Top menu

Νέοι Ιρλανδοί ποιητές: Ντ. Νι Γκρίφα, Ρ. Μπουκάναν, Ντ. Μπρένναν

Μεταφράζει ο Θανάσης Βαβλίδας

**

(Ντίρεν Νι Γκρίφα, Doireann Ní Ghríofa, 1981) Είναι μια δίγλωσση συγγραφέας γεννημένη στο Galway. Το τέταρτο βιβλίο της επιγράφεται Πάγος (Coiscéim, 2017) και αναμένεται η έκδοση ενός νέου βιβλίου σε συνεργασία με την εικαστικό Alice Maher από τις εκδόσεις The Salvage Press. Έχει τιμηθεί, μεταξύ άλλων, με το βραβείο Rooney Prize για την ιρλανδική λογοτεχνία, με την υποτροφία Seamus Heaney, με την υποτροφία the Ireland Chair of Poetry και το βραβείο Michael Hartnett Award. Συμμετέχει συχνά σε διεπιστημονικές συνεργασίες, όπου συμπράττουν η ποίηση με τον κινηματογράφο, τον χορό, τη μουσική και γενικότερα τις οπτικοακουστικές τέχνες. Συμμετέχει ως λογοτέχνιδα στο Temple Bar Gallery and Studios (2018), ως φιλοξενούμενη λογοτέχνιδα στο Cork Midsummer Festival (2018-2019) και είναι βοηθός στο Trinity College Centre for Literary Translation (Κολλέγιο που ασχολείται με τη λογοτεχνική μετάφραση) στο Δουβλίνο.

ΧΕΛΙΔΟΝΙΑ

Οι βελόνες πλεξίματος αποσπούν τραγούδι μες απ' τη σιωπή,
μικρές βελονιές που ακολουθούν η μια την άλλη
όπως τα χελιδόνια της αυγής μαζεύονται σ' ένα καλώδιο,
κοιτώντας με προσοχή μια φούστα από κίτρινο μαλλί
που έγινε ζωηρή σα μελανιά , που έγινε
ένα φόρεμα
για ένα κορίτσι που ήρθε
και έφυγε
πρόωρα.
Στριμωγμένος σε στενό κρεβάτι,
κείτομαι σ' έναν διάδρομο μονάχος. Κρυώνοντας,
κρατώ το φορεματάκι μέχρι τα μάγουλα
για μια στιγμή, μετά λύνω τον κόμπο,
κι αφήνω
βελονιά
τη βελονιά
καθεμιά να ξηλώνεται, όπως τα χελιδόνια εξαφανίζονται
το σούρουπο, σε κάποια ακατονόμαστη χώρα,
μακριά από μας.
Κρατώ αυτό το απαλό ξετύλιγμα καθώς μεγαλώνει,
ω! μεγαλώνει αυτό το ξετυλιγμένο μαλλί. Μεγαλώνει.
Υπόκωφα. Πλήρως.

**

(Ρομπ Μπουκάναν, Rob Buchanan) Ζει στο Δουβλίνο και εργάζεται ως ασφαλιστής. Η πρώτη ποιητική του συλλογή Το κόστος της ζωής περιλαμβάνει 69 ποιήματα που αποτυπώνουν με αφαιρετική και ταυτόχρονα πολυπρισματική οπτική τόσο τον μακρόκοσμο της ιρλανδικής ιστορίας, όσο και τον μικρόκοσμο της εργατικής τάξης στη βόρεια πλευρά του Δουβλίνου. Υπήρξε ένας από τους νικητές του ‘‘Poetry Ireland Introduction Series’’ το 2015. Ποιήματά του έχουν δημοσιευτεί σε πολλά περιοδικά και εφημερίδες, συμπεριλαμβανομένου του Η δηκτική μύγα. Υπηρετεί, επίσης, την ελεύθερη δημοσιογραφία και έχει γράψει θεατρικά έργα όπως το Κρεβάτια, που βασίζεται στην ιδέα ότι γεννιόμαστε, κοιμόμαστε, κάνουμε έρωτα και πιθανότατα πεθαίνουμε πάνω σ’ ένα κρεβάτι. Παρουσιάζει ζωντανά το έργο του σε ποιητικές βραδιές σε ολόκληρη την Ιρλανδία, ενώ παράλληλα συμμετέχει σε εκδηλώσεις για την καλλιτεχνική, κοινωνική και σεξουαλική απελευθέρωση.

ΛΗΘ/ΑΡΓΟΣ

για τ' αγάλματα της οδού O' Connell

Τριχρωμία, η μακρινή μου μητέρα.
Η ψυχή της ταρίχευσης, απολιθωμένη στην αναρχία.
Από το υπέδαφος δε μπορούν να δουν,
δεν ήταν ποτέ πράσινο,
δεν ήταν ποτέ λευκό, αυτός ο κουρελιασμένος, πράσινος, ρυτιδιασμένος παράκοσμος
δεν ήταν ποτέ ελεύθερος.
Τρεμοπαίζοντας τουλιπόσχημες διαρροές αφού
η κηδεία σωρεύει εφήμερη αρχαιολογία.
Ο πόλεμος ήταν πάντα κρύος,
λησμόνει τις ιστορίες γυναικών που σου 'χουν πει ότι
η ύπαρξη των στεμμάτων ήταν απλώς ο χρυσός των τρελλών.
Των γενεών η απόμακρη, πλαστή φυλετική μνήμη
η προέλευση της δημιουργίας δεν ήταν ποτέ καθαρή.
Ονειρικό μου άροτρο, πού είσαι τώρα;
Σε χαιρετώ απ' τις κατανεμημένες ουρές αναμονής.
Όταν τα παιδιά σου σε χρειάζονται περισσότερο,
πού είναι το αυγουστιάτικo πεπρωμένo μας; Προορισμένο για τη δόξα
των παροιμιωδών μπλουζ των κοινωνικών λειτουργών ,
τα παίρνεις για πέντε, για πενήντα;
Όχι, θα προτιμούσα να κλέψω την τσούλα δωρεάν.
Οι Βρετανοί εκτός; Γιατί, πού είναι οι Βρετανοί τώρα;
Και εκτός, πώς ακριβώς;
Περιπλανώμενα μυαλά, κατουρημένοι φυλακισμένοι διανοούμενοι
στο καλντερίμι. Γιατί; Εδώ, εσύ νέε,
θα οδηγήσεις τον πατέρα σου σπίτι;
Γιατί να μην πετάξεις τα βυζιά σου έξω τώρα;
Η αθώα ταραγμένη σκέψη χαλασμένων κατοικιών
Μαύρα μάτια, δάνεια ενωμένων πιστωτών και μύτες κόκας
κολλημένα όλα σε smart phones.
Κρέμονται, χτυπιούνται στον Κήπο των Αναμνήσεων.
Ονόματα νοικοκυριών, λιγότερα από αιώνιες φλόγες.
Γενεαλογικές ντροπές σε καθρεφτιζόμενη πισίνα, σπασμένοι μίσχοι,
άδεια κονσερβοκούτια, σύριγγες αντί για ευλάβεια.
Φωτίζει τα μνημεία σε μελλοντικούς πολέμους με αυτή τη γυμνή φλόγα.
Μεγαλωμένος στο σπίτι. Αγνώστου πατρός.
Ιρλανδικά παλιοθήλυκα με εργασιομανείς Πολωνίδες πόρνες.
Νηπιακό σπέρμα, κυνηγόσκυλο του Cullan, ταύρος του Cooley,
ιστορίες αφύλακτων αποσκευών,
είσαι ευχαριστημένος τώρα; Μέσα στο δεύτερο τσαρδί σου στη Βουλγαρία.
Έξω από την κρίση αποτυχίας στα μισά της ζωής σου.
Κρυμμένος σαν σεξουαλική παρενόχληση κληρικών.
τελειώνοντας δευτεροβάθμιο σχολείο,
είσαι βέβαιος σε τι χρησιμεύει;
Διωγμένος από την πόλη εξαιτίας μιας αηδιαστικής αγριότητας
γύπες κυκλώνουν τον ενοριακό ναό.
Βαθιά στους Πολιτικούς σου Διαδρόμους,
ο Παρνέλ, ο O' Connell, o Θεμιστοκλής,
Χριστέ της Ιμπέρνια κατέβα στα πόδια σου!
Ανέτειλε ένας αιώνας, αναμνήσεις μακρινής υπάρξεως ρευστοποιούν την πραγματικότητα,
λιωμένος είναι, δωρεάν να πάρει
το σφυρί ή το δρεπάνι
ή το ευρώ ή το νόμισμα των 5 σεντς.
Επανερμηνεύοντας τη μετενσάρκωση,
πίστευαν ότι αναστήθηκαν,
1803, 1916 ματαιωμένοι, μετενσαρκωμένοι,
η ελευθερία μας δε δόθηκε,
οι κοιμώμενοι δεν ακούνε ποτέ.
Ώρα για έγερση.
Το ανθρώπινο κρανίο είναι η μόνη φυλακή.
Η "φτωχή γριά γυναίκα"
ήταν μια πόρνη, ήταν μια στρίγγλα.
Και ενώ κοιτούσες έξω
για ξένους εχθρούς,
τ' αδέλφια σου αφαίρεσαν τις προστατευτικές τους μάσκες
και σε πότισαν χλωροφόρμιο μ' ένα πανί.
Κι είχε κηλίδες από αίμα
κι ήταν φθαρμένο απ' το χρόνο
κι ήταν σκισμένο κατευθείαν
από την ιρλανδική σημαία.

**

(Ντίλαν Μπρένναν, Dylan Brennan, 1980) Είναι συγγραφέας του βιβλίου Ματωμένα πορτοκάλια (εκδόσεις the Dreadful Press, 2014), Γουαδελούπη και άλλες παραισθήσεις (εκδόσεις the Penny Dreadful Press, 2016), Ατόλη (Smithereens Press, 2014) και συνεκδότης του «Ξαναβλέποντας τον δημιουργικό κόσμο του Χουάν Ρούλφο: Μυθιστόρημα, Φωτογραφία, Κινηματογράφος» (Legenda/Routledge, 2016). Ζει στην πόλη του Μεξικού.

ΠΕΤΡΙΝΟ ΛΟΥΛΟΥΔΙ

(για τη Λίλυ)

Μακριά από την έντονα μουσταρδιά λάμψη
από κρυστάλλους θειάφι, θρύμματα από αζουρίτη
του Υβ Κλάιν, ημιδιάφανες ράβδους γύψου,
"δισκία" φρούτων που γυαλοκοπούν από σβώλους χαλαζία,
χωμένα σ' ένα δωμάτιο μουντών απολιθωμάτων μέσα σ' ερμάριο
ανάμεσα σε ζωόμορφα βότσαλα από την Ιόβα
και το Ντέβον, ένα τους θα ήθελα να δώσω σ' εσένα.
300 εκατομμύρια χρόνια που παγιδεύτηκαν αργά αργά,
ημι - ανθρακούχος σταγόνα στην επιφάνεια της θάλασσας
εξορυγμένη σε αυτό που σήμερα ακόμα είναι η Ιρλανδία -
actinocrinus stellaris. Παράξενο να πεις
σ΄ εγκυκλοπαίδειες και σε on - line αρχεία
ότι μπορώ να βρω πλάι στο τίποτα κάτι άλλο
απ' αυτό: εξαφανισμένο γένος κρινοειδών,
από την ελληνική λέξη : είδος κρίνων - μορφή κρίνου.