Γράφει ο Νέστορας Πουλάκος
Η φετινή διοργάνωση του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης είχε επετειακό χαρακτήρα λόγω της συμπλήρωσης 60 χρόνων από την ίδρυσή του. "Πατώντας" σε αυτό, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του, Ορέστης Ανδρεαδάκης, διοργάνωσε μια σειρά δράσεων και προβολών όπου "συνομίλησαν" το παρελθόν του φεστιβάλ, με το παρόν και το μέλλον του. Ταυτόχρονα συνεχίστηκαν οι πετυχημένες προβολές ταινιών στο διεθνές διαγωνιστικό τμήμα και στο ελληνικό πανόραμα (ένα μίνι, παράλληλο φεστιβάλ ελληνικού σινεμά όπως το έχει οραματιστεί ο ίδιος από την αρχή της θητείας του) και σε τμήματα όπως οι Ανοιχτοί Ορίζοντες και οι Ματιές στα Βαλκάνια. Σημειώστε εδώ την πολύ ενδιαφέρουσα εικαστική έκθεση του εκλιπόντος μεγάλου μας σκηνοθέτη Νίκου Κούνδουρου.
Πριν παραθέσουμε τις εντυπώσεις μας από μια επιλογή ταινιών που παρακολουθήσαμε κατά την επίσκεψή μας στο φεστιβάλ (για 13η χρονιά!), να τονίσουμε τη θετική εντύπωση που προκαλεί η οργάνωση και διεύθυνση του φεστιβάλ από το 2016 κι έπειτα (ένα "ήσυχο" φεστιβάλ, μακριά από κόντρες και διαπληκτισμούς, φαινόμενα που ταλαιπωρούν τα περισσότερα κρατικά πολιτιστικά ιδρύματα και φεστιβάλ της χώρας). Με την ευχή το δίδυμο που το διευθύνει -Ελίζ Ζαλαντό και Ορέστης Ανδρεαδάκης- να μην "διολισθήσει" εντέλει στις γνωστές ελληνικές παθογένειες που συναντούσαμε στο φεστιβάλ δεκαετίες τώρα (εν τη γενέση του σχεδόν...), μας έχει αποδείξει ότι από τη στιγμή που είναι (και το ενδιαφέρει να είναι...) επικεντρωμένο στη δουλειά του κι όχι σε μικροπολιτικές και συμφεροντολογικά τερτίπια, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης θα εξακολουθήσει να είναι υγιές προβάλλοντας καλό σινεμά και δημιουργούς από όλο τον κόσμο.
Ριάλτο (Διεθνές Διαγωνιστικό)
Μια από τις ευχάριστες εκπλήξεις του διεθνούς διαγωνιστικού προγράμματος, η δεύτερη ταινία του Σκωτσέζου Πίτερ Μάκι Μπερνς είναι μια... ιρλανδική ουμανιστική ταινία που πραγματεύεται τα υπαρξιακά διλήμματα και τις ανθρώπινες ανησυχίες του σύγχρονου αστού σε κοινωνίες κρίσης. Ο μεσήλικας οικογενειάρχης Κολμ βιώνει μια βαθιά υπαρξιακή κρίση. Ο πρόσφατος θάνατος του αυταρχικού πατέρα του, με τον οποίο δεν έλυσαν ποτέ τις διαφορές τους, και η απώλεια της δουλειάς του στα ναυπηγεία του Δουβλίνου τον έχουν οδηγήσει ένα βήμα πριν την ψυχική κατάρρευση. Αδυνατώντας να μοιραστεί το βάρος με την αφοσιωμένη σύζυγό του αλλά και να επικοινωνήσει με τα δυο παιδιά του, ο Κολμ βρίσκει καταφύγιο στο πρόσωπο του δεκαεννιάχρονου Τζέι, με τον οποίο θα εξερευνήσει την καταπιεσμένη του σεξουαλικότητα. Ένα χαμηλόφωνο δράμα για την προσπάθεια του σύγχρονου ανθρώπου να ισορροπήσει ανάμεσα στις ανομολόγητες επιθυμίες του και τις αβάσταχτες προσδοκίες των άλλων.
Δεκατεσσάρων (Ανοιχτοί Ορίζοντες)
Νέα ταινία του γνωστού Αμερικανού κριτικού κινηματογράφου Νταν Σάλιτ, που επικεντρώνεται στην ειλικρινή φιλία δύο κοριτσιών που αντιμετωπίζουν τον κόσμο από διαφορετική, εντελώς προσωπική/ιδιότροπη, σκοπιά. Η Τζο είναι ελεύθερο πνεύμα, επιρρεπής σε νευρικές κρίσεις ήδη από την εφηβεία, και τώρα παλεύει να κρατήσει τη δουλειά της ως κοινωνικού λειτουργού. Η Μάρα, μια νηπιαγωγός που πατάει γερά στα πόδια της, είναι εδώ και χρόνια η καλύτερή της φίλη, από τότε που η Τζο τη βοήθησε σε ένα περιστατικό μπούλινγκ. H Μάρα βάζει τα δυνατά της για να στηρίζει τη φίλη της στα δύσκολα, όμως σταδιακά φτάνει στα όριά της, καθώς η Τζο βυθίζεται όλο και περισσότερο στην αυτοκαταστροφή. Ένα ελλειπτικό χρονικό των τελευταίων ημερών μιας μακρόχρονης φιλίας, με φόντο το μουντό τοπίο μιας ανυπέρβλητης μοναξιάς.
Entwined (Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου)
Πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του ταλαντούχου Μίνου Νικολακάκη, ο οποίος εμφιλοχωρεί σε ένα αγροτικό σκηνικό για να περιγράψει γλαφυρά μια συνηθισμένη -για την επαρχία- ανθρώπινη ιστορία. Ο Πάνος, γιατρός, μετακομίζει σε ένα απομακρυσμένο χωριό για να κάνει το αγροτικό του. Εκεί ερωτεύεται μια ευπαθή κοπέλα, η οποία ζει απομονωμένη από τους δεισιδαίμονες συγχωριανούς της, διότι πάσχει από μια σπάνια ασθένεια. Αποφασισμένος να τη θεραπεύσει, ο γιατρός θα συνειδητοποιήσει σύντομα ότι τα πράγματα δεν είναι όπως φαίνονται, ιδιαίτερα όταν εκείνη του αποκαλύπτει το μοναδικό, παράδοξο τρόπο για να τη σώσει.
Μα τι χώρα! (Ματιές στα Βαλκάνια)
Πολιτική σάτιρα βαλκανικής τρέλας του πολυβραβευμένου Κροάτη Βίνκο Μπρέσαν, βραβευμένου στο παρελθόν από τους κινηματογραφικούς κριτικούς και γνωστού στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, που διακωμωδεί με το... γάντι τα δεινά της χώρας του. Ένας Κροάτης στρατηγός βασανίζεται από ενοχές και αυτοκτονικό ιδεασμό. Ένας υπουργός της κροατικής κυβέρνησης επισκέπτεται τις φυλακές και, για αδιευκρίνιστους λόγους, κλειδαμπαρώνεται σε μια αίθουσα αφιερωμένη στους ήρωες της πατρίδας. Μια ομάδα υπερήλικων συνταξιούχων κλέβει τα λείψανα του πρώτου προέδρου της Κροατίας Φράνιο Τούτζμαν. Ιδού τα κεντρικά πρόσωπα αυτής της ξέφρενης πολιτικής σάτιρας, που τολμά να αγγίξει εθνικά ταμπού, προτρέποντας μια ταλαιπωρημένη χώρα να κάνει το πρώτο βήμα προς τον αυτοκριτικό αναστοχασμό.
