Πλήθος ανθρώπων κοντά μου και τριγύρω
μα εγώ θέλω στην άκρη μου να γείρω.
Μια γωνίτσα μια ακρούλα να κουρνιάσω
μακριά από όλους
μόνη να ξενοιάσω.
H Ασημίνα Ξηρογιάννη γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Είναι θεατρολόγος, φιλόλογος και συγγραφέας. Σπούδασε Υποκριτική στο Θέατρο-Εργαστήριο (Εμπρός). Έχει εκδώσει ποίηση, πεζογραφία και θέατρο. Διδάσκει Θεατρική Αγωγή στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση και εργάζεται ως εμψυχώτρια θεατρικού παιχνιδιού. Έχει σκηνοθετήσει και ανεβάσει με τους μαθητές της αρκετά έργα, δικά της και ξένα. Διατηρεί από το 2009 το λογοτεχνικό ιστολόγιο Varelaki. Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά, αγγλικά και ισπανικά. Με αφορμή την συγκεντρωτική ανθολογία ποίησης Ποιήματα 2009-2017 που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε μαζί της για μια δεκαετία γεμάτη ποίηση.
Συνέντευξη στην Αγγελική Δημοπούλου
2009-2017. Μια ποιητική δεκαετία για εσάς και μία συγκεντρωτική ανθολογία. Πώς ήταν αυτή η πορεία;
Ήταν μια πολύ γόνιμη και δημιουργική δεκαετία. Με πολλή μελέτη από μέρους μου, πολλά ποιήματα, με πολλές συνεργασίες, με πολλά βιβλία. Η ποιητική αυτή ανθολογία που μόλις κυκλοφόρησε εμπεριέχει τους πιο σημαντικούς σταθμούς της ποιητικής μου ζωής, κατά τα χρόνια 2009 - 2017. Νιώθω πολύ όμορφα για αυτό το βιβλίο και χαίρομαι πολύ που δημιουργήθηκε. Ας γίνουν τα ποιήματα οι γέφυρες που θα με ενώσουν με τους αναγνώστες, αλλά και με τους ομοτέχνους μου.
Πρόκειται για μια περίοδο μεγάλων και -κάποιες φορές- παράλληλων κρίσεων. Πόσο επηρέασαν το έργο σας και με ποιον τρόπο;
Δεν έμεινα φυσικά ανεπηρέαστη από όσα συνέβαιναν γύρω μου, στην χώρα μου, στην κοινωνία. Έγραψα και ποιήματα που αφορούσαν όλα αυτά. Οι ποιητές δεν είναι και δεν πρέπει να είναι κλεισμένοι σε γυάλινο πύργο. Η τέχνη τους έχει κοινωνικό πρόσωπο, άλλωστε. Στο βιβλίο μου Εποχή μου είναι η Ποίηση (Γαβριηλίδης 2013 ) αναφέρομαι στην μεγάλη οικονομική -και όχι μόνο- κρίση. Η Αθήνα, η πόλη μας, οι πολίτες, η Ελλάδα. Πώς ζουν, τι αισθάνονται και ποια η θέση της ποίησης (και της τέχνης γενικότερα) για όλα αυτά. Βάζουν άραγε φωτιά οι στίχοι; Πραγματεύομαι λοιπόν τη σχέση της Ποίησης με την Εποχή και με ό,τι αυτή κουβαλά. Ποιήματα με πολιτική (όχι κομματική) υφή, και προσανατολισμό κοινωνικό, από αυτήν τη συλλογή -που κυκλοφορεί και στη Γαλλία (σε μετάφραση Μισέλ Βόλκοβιτς)- ο αναγνώστης συναντά στις σελίδες του τόμου που μόλις κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Βακχικόν.
Οι ενασχολήσεις σας δείχνουν αφοσίωση στην τέχνη του λόγου. Πώς προέκυψε;
Χρόνια τώρα ζω λογοτεχνικά. Γράφω, μεταφράζω, κάνω κριτικές, παρουσιάσεις, συνεργάζομαι με ποικίλα περιοδικά, ηλεκτρονικά και έντυπα. Τα κάνω όλα με αγάπη και αφοσίωση. Πρώτα απ’ όλα όμως διαβάζω και διαβάζω πολύ! Είμαι αναγνώστης, βιβλιοφάγος, βιβλιόφιλος. Δεν γίνεται να γράφεις χωρίς να διαβάζεις, είναι αλληλένδετα. Παρακολουθώ και τα κείμενα των ομοτέχνων μου, με ενδιαφέρουν, δεν είμαι αυτιστική. Γνωρίζω πρόσωπα που δεν ενδιαφέρονται να διαβάσουν τα πονήματα των άλλων, τους νοιάζει μόνο ο δικός τους μικρόκοσμος. Αυτή η στάση απέναντι στα πράγματα καθόλου δεν με εκφράζει. Εμπράκτως το αποδεικνύω και με το Varelaki (http://varelaki.blogspot.com/), τις σελίδες τέχνης και πολιτισμού. Το ιστολόγιο αυτό λειτουργεί από το 2009 και καταγράφει την σύγχρονη λογοτεχνική παραγωγή. Προτείνει, κάνει αφιερώματα, παρουσιάζει νέους ποιητές, φιλοξενεί κριτικές και άλλα. Δεν μπορώ να παραλείψω να αναφερθώ σε δύο ποιητές με τους οποίους έχω κυρίως ασχοληθεί όλα τα χρόνια. Ο ένας είναι ο Μάρκ Στραντ που στην ουσία τον συστήνω στο ελληνικό κοινό με το βιβλίο Προσωρινή Αιωνιότητα (που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν). Ο άλλος είναι ο Χάρης Βλαβιανός για του οποίου το έργο έχω κάνει και τις περισσότερες δημοσιεύσεις (κριτικές, παρουσιάσεις, κείμενα) και έχω εκπονήσει ένα ελεύθερο στοχαστικό δοκίμιο, ανέκδοτο ακόμα.
Η άλλη μου μεγάλη αγάπη είναι το θέατρο (έχω σπουδάσει υποκριτική και θεατρολογία). Τώρα είμαι μεταπτυχιακή φοιτήτρια του τμήματος Θεατρικών Σπουδών στο ΕΚΠΑ.
Τι συμβαίνει όταν "ακούς τα βήματα του ποιήματος";
Πολλά μαγικά μπορούν να συμβούν. Είναι η έμπνευση που σε κυριεύει και μπορεί να σε βρει με διάφορους τρόπους. Όλα μπορούν να αρχίσουν από ένα πρόσωπο, ένα λουλούδι, ένα χρώμα, μια μουσική, έναν έρωτα. Ακόμα και από ένα άλλο ποίημα ή ποιητή. Τα ερεθίσματα μπορεί να είναι πολλά. Από κει ξεκινάς για ένα ταξίδι που δεν ξέρεις πού μπορεί να σε οδηγήσει.
Αν σας ζητούσε κάποιος να περιγράψετε την ουσία της ποίησης, τι θα του λέγατε;
Υπάρχουν χιλιάδες ορισμοί, αλλά η ποίηση δεν ορίζεται. Είναι και θα είναι πάντα «μια πόρτα ανοιχτή» που θα ‘λεγε και ο Παυλόπουλος. Για να συνεχίσω και αυτό που ανέφερα πιο πάνω, η ποίηση είναι η επεξεργασία της έμπνευσης, των αρχικών ερεθισμάτων. Αυτά από μόνα τους δεν αρκούν, ο ποιητής μπαίνει στη διαδικασία να τα μετασχηματίσει, να τα μετατρέψει σε τέχνη. Με στόχο να μυήσει τους αναγνώστες σε εμπειρίες. Η καλή ποίηση μού χαρίζει, έστω και για μια στιγμή, την αιωνιότητα. Η ποίηση με βοηθά να αντέχω τη ζωή.
Δουλεύετε πάνω σε κάτι καινούργιο αυτή τη στιγμή;
Νέα ποιήματα σταδιακά έρχονται στο φως που ίσως ν’ αποτελέσουν το σώμα του επόμενου βιβλίου μου! Παράλληλα εκπονώ μελέτες με θέμα το θέατρο, στα πλαίσια του μεταπτυχιακού μου!
