Δεν σε φίλησε κι έφυγε βιαστικά
κι έφτασε στο σπίτι κι άνοιξε τον υπολογιστή
κι έγραψε δεν σε φίλησα, δεν σε φίλησα στο στόμα
και τώρα τι να κάνω μ’ αυτό το πάθος στα χείλη.
Η ποιητική συλλογή Τόσες αλλαγές της Μιρέια Κάλαφελ κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Βακχικόν, σε μετάφραση Ξένιας Κακάκη. Η Καταλανή ποιήτρια πραγματεύεται θέματα όπως η μνήμη, η συνειδητοποίηση της ύπαρξης, η στάση του ανθρώπου απέναντι στη ζωή, η αισιοδοξία για το αύριο, η παράκληση και η προτροπή, μια μόνιμη υπενθύμιση να υπάρχουμε, να ζούμε, να είμαστε, καταφέρνοντας το με ποιον τρόπο; Με την αλλαγή και κάποτε με τη σιωπή που όμως σημαίνει πολλά περισσότερα από αυτά που αποσιωπά, που φαινομενικά δεν λέει. Στην συνέντευξη που ακολουθεί η Καλάφελ μιλά λοιπόν για την αλλαγή, τη σιωπή και την ποίηση.
Συνέντευξη στην Αγγελική Δημοπούλου
**Πρώτη δημοσίευση στο Book Press
Το ποιητικό σας βιβλίο “Τόσες αλλαγές” είναι πλέον διαθέσιμο στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Βακχικόν. Πώς νιώθετε που μπορείτε πλέον να απευθυνθείτε ποιητικά στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό;
Είμαι ενθουσιασμένη και θέλω να ευχαριστήσω τις Εκδόσεις Βακχικόν για τη δυνατότητα ενός νέου “δέρματος” για τους στίχους μου, ενός ταξιδιού στην Ελλάδα. Ομολογώ ότι ανυπομονώ να ακούσω πώς ακούγονται τα ποιήματά μου στα ελληνικά, αυτή τη γλώσσα που για μένα ισοδυναμεί με τη θάλασσα, την ηρεμία και αναμνήσεις στις οποίες επανέρχομαι συχνά.
Υπάρχουμε μόνο μέσω της αλλαγής;
Νομίζω πως ναι. Οι αλλαγές είναι μόνιμες και κάτω από την αλλαγή, στην αρχή, δεν υπάρχει τίποτα, ούτε η αλήθεια. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει κάτι σαν προέλευση: αυτό είναι το σημείο εκκίνησης της συλλογής μου “Τόσες αλλαγές”.
Και ο ρόλος της σιωπής;
Η δομή του βιβλίου ακολουθεί τις διαφορετικές καταχωρήσεις της λέξης “muda” (“αλλαγή”). Στα καταλανικά, η λέξη έχει τρεις διαφορετικούς τύπους: ρήμα, επίθετο και ουσιαστικό. Ως επίθετο, το "muda" αναφέρεται σε μια σιωπή, αλλά χαρακτηρίζεται από το θηλυκό στοιχείο, γι’ αυτό τα ποιήματα θέλουν να προβληματιστούν για όλα όσα λένε οι σιωπές όταν αναλύονται μέσα από το φακό του φύλου.
“Κάνε λογοτεχνία. Μόνο λογοτεχνία". Μπορεί να μας σώσει;
Πιθανώς η λογοτεχνία μπορεί να μας σώσει εν μέρει, αλλά αυτό που κάνει αυτό το ποίημα είναι να στείλει μια προειδοποίηση για το ενδεχόμενο κάποιος να γράψει για μια εμπειρία αντί να τη βιώσει. Σε αυτή την περίπτωση, δεν ζεις το φιλί αλλά γράφεις για το φιλί κάποιου. Είναι εύκολο να απομακρυνθείς με τις λέξεις.
Υπάρχουν κοινωνικοπολιτικά ζητήματα που επηρεάζουν ιδιαίτερα την ποίησή σας;
Σίγουρα. Πιστεύω ότι η συγγραφή δεν είναι δυνατή εάν τα ποιήματα δεν μπορούν να επηρεαστούν από κοινωνικοπολιτικά ζητήματα. Για μένα, τουλάχιστον, η λογοτεχνία είναι ενδιαφέρουσα στο βαθμό που δεσμεύεται ανεπανόρθωτα, επηρεάζεται. Στα ποιήματά μου, ο φεμινισμός ή η πολυφωνία όσον αφορά την επιθυμία είναι πάντα παρόν, λίγο πολύ ρητά.
Έχετε σπουδάσει Ανθρωπιστικές Επιστήμες. Θα λέγατε ότι οι σπουδές σας έχουν επηρεάσει την ύπαρξή σας ως συγγραφέα;
Απολύτως. Οι σπουδές μου, τα αναγνώσματά μου, οι άνθρωποι που με περιβάλλουν, η δουλειά μου: τα πάντα είναι παρόντα στα γραπτά μου. Αυτή τη στιγμή σπουδάζω σε ένα μεταπτυχιακό πρόγραμμα στη φιλοσοφία, το οποίο με τη σειρά του μεταφράζεται σε νέο ποιητικό βιβλίο.
