Μεταφράζει ο Ελευθέριος Μακεδόνας
Διαθέτω σε υψηλό βαθμό την αρετή τής αμεροληψίας. Πιστεύω ότι δεν είναι εύκολο να την εφαρμόζει κανείς συνειδητά. Εμένα πάντως, που θέλω να τη φτάνω μέχρι τα άκρα της, μου δημιουργεί ουκ ολίγους μπελάδες. Μερικά παραδείγματα θα σας δώσουν μία αμυδρή ιδέα τού τι ακριβώς σημαίνει το να είναι κανείς αληθινά αμερόληπτος.
Στην παλάμη τού χεριού μου κρατώ επτά νομίσματα του ενός πέσο το καθένα. Για όποιον δεν διαθέτει την αρετή τής αμεροληψίας, τα επτά αυτά νομίσματα αντιπροσωπεύουν απλά και μόνο επτά πέσος. Εγώ, που είμαι αμερόληπτος, τα αντιμετωπίζω ως επτά χωριστές ατομικότητες, ως επτά ψυχές, επτά συναρθρώσεις βουλήσεων και συναισθημάτων. Η εσωτερική μου μάχη ξεκινά την ίδια εκείνη στιγμή που καλούμαι να χρησιμοποιήσω μία μόνο από αυτές τις ατομικότητες για να πραγματοποιήσω μία τηλεφωνική κλήση. Νευρικός όσο δεν πάει, πλησιάζω στην τηλεφωνική συσκευή με την κρυφή ελπίδα να βρω τη μικρή επιγραφή με τις λέξεις ΕΚΤΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ. Η ελπίδα αυτή είναι παιδαριώδης και χρησιμεύει μόνο για να αναβληθεί η αναπόφευκτη, οδυνηρή στιγμή: τελικά, ακόμη και τα πιο αμερόληπτα άτομα, πρέπει κάποιες φορές να τηλεφωνήσουν επειγόντως. Οπότε, ακόμη κι αν η πρώτη συσκευή που θα συναντήσω δεν λειτουργεί, είμαι αναγκασμένος, είτε το θέλω είτε όχι, να ψάξω να βρω κάποια άλλη.
Στο τέλος, κλείνοντας τα μάτια μου, τοποθετώ ένα νόμισμα στη σχισμή. Το ότι κλείνω τα μάτια μου από μόνο του δεν με εμποδίζει να νιώθω ότι διαπράττω κάποιου είδους αυθαιρεσία. Γιατί, μεταξύ επτά νομισμάτων, προφανώς ισοδύναμης αξίας, να πρέπει να θυσιάσω το συγκεκριμένο; Δεν είναι μήπως αυτό, το νόμισμα που αξίζει λιγότερο από όλα τα υπόλοιπα την αγνωμοσύνη μου; Ποιος αποχρών λόγος με νομιμοποιεί να το αποκόψω από τους έξι συναδέλφους του, να του στερήσω τη ζεστασιά τής τσέπης μου, να το πετάξω μέσα σε μία μαύρη, μεταλλική σπηλιά, μαζί με άλλα, άγνωστα σε αυτό νομίσματα;
Παρόμοιες αναποδιές μού συμβαίνουν σε κάθε κίνηση της ζωής μου. Είναι άδικο να αποφασίζει αποκλειστικά και μόνο ο παράγοντας της τύχης, ότι ένα μέρος τού νερού που βγαίνει από τη βρύση θα το πιω εγώ κι ένα άλλο, με τα ίδια ακριβώς δικαιώματα, ως νερό που βγαίνει από την ίδια βρύση, να είναι προορισμένο, φερ’ ειπείν, να πλύνει τα πιάτα. Πιστεύω μάλιστα, ότι η πιο σημαντική όψη αυτού του ζητήματος δεν είναι η διακριτή ιεράρχηση των διαφορετικών αρμοδιοτήτων, σημαντικών ή ατιμωτικών: θα μπορούσε κάλλιστα το ίδιο το νερό στο οποίο εγώ αναθέτω μία δουλειά πιο ποιητικού υποτίθεται χαρακτήρα (να δροσίσει, για παράδειγμα, μία τριανταφυλλιά), να προτιμούσε, αντιθέτως, να χρησιμοποιηθεί για να μουσκέψει ένα σφουγγαρόπανο.
Η αμεροληψία που κυβερνά την ηθική μου μεταμορφώνει σε εξαντλητική ακόμη και τη λιγότερο ταραχώδη μέρα μου. Κάθε δευτερόλεπτο της ζωής μου συνεπάγεται και μία επώδυνη απόφαση. Ήδη από το πρωί, πριν καλά καλά ξυπνήσω, καλούμαι να αποφασίσω, εάν θα σηκωθώ με το δεξί ή με το αριστερό μου πόδι από το κρεβάτι. Αμέσως μετά, πρέπει ν’ αποφασίσω ποιο από τα χέρια μου θα πλύνω πρώτο. Κάποτε, πίστεψα αφελώς, ότι είχα βρει μία αποτελεσματική λύση στο πρόβλημα: κάθε μέρα άρχιζα και μ’ ένα διαφορετικό χέρι. Φυσικά, δεν άργησα να συνειδητοποιήσω, ότι κι αυτή ήταν μία λανθασμένη λύση. Μεταξύ άλλων ελαττωμάτων της, υπήρχε κι εκείνο, σύμφωνα με το οποίο, κατά τη διάρκεια ενός πλήρους μήνα, στο ένα μου χέρι αντιστοιχούσαν μόνο οι ζυγές ημέρες̇ στο άλλο, οι μονές. Εάν ο μήνας αποτελούνταν από τριάντα μία ημέρες, το ένα από τα δύο χέρια θα ήταν αυτό που θα ξεκινούσε πρώτο δεκαέξι φορές, ενώ το άλλο δεκαπέντε. Πολύ πιθανόν – κι εδώ παρενέβαινε και πάλι ο απεχθής παράγοντας της τύχης, ο ορισμός ο ίδιος τής αντι-αμεροληψίας, – το ίδιο χέρι που εγκαινίαζε πρώτο ένα σαπούνι να ήταν αυτό που θα το τελείωνε κιόλας. Ταυτόχρονα, έπρεπε κανείς να βλέπει τα πράγματα κι από την οπτική γωνία τού σαπουνιού. Ποιος θα μπορούσε να με διαβεβαιώσει, ότι η επιθυμία του ήταν να εγκαινιαστεί από το ένα κι όχι από το άλλο χέρι; Το πρόβλημα γινόταν ακόμη πιο περίπλοκο εάν κανείς σκεφτόταν το πόσες πολλές μάρκες και τύποι σαπουνιών υπάρχουν.
Οι λύσεις που έχω βρει είναι όλες προσωρινού χαρακτήρα. Απλώς τείνουν προς την αμεροληψία̇ δεν είναι αμερόληπτες. Παίρνω ένα τυχαίο παράδειγμα, σχετιζόμενο και πάλι με τα χέρια – τα οποία, ειλικρινά, με απασχολούν ιδιαιτέρως. (Σκέφτομαι, όπως είναι και προφανές άλλωστε, ότι η πολλαπλότητα των πραγμάτων επιδεινώνει ακόμη περισσότερο το πρόβλημα.) Έχω ορίσει βάρδιες, έτσι ώστε και τα δύο μου χέρια να εναλλάσσονται ισομερώς όποτε ανάβω και σβήνω τα φώτα τής κουζίνας, της τραπεζαρίας, του μπάνιου. Την ίδια στιγμή, με ανησυχεί το γεγονός, ότι το φως τού χολ πρέπει εκ των πραγμάτων ν’ ανάβει σημαντικά περισσότερες φορές απ’ ό,τι αυτό του μπαλκονιού. Παρατηρώ, ότι χρησιμοποιώ τον ενεστώτα χρόνο: είναι βέβαιο, ότι για πολλά χρόνια έχω στοχαστεί πάνω στη λύση αυτών των προβλημάτων̇ είναι επίσης βέβαιο, ότι εξωγενείς παράγοντες το έχουν προαποφασίσει να ανακηρυχθώ ως ο ηττημένος αυτής της υπόθεσης.
Κι όντως, εάν θέλω να είμαι αυθεντικά αμερόληπτος, θα πρέπει για παράδειγμα, να ζήσω τουλάχιστον για μία ημέρα, μία ώρα, ένα λεπτό, σε κάθε ένα από όλα τα σπίτια που υπάρχουν στο σύμπαν. Πρακτικά, κάτι τέτοιο είναι αδύνατο̇ σε ηθικό επίπεδο όμως, εγείρεται μέσα μου το ερώτημα, από ποια χώρα, από ποιαν πόλη, από ποιον δρόμο θα πρέπει να ξεκινήσω, με ποιον να συνεχίσω και με ποιον να τελειώσω. Έτσι λοιπόν, ηττημένος από συνθήκες οι οποίες εκφεύγουν της δικής μου δικαιοδοσίας, έχω εγκαταλείψει το υψηλό μου ιδανικό τής αμεροληψίας.
Όταν ένας άνθρωπος τρέφει για πολύ καιρό μία ιδέα στην οποία πιστεύει με ζέση και κάποια στιγμή αναγκάζεται να την αποχωριστεί, τότε ο άνθρωπος αυτός νιώθει τύψεις. Αυτή είναι κι η δική μου περίπτωση. Επιπλέον, έχω καταλάβει το τρομερό λάθος που θα ενείχε μία ενδεχόμενη αυτοκτονία μου, ως μέσο απελευθέρωσής μου από το εσωτερικό μου βασανιστήριο. Ο θάνατος είναι μία πράξη που συμβαίνει άπαξ, μία πράξη η οποία αντιβαίνει και στην πιο ελάχιστη έννοια αμεροληψίας. Θα την πραγματοποιούσα για μία μόνο φορά, σε μία συγκεκριμένη ώρα, σε μία συγκεκριμένη μέρα, σε έναν συγκεκριμένο τόπο, με ένα συγκεκριμένο όπλο. Μπορείτε να σκεφτείτε κάτι το λιγότερο αμερόληπτο;
Η βεβαιότητά μου ότι έχω εγκαταλείψει το ιδεώδες μου υπό την πίεση εξωγενών παραγόντων, καθόλου δεν απαλύνει τις τύψεις που νιώθω. Βλέπετε, η αμεροληψία υπήρξε για ‘μένα ένα πραγματικά βαθιά ριζωμένο ιδανικό. Σε τέτοιο βαθμό που, παρότι το έχω αποποιηθεί οριστικά πια, ακόμη και τώρα δεν είμαι σε θέση να γράψω αυτά που γράφω με τον απαραίτητο βαθμό εσωτερικής ηρεμίας, μόνο και μόνο που σκέφτομαι, ότι ένα μέρος τής μελάνης τής πένας μου χρησιμοποιείται για να γράφω κι ένα άλλο, – αναμφίβολα, εξίσου ικανό με το πρώτο, – για να σβήνω αυτά που γράφω.
**
Φερνάντο Σορεντίνο (1942, -)
Ο Φερνάντο Σορεντίνο γεννήθηκε στο Μπουένος Άιρες, την εαρινή περίοδο που αντιστοιχεί στο ζώδιο του Σκορπιού, το 1942.
Τα πιο πρόσφατα βιβλία με διηγήματά του είναι τα: Το έγκλημα του Αγίου Αλβέρτου (Μπουένος Άιρες, Εκδοτικός Οίκος Losada, 2018), Το κέντρο τού ιστού τής αράχνης (Μπουένος Άιρες, Εκδοτικός Οίκος Longseller, 2018), Ομπρέλες, προκαταλήψεις και κροκόδειλοι (Βερακρούς, Instituto Literario de Veracruz, 2013), Λυμένο πρόβλημα/Problem gelöst (2014), δίγλωσση έκδοση στα Ισπανικά/Γερμανικά (Ντίσελντορφ, Düsseldorf University Press, 2014), Οι βασιλείς τής γιορτής και άλλα διηγήματα με μία δόση χιούμορ (Μαδρίτη, Apache Libros, 2015) και Για να προστατευτεί κανείς από τους σκορπιούς κι άλλα ασυνήθιστα διηγήματα (Μαδρίτη, Apache Libros, 2018).
Huadi (Hugo Alberto Díaz – Ούγκο Αλμπέρτο Ντίας)
Σκιτσογράφος εκδόσεων και εικονογράφος. Ως σκιτσογράφος εργάσθηκε στις εφημερίδες La Nación (επί 25 έτη), El Día τής Λα Πλάτα, El Cronista Comercial, El Periodista, Sur, La Voz. Τα σκίτσα του έχουν συμπεριληφθεί σε μεγάλο αριθμό βιβλίων, από εκδοτικούς οίκους όπως οι Sudamericana, Estrada, Aique, Plus Ultra, Edebé, AZ, Colihue και Alfaguara, μεταξύ πολλών άλλων, καθώς επίσης και σε περιοδικά όπως τα Humor, Péndulo, GEO κλπ.
Όταν ήταν πέντε ετών, ο Ντόναλντ Ντακ τον “μάγεψε” και σύντομα ανακάλυψε και τον Μίκυ Μάους. Αργότερα, ο Patoruzito, το Astro Boy, ο Lúpin, ο Bicho κι ο Gordi, ο Ratamán κι ο Doctor Pavura τον ώθησαν να μάθει τα μυστικά τής ιστορίας κόμικ, υπό την καθοδήγηση των δασκάλων του Félix Saborido και Alberto Breccia. “Είχα επίγνωση της περιπέτειας στην οποία έμπαινα. Δεν θα υπήρχε γυρισμός πια. Όπως και δεν υπήρξε”, λέει ο Huadi.
Το 2013, η SIP (Διαμερικανική Ένωση Τύπου) των Ηνωμένων Πολιτειών τού απένειμε το πρώτο βραβείο καλύτερου πολιτικού σκιτσογράφου τής Αμερικανικής Ηπείρου
