Οι συγγραφείς Δανάη Στεργίου και Στάθης Ξαφάκος ένωσαν τις δυνάμεις τους και δημιούργησαν την Αριάδνη, μία ακρίδα με τεχνητό πόδι. Η ιστορία της είναι ένα υπέροχο παραμύθι για τη συμπερίληψη. Με αφορμή την κυκλοφορία του Περπατώ ξανά από τις εκδόσεις Βακχικόν μιλάμε με τους συγγραφείς στο περιοδικό για το βιβλίο, τη λογοτεχνία, τα παιδιά και τη συμπερίληψη των ατόμων με αναπηρίες.
Συνέντευξη στην Αγγελική Δημοπούλου
Το βιβλίο σας «Περπατώ ξανά» μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Βακχικόν. Πώς νιώθετε γι’ αυτό;
Νιώθουμε ότι η οικογένειά μας μεγαλώνει και ένα καινούριο ταξίδι ξεκινά…
Πώς προέκυψε η συγγραφική σας συνεργασία;
Γνωριστήκαμε όταν δουλεύαμε σε ολιγοθέσια σχολεία στο Νομό Πέλλας και συνεργαστήκαμε σε μια κοινότητα μάθησης. Αργότερα ασχοληθήκαμε και οι δύο με τη συγγραφή και πάντα υπήρχε η ιδέα της συνεργασίας σε κάποιο συγγραφικό εγχείρημα. Η ευκαιρία δόθηκε όταν διηγήθηκε ο Στάθης ένα παραμυθάκι κι η Δανάη συμπλήρωσε την ιδέα με περισσότερες λέξεις.
Η πρωταγωνίστρια του βιβλίου, η Αριάδνη, η ακρίδα, μετά από ένα ατύχημα, συνεχίζει τη ζωή της με ένα τεχνητό πόδι. Είναι ξεκάθαρος ο συμβολισμός ενός παιδιού με αναπηρία. Πώς αποφασίσατε να πείτε αυτή την ιστορία στα παιδιά και πώς προσεγγίσατε το ζήτημα;
Στις σχολικές τάξεις αλλά και στον κοινωνικό μας περίγυρο κατά καιρούς έχουμε συναντήσει άτομα με αναπηρία είτε εκ γενετής είτε επίκτητη. Τα παιδιά (αλλά και οι ενήλικες) πολλές φορές αντικρίζοντας ένα άτομο με αναπηρία αισθάνονται αμήχανα, δεν ξέρουν πώς να συμπεριφερθούν. Αν όμως με κάποιον τρόπο «μπουν στη θέση του άλλου», με μεγαλύτερη ευκολία θα επιτευχθεί η ένταξη στην σχολική τάξη και στην παρέα του ατόμου που παρουσιάζει κάποια μορφή αναπηρίας. Αυτός ήταν ο βασικός λόγος που αποφασίσαμε να γράψουμε αυτή την ιστορία. Η προσέγγιση του θέματος επιχειρείται με την προσωποποίηση της ακρίδας που έχει ατύχημα σε ένα από τα βασικά μέλη του σώματος της, το οποίο τη χαρακτηρίζει κιόλας. Ακόμη κι αυτό δεν την πτοεί…
Πρόκειται για μια προσπάθεια να καλλιεργηθεί στα παιδιά η ενσυναίσθηση για τους συνανθρώπους μας με ειδικές ανάγκες. Ποιος πρέπει να είναι κατά τη γνώμη σας ο ρόλος της λογοτεχνίας αλλά και της εκπαίδευσης σε αυτό;
Αρχικά να πούμε ότι ο ρόλος της λογοτεχνίας είναι σημαντικός σε όλους τους τομείς της ζωής μας. Η ενσυναίσθηση δύναται να καλλιεργηθεί κατά κόρον από τη λογοτεχνία, καθώς τα παιδιά συνηθίζουν να ταυτίζονται με τους ήρωες των παραμυθιών και να παραδειγματίζονται από τις περιπέτειές τους. Σχετικά με την εκπαίδευση και την καλλιέργεια της ενσυναίσθησης, νομίζουμε ότι οι εκπαιδευτικοί πλέον έχουν εντάξει στη διδασκαλία τους, κυρίως μέσω των εργαστηρίων δεξιοτήτων, τα προγράμματα που προάγουν την συναισθηματική νοημοσύνη και κατ’ επέκταση την ενσυναίσθηση. Θεωρούμε ότι έχουν γίνει σημαντικά βήματα ως προς την ενταξιακή εκπαίδευση, αν και χρειάζεται αρκετή δουλειά ακόμη από την κοινωνία.
Νιώθετε πώς υπάρχει η ανάγκη -όχι μόνο στη λογοτεχνία αλλά στο σινεμά και στην τηλεόραση κλπ.- να υπάρχουν περισσότεροι διαφορετικοί ήρωες, όχι μόνο ως πρωταγωνιστές αλλά και απλώς εναρμονισμένοι στο σύνολο της ιστορίας;
Νομίζουμε ότι θα ήταν καλό να προβάλλονται διαφορετικοί ήρωες ενταγμένοι ως ίσοι σε όλες τις καθημερινές δραστηριότητες, προϋποθέτοντας ότι υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές για την υποστήριξη αυτού του εγχειρήματος.
Ποιες είναι οι σκέψεις σας όταν φαντάζεστε ένα παιδί να διαβάζει το βιβλίο σας;
Η αλήθεια είναι ότι πάντα όταν τελειώνουμε ένα παιδικό βιβλίο προσπαθούμε να σκεφτούμε τις αντιδράσεις των μικρών μας φίλων. Νομίζουμε ότι θα περάσουν από διάφορα συναισθηματικά στάδια… θυμό, λύπη, χαρά, προβληματισμό, ανακούφιση, ελπίδα, δύναμη. Θεωρούμε ότι θα προβληματιστούν ως προς την προσβασιμότητα των ατόμων με αναπηρία. Σκεφτόμαστε ότι βάλαμε ένα μικρό «λιθαράκι» στην προώθηση της συμπερίληψης των ατόμων με αναπηρία.
