Μεταφράζει η Παναγιώτα Γούλα
Ο Morten Søndergård, Δανός ποιητής, καλλιτέχνης, δραματουργός, καλλιτεχνικός επιμελητής και μεταφραστής γνωστός μόνο σε ένα μικρό ελληνικό κύκλο από 2013, όπου παρουσιάστηκαν μεταφράσεις από μια σειρά ποιημάτων του από την Πρεσβεία της Δανίας στο χώρο του Δανέζικου Ινστιτούτου. Ο Morten Søndergård, εκτός του ότι είναι ένας από τους πιο σημαντικούς σύγχρονους ποιητές έσπασε τελευταία το ρεκόρ των πωλήσεων με τη μετάφραση του αρχαιότερου γνωστού λογοτεχνικού έργου «Το έπος τους Γκιλγαμές», που μετέφρασε σε συνεργασία με το γιό του Ασσυριολόγο Sophus Søndergård. Η μετάφραση δραματοποιήθηκε από το Hotel Pro Former στο χώρο της Γλυπτοθήκης, όπου η μνημειακή αρχιτεκτονική του μουσείου και οι 15 αίθουσές του με τα με προϊστορικά γλυπτά πλαισίωσαν τις συγκρούσεις των θεών και των ανθρώπων, του μεγαλείου και της πτώσης, της φύσης και του πολιτισμού, της ζωής και του θανάτου. Ο Morten Søndergård μένει στην Ιταλία.
To ποίημα τυπώθηκε στο πρωτοσέλιδο της ημερήσιας εφημερίδας ΠΟΛΙΤΙΚΕΝ, και στον τύπο της Σουηδίας και έχει μεταφραστεί στα αγγλικά και στα ιταλικά. Με την άδεια του ποιητή έκανα κάποιες μικρές αλλαγές για χάρη του ελληνικού αναγνωστικού κοινού.
**
Την ώρα που πέφτει το σκοτάδι μες στης κοιλάδας το φως που τρεμοσβήνει
ξεπροβάλλουν από το δάσος πετώντας δύο νυχτερίδες.
Κάνουν κύκλους η μία γύρω από την άλλη σαν φήμη σε τραγικό χορό
άκου, σε ένα παζάρι της Ουχάν πουλήθηκε μια νυχτερίδα
που ήταν πηγή του κορωνο-ιού/19.
Η νυχτερίδα είναι ένα άγριο πλάσμα αλλά και όμορφο.
Απαλό, γεμάτο σημασία, ζει στις περιοχές ανάμεσα στη φύση
και τον πολιτισμό
τα φτερουγίσματά τους λεπίδια που στριφογυρίζουν πέρα δώθε
σ΄ αυτή την διαχωριστική την αόρατη γραμμή.
Η φύση δείχνει δόντια.
Ο δράκουλας έγινε δρακόντειος.
Δεν υπάρχει κανένας Μπάτμαν να σώσει την υφήλιο.
Κάποιοι στην Κίνα βήχουν μετά από ένα γεύμα νυχτερίδας
τα χρηματιστήρια στη Wall Street καταρρέουν
και η φύση χαμογελά.
Χαμογελά δείχνοντας τα δόντια της
και το χαμόγελο κοχλάζει μέσα στο αίμα των ανθρώπων.
Ρουφάει τις μετακινήσεις τους
ρουφάει τα φιλιά τους
και σπέρνει φρίκη
φτώχεια και αγωνία
και θάνατο για αντάλλαγμα.
Και μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο
που πρέπει να κρατούν απόσταση 1.5 μέτρου ένας από τον άλλον.
Ο κόσμος δεν είναι πια ο ίδιος.
Ο κόσμος είναι άλλος.
Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ το τι βιώνουμε ετούτη τη στιγμή
Ο κόσμος είναι νέος και στο νυν.
Vir, ιός,
Φαρμάκι και φάρμακο
και τα δυο μέσα στην ίδια λέξη
καινούργιες λέξεις
Ασθενής 0
Υπερμεταδοτικός
Επώαση
Καραντίνα. Πανδημία.
Τις έχουμε κιόλας μάθει απ΄ έξω.
Όπως και το αντισηπτικό και την ασπίδα για το πρόσωπο
πανέτοιμες στην άκρη της γλώσσας.
Όταν ήμουνα παιδί η φράση «κατάσταση έκτακτης ανάγκης»
μου έκανε πολύ βαθιά εντύπωση.
Όπως και οι εικόνες της παιδικής μου ηλικίας από την νόσο των τρελών αγελάδων
φράγματα
που κανείς δεν έπρεπε να διασχίσει. Όπως στην ταινία
του Λαρς Φον Τρίερ, Epidemic από το 1987, για έναν γιατρό που μετέδιδε
από σπίτι σε σπίτι τον ιό.
Πανούκλα είναι μια λέξη που ανήκει στο Μεσαίωνα.
Μεταδοτικός, λέπρα, μίασμα, λοίμωξη, υποδοχέας
μόλυνση λέξεις που τρέχουν από στόμα σε στόμα
Επικοινωνούμε με τον κόσμο.
και διαρκώς αγγίζουμε τον κόσμο.
Το αεροπλάνο προσγειώνεται στην Πίζα και αμέσως με πυροβολούν
στο μέτωπο δύο εξωγήινες με λευκές αστροναυτικές στολές.
Μου παίρνουν τη θερμοκρασία, που είναι προφανώς φυσιολογική, αφού μου επιτρέπουν την είσοδο στη χώρα με τα κλειστά της σύνορα.
Στην Κίνα κάποιοι έφαγαν μια νυχτερίδα
που το μαλακό κορμί της άλλαξε τον κόσμο.
Vir, ιός, φαρμάκι, φάρμακο
φαρμάκι και φάρμακο.
Ίαση.
Όχι, δεν ήρθε η συντέλεια του κόσμου
καιρός όμως να τον επιστρέψουμε στις νυχτερίδες.
Στο γειτονικό μου μπαρ που πήγα για καφέ
στο δάπεδο αυτοκόλλητες διαχωριστικές ταινίες
για να κρατάμε απόσταση 1,5 μέτρο ο ένας από τον άλλον.
΄Εξω από το Σούπερ μάρκετ οι άνθρωποι σε μια ουρά που φέρνει ανατριχίλα
με μάσκες, γάντια, βλέμματα κενά στο I phone
είσοδος 10 λεπτά και όχι παραπάνω από 25 τη φορά.
Όταν ήμουνα παιδί είδα έναν διαγωνισμό σε ένα κόμικ Donald Duck,
όπου, όποιος θα άδειαζε σε ένα δεκάλεπτο ένα κατάστημα με παιδικά παιχνίδια,
θάταν ο νικητής. Τώρα έγινε διάταγμα της κοινωνίας των πολιτών.
Ποιακοινωνία;
Αυτή που τη στιγμή αυτή συνίσταται από κόκκινες γραμμές
και αριθμούς θανάτων και μια σειρά από μη,
μικρές ρωγμές στις σχέσεις των ανθρώπων.
Ποιον εμπιστεύεσαι;
Εσύ, ποιος είσαι;
Εσύ, από που είσαι;
Εσύ, πού πας;
Την ώρα που πέφτει το σκοτάδι του αόρατου ιού
ο ήλιος χάνεται και το τοπίο γίνεται κείμενο εκτός χρόνου
όμορφο, συναρπαστικό και που ξυπνάει ανησυχία.
Το Σούπερ μάρκετ άδειο.
Τα καροτσάκια αγορών έχουν μετατραπεί σε ανύποπτο χρόνο σε μονάδες μέτρησης.
Βάσει του διατάγματος κρατήστε απόσταση ένα καροτσάκι από τον διπλανό σας.
Ο διπλανός.
Οι άνθρωποι οχυρώνονται στα σπίτια τους
με κονσέρβες και μακαρόνια και κατεψυγμένες πίτσες για χρόνια ολόκληρα.
Σαν την Πανούκλα στο «Πέργαμο» του J. P. Jacobsen
σαν την «Μάσκα του κόκκινου θανάτου» του Edgar Allan Poe
σαν την «Πανούκλα» του Camus
και του Boccaccio το «Δεκαήμερον».
Εμπρός, ελάτε να διαβάσουμε όλα τα βιβλία όλου του κόσμου.
για την πανούκλα.
Περπατώ κατά μήκος των μεταδοτικών δρομίσκων της βουνοπλαγιάς
την ώρα που πέφτει το σκοτάδι και πρέπει
«βάσει διατάγματος» να έχω λάβει άδεια εξόδου.
Βλέπω να έρχεται η κυρία με τις λεμονιές, φωνάζω καλησπέρα!
Είναι μέσα στο αυτοκίνητό της. Απ΄ τη φωνή της διαισθάνομαι το φόβο της.
Ναι, είναι φοβισμένη. Ανήκει στις ευπαθείς ομάδες, είναι ογδονταενός,
ο μέσος όρος θανάτων από τον ιό.
Της λέω να μου τηλεφωνήσει,
αν έχει ανάγκη από κάτι την επόμενη φορά
που θα βγω για ψώνια ξανά στο Σούπερ μάρκετ.
Ο! Το Σούπερ μάρκετ
όχι και τόσο σούπερ τώρα πια.
Ο ήλιος σιγά σιγά βυθίζεται.
Και να τώρα το φεγγάρι! Γεμάτο
και ίδιο μεγάλο σαν τον ήλιο.
Όταν δύει ο ήλιος ανατέλλει το φεγγάρι.
Δεν είναι παράδοξο
που οι άνθρωποι πιστεύανε ότι συνδέονταν μεταξύ τους: το ίδιο μεγάλα, αλλά στην πραγματικότητα καθόλου.
Όλα, σημεία στο φεγγάρι και στον ήλιο και οι φήμες και οι μισές αλήθειες.
Όλοι, όσους συναντώ, μιλούν για τον ιό.
Δεν δίνουμε τα χέρια πλέον.
Δίνουμε χαμόγελα και αγγίζουμε ο ένας τις μύτες των παπουτσιών του άλλου.
Αντιμέτωποι με τις παραμικρές μετακινήσεις μας
αντιμέτωποι με το που εμείς είμαστε οι ζωντανοί
που είμαστε ακόμα ζωντανοί.
Που είμαστε αυτοί , που αναπνέουν τούτη τη στιγμή:
Οι πνεύμονές μας συνδέουν με τον κόσμο.
Καθώς περπατώ στο μονοπάτι που περνά μέσα από τον ελαιώνα
σκέφτομαι τα σταυρωτά στο μάγουλο φιλιά των Ιταλών και Γάλλων.
Έπαψαν τα φιλιά στο μάγουλο.
Των φιλιών τα χημικά εργαστήρια έχουν ρημάξει και τα νεόν τα φώτα έσβησαν
και μακριά ακούγονται οι ήχοι μόνο από σειρήνες και καμπάνες.
Ο ήλιος δύει σαν φιλί στο μάγουλο της θάλασσας εκεί έξω.
Η νύχτα τρέχει ιλιγγιωδώς με έκτακτες ειδήσεις.
