναγνώστες των διηγημάτων μου, να συγκινηθούν. Εάν συγκινηθούν... θα έχω κερδίσει το στοίχημα", λέει η συγγραφέας στο Vakxikon μιλώντας για το βιβλίο της. Όσο για το αν θα ξαναγράψει λογοτεχνία στο μέλλον, ήδη γράφει... σιωπηλά.

Συνέντευξη στην Αγγελική Δημοπούλου

 

Η συλλογή διηγημάτων σας “Σταμάτα να παριστάνεις τον φασουλή" μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Βακχικόν. Πώς γεννήθηκε αυτό το πρώτο σας καθαρά λογοτεχνικό βήμα;

Δεν ξέρω. Ειλικρινά δεν ξέρω. Το μόνο που ξέρω και που μπορώ να σας πώ είναι ότι σε κάποιες μαύρες μέρες, που για λόγους πέρα από την θέλησή μου δεν μπορούσα να δημιουργήσω στο θέατρο, ήρθαν στο μυαλό μου, από μόνες τους, εικόνες αποθηκευμένες χρόνια τώρα στο σκληρό δίσκο της μνήμης και μέσω του κομπιούτερ και των δαχτύλων μου, γράφηκαν στο ηλεκτρονικό αυτό μέσο και φανερώθηκαν μπροστά μου.

Πώς εμπνευστήκατε τις ιστορίες; Ποιοι είναι οι ήρωες του βιβλίου σας;

Όπως γράφω και στο σημείωμά μου στο οπισθόφυλλο του βιβλίου, η δουλειά ενός ηθοποιού είναι να ενσαρκώνει (δηλαδή να δίνει σάρκα) σε χαρακτήρες που θα φέρει και θα ζωντανέψει πάνω στην σκηνή. Ο θεατρικός συγγραφέας εμπνέεται και γράφει ένα έργο θεατρικό με χαρακτήρες που πλάθει η έμπνευσή του. Ο ηθοποιός είναι το όργανο που θα ερμηνεύσει πάνω στην σκηνή τον χαρακτήρα που του έχει ανατεθεί και που δεν είναι καθόλου ο πραγματικός του χαρακτήρας. Άρα ο ηθοποιός πρέπει να μετακινηθεί από την πραγματικότητα του σε μια άλλη πραγματικότητα που του είναι ξένη και που πρέπει να την οικειοποιηθεί. Για να καταφέρει να το κάνει αυτό, πρέπει να έχει εικόνες μέσα στο μυαλό του που προέρχονται από την παρατήρηση στιγμών και καταστάσεων ζωής. Όσο για τους ήρωες μου… είναι άνθρωποι που συνάντησα ή στον δρόμο ή σε στιγμές της ζωής μου και που με διακίνησαν συναισθηματικά. Μερικούς από τους ήρωες μου δεν τους έχω γνωρίσει ποτέ και μερικούς τους γνώρισα στο παρελθόν και η ύπαρξή τους καταγράφηκε μέσα μου σημαντικά. Οπωσδήποτε όμως πρόκειται για μυθοπλασία.

Επί σαρανταπέντε χρόνια υπηρετείτε το θέατρο. Μεταξύ άλλων δημιουργήσατε το Θέατρο της Σιωπής. Ποιες ήταν οι σκέψεις πίσω από αυτό το βήμα;

Σπάνια υπάρχουν σκέψεις πίσω από τα βήματα που κάνει ένας δημιουργός. Από συμπτώσεις και από τύχη βρέθηκα στην σχολή του Μαρσέλ Μαρσώ. Εκεί μαζί με τον δάσκαλό μου ανακαλύψαμε το ταλέντο μου στον δημιουργικό αυτοσχεδιασμό. Σε κάποια από της εργασίες δημιουργίας ενός έργου χωρίς λόγια, εγώ παρουσίασα τον μύθο της Μήδειας, σαν ένα σιωπηλό μονόλογο πάνω σε έναν κύβο. Αυτό, ήταν η αρχή της δημιουργίας του θεάτρου της Σιωπής στην Ελλάδα που έγινε μετά από την πίεση και την υποστήριξη του Μαρσώ.

Νιώθετε ότι η σιωπή είναι πολλές φορές πιο σημαντική από το λόγο στην κατανόηση των πραγμάτων; Και πιο ρόλο έχει παίξει, αν έχει παίξει, αυτή στο βιβλίο σας;

Βέβαια στο θέατρο λέγεται ότι «εν αρχή ην ο λόγος». Η ρήση αυτή όμως αυτή δεν αφορά μόνο «τον λόγο» ως έκφραση για την ανθρώπινη επαφή, αλλά αφορά και «τον λόγο της γνώσης του εαυτού σου» κατά τον Σωκράτη και τον Ηράκλειτο. Πιστεύω λοιπόν ότι, ναι η σιωπή είναι, όχι πολλές φορές, όπως λέτε εσείς, αλλά κάποιες φορές... πολύ σημαντική. Πολύ συχνά στον κινηματογράφο βλέπουμε ολόκληρες σκηνές όπου οι ήρωες δεν μιλούν καθόλου. Είναι το αποκορύφωμα της γλώσσας του σώματος. Η σιωπή έτσι κι αλλιώς είναι άρρητα συνδεδεμένη με την μοναχική ανάγνωση ενός βιβλίου. Οι σκέψεις γεννιούνται μέσα στην σιωπή.

Η συγγραφή είναι ένας άλλος τρόπος επικοινωνίας με το κοινό, ίσως λιγότερο άμεσος σε σχέση με το θέατρο... ίσως και όχι. Πώς πιστεύετε ότι θα λειτουργήσει;

Το θέατρο και γενικότερα οι παραστατικές τέχνες, είναι αυτές που είναι οι πραγματικά άμεσα επικοινωνιακές τέχνες. Στο θέατρο, ειδικότερα, υπάρχει αυτό που λέμε... η χρυσή κλωστή του Απόλλωνα... που ενώνει τον ηθο-ποιο με τον θεατή. Ενώ η συγγραφή, είναι ένα απόλυτα μοναχικό είδος τέχνης. Ο συγγραφέας και ο αναγνώστης ενώνονται νοητικά σ ένα άυλο σύμπαν. Εύχομαι και ελπίζω, κάποιοι από τους αναγνώστες των διηγημάτων μου, να συγκινηθούν. Εάν συγκινηθούν... θα έχω κερδίσει το στοίχημα.

Νιώθετε πώς θα ξαναγράψετε λογοτεχνία στο μέλλον;

Ναι! Νιώθω πως θα ξαναγράψω λογοτεχνία… για να μην πώ... ότι ήδη γράφω... σιωπηλά…