Top menu

Τζακ Λιούις: Ποιος αντιγράφει; [πρώτη δημοσίευση στα ελληνικά]

Μεταφράζει ο Αλέξανδρος Τσαντίλας

Το διήγημα που ακολουθεί, με αρχικό τίτλο στα Αγγλικά “Who’s Cribbing?”, δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο περιοδικό Startling Stories τον Ιανουάριο του 1953. Ως συγγραφέας – και πρωταγωνιστής – του διηγήματος αναφέρεται ο Τζακ Λιούις (Jack Lewis), αγνώστων λοιπών στοιχείων. Το μόνο που είναι γνωστό για τον συγγραφέα είναι ότι κατά την δεκαετία του 1950, δημοσίευσε μερικά ακόμη διηγήματα επιστημονικής φαντασίας σε διάφορα περιοδικά του συγκεκριμένου λογοτεχνικού ιδιώματος. Μια πηγή ταυτίζει τον Τζακ Λιούις με τον συγγραφέα Κλάιβ Στέιπλς Λιούις (C.S. Lewis), γνωστό από την σειρά βιβλίων Τα Χρονικά της Νάρνια, ο οποίος χρησιμοποιούσε το παρατσούκλι Τζακ – χωρίς, ωστόσο, να έχει αποδειχθεί, ή να μπορεί να αποδειχθεί, ότι η σχέση μεταξύ των δυο συγγραφέων δεν είναι τίποτε άλλο παρά συνωνυμία. Μια άλλη πηγή υποστηρίζει, ίσως ορθότερα, ότι ο λόγος για την έλλειψη βιογραφικών πληροφοριών οφείλεται στο γεγονός ότι το όνομα Τζακ Λιούις αποτελεί ψευδώνυμο, και η πραγματική ταυτότητα του συγγραφέα ίσως να μην αποκαλυφθεί ποτέ. Από τον καιρό της πρώτης δημοσίευσης του, το Who’s Cribbing έχει κατά καιρούς μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες, ενώ το 1963 ο Ισαάκ Ασίμοφ το συμπεριέλαβε στην ανθολογία Fifty Short Science Fiction Tales. Θεωρείται ένα από τα πιο πρωτότυπα και αξιοπερίεργα, από άποψη ύφους και τεχνικής, διηγήματα επιστημονικής φαντασίας – κάτι που δεν αφορά αποκλειστικά και μόνο την εποχή κατά την οποία γράφτηκε.

**

2 Απριλίου 1952

Κος Τζακ Λιούις
219η Οδός 90-26
Κουίνς Βίλατζ, Ν.Υ.

Αγαπητέ κύριε Λιούις,

Σας επιστρέφουμε το χειρόγραφο του διηγήματος σας με τίτλο Η ΕΝΑΤΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ. Με μια πρώτη ματιά, είχα θεωρήσει ότι πρόκειται για μια ιστορία που κάλλιστα αξίζει να εκδοθεί. Και γιατί όχι, άλλωστε; Το ίδιο ακριβώς σκέφτηκαν και οι συντάκτες του Cosmic Tales το 1934, όταν την δημοσίευσαν για πρώτη φορά.

Όπως αναμφίβολα γνωρίζετε, η ιστορία αυτή, που επιχειρήσατε να μας την υποβάλετε ως πρωτότυπο κείμενο, γράφτηκε από τον μέγα Τοντ Θρόμπερι. Επιτρέψετε μου να σας επιστήσω την προσοχή στις ποινές που προβλέπει ο νόμος όσον αφορά την λογοκλοπή.

Δεν αξίζει τον κόπο. Πιστέψτε με.

Με εκτίμηση,
Ντόιλ Π. Γκέιτς
Αρχισυντάκτης Επιστημονικής Φαντασίας
Περιοδικό Deep Space

Κος Ντόιλ Π. Γκέιτς
Αρχισυντάκτης Επιστημονικής Φαντασίας
Περιοδικό Deep Space
Νέα Υόρκη, Ν.Υ.

Αγαπητέ κύριε Γκέιτς,

Δεν γνωρίζω, και ούτε γνώριζα ποτέ ότι υπάρχει κάποιος συγγραφέας ονόματι Τοντ Θρόμπερι. Σας υπέβαλλα την ιστορία που απορρίψατε καλή τη πίστει, και νιώθω προσβεβλημένος από τον υπαινιγμό σας ότι αποτελεί προϊόν λογοκλοπής εκ μέρους μου.

Η ΕΝΑΤΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ γράφτηκε από εμένα πριν από περίπου ένα μήνα, και η όποια ομοιότητα μεταξύ του δικού μου διηγήματος και της ιστορίας που έγραψε αυτός ο Θρόμπερι, εάν κι εφόσον υπάρχει, δεν αποτελεί τίποτε παραπάνω από καθαρή σύμπτωση.

Ωστόσο, πρόκειται για ένα γεγονός που με γέμισε σκέψεις. Πριν λίγο καιρό, έστειλα ένα άλλο κείμενο στο Stardust Scientifiction και στην επιστολή απόρριψης υπήρχε μια σημείωση γραμμένη με μολύβι, που επισήμαινε ότι η ιστορία ήταν «πολύ θρομπερική».

Ποιος διάολο είναι αυτός ο Τοντ Θρόμπερι; Στα δέκα χρόνια που ασχολούμαι με την επιστημονική φαντασία, δεν θυμάμαι να έχω διαβάσει κάτι που να έχει γραφτεί από εκείνον.

Με εκτίμηση,
Τζακ Λούις

11 Απριλίου 1952

Κος Τζακ Λιούις
219η Οδός 90-26
Κουίνς Βίλατζ, Ν.Υ.

Αγαπητέ κύριε Λιούις,

Σχετικά με: Επιστολή της 5ης Απριλίου

Παρά το γεγονός ότι τα μέλη της αρχισυνταξίας του παρόντος εντύπου δεν συνηθίζουν να κατηγορούν ανοικτά άλλους, και ενώ την ίδια στιγμή γνωρίζουμε πολύ καλά ότι μεταξύ των συγγραφέων πάντα θα υπάρχουν πάντοτε ιδέες που είτε θα μοιάζουν, είτε θα συμπίπτουν η μία με την άλλη, δυσκολευόμαστε πολύ να πιστέψουμε ότι σας είναι άγνωστα τα έργα του Τοντ Θρόμπερι.

Μολονότι ο κύριος Θρόμπερι δεν είναι πια εν ζωή, οι ιστορίες του, όπως συνέβη και με τόσους πολλούς άλλους συγγραφείς, αναγνωρίστηκαν ευρέως μετά θάνατον, που επήλθε το 1941. Ίσως ο αστείρευτος πλούτος των καινοτόμων ιδεών του, ίδιον του συνολικού του έργου, να προέκυψε λόγω της δουλειάς του στον κλάδο των ηλεκτρονικών. Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και στο τρέχον στάδιο εξέλιξης του ιδιώματος της επιστημονικής φαντασίας, φαίνεται ότι είχε έναν τρόπο γραφής που πολλοί από τους σύγχρονους συγγραφείς δεν θα έχαναν με το να τον αντιγράψουν. Κι όπως εξυπακούεται, με το «αντιγράψουν» δεν εννοώ να ξαναγράψουν ένα ή περισσότερα έργα του λέξη προς λέξη, όπως κάνατε εσείς • εσείς μπορεί μεν να δηλώνετε ότι αυτό έγινε κατά σύμπτωση, όμως είμαι βέβαιος πως συνειδητοποιείτε ότι η πιθανότητα να συμβεί αυτό το φαινόμενο είναι περίπου ένα εκατομμύριο φορές ίση με το να σου έρθουν τέσσερα συνεχόμενα φλος ρουαγιάλ σε μία και μόνο παρτίδα.

Μας συγχωρείτε, αλλά δεν είμαστε τόσο αφελείς.

Με εκτίμηση,
Ντόιλ Π. Γκέιτς
Αρχισυντάκτης Επιστημονικής Φαντασίας
Περιοδικό Deep Space

14 Απριλίου 1952
Κος Ντόιλ Π. Γκέιτς
Υπεύθυνος Σύνταξης Επιστημονικής Φαντασίας
Περιοδικό Deep Space
Νέα Υόρκη, Ν.Υ.

Αγαπητέ κύριε,

Οι κατηγορίες σας είναι ενδεικτικές της παλιοφυλλάδας που εκδίδετε.

Παρακαλώ να ακυρώσετε άμεσα την συνδρομή μου.

Με ειλικρίνεια,
Τζακ Λιούις

14 Απριλίου 1952

Σύλλογος Φίλων Επιστημονικής Φαντασίας
Οδός Φροντ 114
Σικάγο, Ιλινόις

Αγαπητοί κύριοι,

Ενδιαφέρομαι να διαβάσω κάποιες από τις ιστορίες που έγραψε ο αποβιώσας Τοντ Θρόμπερι.
Θα επιθυμούσα να βρω κάποια έντυπα που να περιλαμβάνουν τα διηγήματα του.

Με σεβασμό,
Τζακ Λιούις

22 Απριλίου 1952

Κος Τζακ Λιούις
219η Οδός 90-26
Κουίνς Βίλατζ, Ν.Υ.

Αγαπητέ κύριε Λιούις,

Το ίδιο θα θέλαμε και εμείς. Το μόνο που μπορώ να σας προτείνω είναι να απευθυνθείτε στους ίδιους τους εκδότες, εάν υπάρχει κανένας τους που να μην έχει κλείσει, ή να ψάξετε τα ράφια των παλαιοβιβλιοπωλείων της περιοχής σας.

Πάντως, εάν καταφέρετε να βρείτε κανένα από τα περιοδικά αυτά, μην αμελήσετε να μας ενημερώσετε. Είμαστε διατεθειμένοι να τα αγοράσουμε από εσάς έναντι γενναιόδωρου αντιτίμου.

Χαιρετισμούς,
Ρέι Άλμπερτ
Πρόεδρος
Σύλλογος Φίλων Επιστημονικής Φαντασίας

11 Μαΐου 1952

Κος Σάμσον Τζ. Γκρος, Αρχισυντάκτης
Περιοδικό Strange Worlds
Σαιντ Λούις, Μιζούρι

Αγαπητέ κύριε Γκρος,

Εσωκλείω στην παρούσα επιστολή το χειρόγραφο ενός διηγήματος που μόλις ολοκλήρωσα. Όπως θα δείτε στην πρώτη σελίδα, ο τίτλος που έχω δώσει είναι ΟΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΙΣ ΔΕΚΑ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΩΝ ΓΑΛΑΞΙΩΝ. Δεδομένης της μεγάλης έρευνας που απαίτησε η συγγραφή του διηγήματος, η ελάχιστη τιμή που δύναμαι να χρεώσω για την έκδοση της είναι τα δύο σεντς ανά λέξη.

Ελπίζω ότι θα την θεωρήσετε κατάλληλη για δημοσίευση στο περιοδικό σας.

Με σεβασμό,
Τζακ Λιούις

19 Μαΐου 1952

Κος Τζακ Λιούις
219η Οδός 90-26
Κουίνς Βίλατζ, Ν.Υ.

Αγαπητέ κύριε Λιούις,

Λυπάμαι, αλλά επί του παρόντος δεν είμαστε σε θέση να συμπεριλάβουμε τους ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΙΣ ΔΕΚΑ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΩΝ ΓΑΛΑΞΙΩΝ στην ύλη μας. Πρόκειται, ωστόσο, για εξαιρετική ιστορία, και εάν αποφασίσουμε να την χρησιμοποιήσουμε σε μελλοντικό χρόνο, θα πληρώσουμε τα δικαιώματα ανατύπωσης απευθείας στους διαχειριστές της κληρονομιάς του Τοντ Θρόμπερι.

Ο τύπος ήταν συγγραφέας με τα όλα του.

Με εγκάρδιους χαιρετισμούς,
Σάμσον Τζ. Γκρος
Αρχισυντάκτης
Περιοδικό Strange Worlds

23 Μαΐου 1952

Κος Ντόιλ Π. Γκέιτς
Αρχισυντάκτης Επιστημονικής Φαντασίας
Περιοδικό Deep Space
Νέα Υόρκη, Ν.Υ.

Αγαπητέ κύριε Γκέιτς,

Μολονότι έχω δηλώσει ότι δεν επιθυμώ ουδεμία περαιτέρω σχέση με εσάς ή το περιοδικό σας, έχει προκύψει μια κατάσταση που με έχει προβληματίσει σε τεράστιο βαθμό.

Καταπώς φαίνεται, τα διηγήματα μου απορρίπτονται το ένα μετά το άλλο διότι πλην του ονοματεπώνυμου του δημιουργού, οι ιστορίες μου αποτελούν ακριβή αντίγραφα των έργων αυτού του Τοντ Θρόμπερι.

Στην τελευταία σας επιστολή, περιγράψατε με σαφήνεια την πιθανότητα του να συμβεί το φαινόμενο αυτό κατά τύχη, και στην περίπτωση ενός και μόνο διηγήματος. Εντούτοις, ποια θα λέγατε ότι είναι η πιθανότητα να έχει συμβεί το ίδιο ακριβώς πράγμα με έξι ολόκληρα γραπτά μου;

Θα συμφωνήσω μαζί σας: είναι αδιανόητο!

Ωστόσο, για το καλό της ανθρωπότητας ολάκερης, πως μπορώ να σας πείσω ότι κάθε λέξη που σας έστειλα έχει όντως γραφτεί από εμένα, και μόνο από εμένα; Ουδέποτε αντέγραψα έστω και μια φράση που να έχει γραφτεί από τον Τοντ Θρόμπερι, όπως ουδέποτε στη ζωή μου είδα έστω και ένα γραπτό του. Για την ακρίβεια, όπως σας ανέφερα και σε προηγούμενη επιστολή μου, μέχρι πρότινος αγνοούσα πλήρως την ύπαρξη του εν λόγω κυρίου.

Μολαταύτα, σκέφτηκα και νομίζω ότι έχω βρει κάποια άκρη. Πρόκειται για μια παράδοξη θεωρία, που κατά πάσα πιθανότητα δεν θα ανέφερα σε κανέναν, πλην ενός αρχισυντάκτη ιστοριών επιστημονικής φαντασίας. Υποθέστε – απλά υποθέστε –, ότι αυτός ο Θρόμπερι, πειραματιζόμενος με τα ηλεκτρονικά, κατάφερε με κάποιο τρόπο να σπάσει το φράγμα του χωροχρόνου που τόσο συχνά αναφέρεται στο περιοδικό σας. Υποθέστε, στη συνέχεια – όσο εγωιστικό κι αν ακούγεται –, ότι ξεχώρισε τα γραπτά μου, επειδή οι ιστορίες μου ήταν ακριβώς το είδος που ήθελε ο ίδιος να είχε γράψει.

Καταλαβαίνετε που το πάω; Ή μήπως σας φαίνεται τόσο εξωφρενικό να δεχτείτε την ύπαρξη ενός ανθρώπου από διαφορετικό χρονικό κύκλο, που κρυφοκοιτάζει πάνω από τον ώμο μου ενώ γράφω;

Παρακαλώ απαντήστε στην επιστολή μου λέγοντας μου ποια είναι η γνώμη σας σχετικά με την θεωρία μου.

Με σεβασμό,
Τζακ Λιούις

25 Μαΐου 1952

Κος Τζακ Λιούις
219η Οδός 90-26
Κουίνς Βίλατζ, Ν.Υ.

Αγαπητέ κύριε Λιούις,

Η γνώμη μας είναι ότι πρέπει να σας δει ψυχίατρος.

Με ειλικρίνεια,
Ντόιλ Π. Γκέιτς
Αρχισυντάκτης Επιστημονικής Φαντασίας
Περιοδικό Deep Space

3 Ιουνίου 1952

Κος Σαμ Μάινς
Αρχισυντάκτης Τμήματος Επιστημονικής Φαντασίας
Standard Magazines Inc.
Νέα Υόρκη, 16, Ν.Υ.

Αγαπητέ κύριε Μάινς,

Παρά το γεγονός ότι τα έγγραφα που συνοδεύουν την παρούσα επιστολή δεν είναι χειρόγραφα, θα βρείτε στον φάκελο που σας παραδίδω αυτή τη σειρά από επιστολές, που αποτελούν αντίγραφα αλληλογραφίας, ελπίζοντας ότι θα είστε σε θέση να καταστήσετε πιστευτή, στον βαθμό που μπορείτε, αυτή την φαινομενικά απίστευτη κατάσταση που συμβαίνει.

Οι επιστολές που εσωκλείονται είναι στην κανονική τους σειρά, και το περιεχόμενο τους είναι από μόνο του αρκετά διαφωτιστικό σχετικά με το πώς έχουν τα πράγματα. Εάν τις δημοσιεύσετε, ίσως κάποιος από τους αναγνώστες σας να καταφέρει, με κάποιο τρόπο, να εξηγήσει το φαινόμενο.

Ο τίτλος που έχω δώσει στο συνολικό γραπτό είναι ΠΟΙΟΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΕΙ;

Με σεβασμό,
Τζακ Λιούις

10 Ιουνίου 1952

Κος Τζακ Λιούις
219η Οδός 90-26
Κουίνς Βίλατζ, Ν.Υ.

Αγαπητέ κύριε Λιούις,

Η σκέψη του να χρησιμοποιήσετε μια σειρά επιστολών προκειμένου να αναπτύξετε μια ιδέα επιστημονικής φαντασίας είναι μεν συναρπαστική, αλλά φοβάμαι ότι δεν είναι και τόσο πετυχημένη στην περίπτωση σας.
Η ίδια ιδέα χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον κύριο Θρόμπερι στο τεύχος Αυγούστου, 1940, του MACABRE ADVENTURES. Κατά ειρωνική σύμπτωση, η ιστορία είχε ακριβώς τον ίδιο τίτλο: ΠΟΙΟΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΕΙ;

Μη διστάσετε να επικοινωνήσετε πάλι μαζί μας μόλις έχετε κάτι πιο πρωτότυπο.

Φιλικά,
Σάμιουελ Μάινς
Αρχισυντάκτης Τμήματος Επιστημονικής Φαντασίας
Standard Magazines Inc.