Top menu

"Η μέρα του Καρναβαλιού": Η ετυμολογία του καρναβαλιού στο βιβλίο της Μαριλένας Παππά

 

Γράφει η Αθηνά Μαλαπάνη

Η νέα νουβέλα της πολυγραφότατης Μαριλένας Παππά, "Η μέρα του Καρναβαλιού" από τις εκδόσεις Βακχικόν, προσδιορίζει ετυμολογικά την έννοια του καρναβαλιού και μεταδίδει πολυάριθμα κοινωνικά μηνύματα μέσα από αλληγορία και συμβολισμούς.

Η λέξη καρναβάλι είναι λατινογενής (< caro,-rnis, δηλαδή κρέας + το ρήμα levare, δηλαδή απομακρύνω) και σημαίνει απομάκρυνση του κρέατος. Τα ανθρώπινα σώματα μπορούν να θεωρηθούν κομμάτια κρέατος που θυσιάζονται; Ποιοι λοιπόν, τα εξαναγκάζουν σε αυτή τη θυσία και γιατί; Οι αρχαίες κοινωνίες επέτρεπαν -και επέβαλαν- την ανθρωποθυσία. Μήπως αυτό συμβαίνει και σήμερα με έναν διαφορετικό -και ύπουλο- τρόπο;

Ο αφηγηματικός χρόνος αυτής της ιστορίας εξελίσσεται σε ένα εικοσιτετράωρο, το οποίο όμως είναι καθοριστικό για την εξέλιξη των χαρακτήρων και την αλλαγή του κόσμου. Οι χαρακτήρες της ιστορίας, πρωτεύοντες και δευτερεύοντες, λειτουργούν συμβολικά αποδίδοντας κοινωνικές μορφές και μορφήματα του σύγχρονου κόσμου. Ενδεικτικά, ο Προφήτης συμβολίζει κάθε εξουσιαστή που αυτοπροβάλλεται ως Μεσσίας και σωτήρας, αλλά στην πραγματικότητα χειραγωγεί τα πλήθη λειτουργώντας αυταρχικά.

Ο Ομάρ έχει τον παρεμφερή ρόλο του αυταρχικού εξουσιαστή που ποδηγετεί τα πλήθη και προσφέροντάς τους την εκτόνωση ενός καρναβαλιού, καταφέρνει να τα παραπλανά και να τα εκμεταλλεύεται ολοένα και περισσότερο. Οι σιαμαίες δίδυμες αποτελούν ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα εξαρτώμενων ανθρώπων, αδύναμων να αντιδράσουν και να διεκδικήσουν τα δικαιώματα τους. Και φυσικά, ο τυφλός -στα μάτια, όχι στην ψυχή- Ισμαήλ και ο έφηβος φροντιστής του, ο πρωταγωνιστής της ιστορίας, αντιπροσωπεύουν το καλό, το αγαθό που προσπαθεί να μην συσκοτιστεί από την ασχήμια και τη διαφθορά του κόσμου.

Ειδικά ο έφηβος αντιπροσωπεύει κάθε έφηβο που αναζητά τον εαυτό του και την ταυτότητά του στο χάος της εποχής που βιώνει προσπαθώντας να διασώσει την αγνότητα της ψυχής του.

Η καλοσύνη και η αθωότητα που αντιπροσωπεύονται μέσα από τον έφηβο συγκρούονται με τη βιαιότητα και τις θηριωδίες του κόσμου του, της ζούγκλας -κυριολεκτικά και μεταφορικά- όπου ζει. Η κινηματογραφική πλοκή και η σωστή πορεία της -με επιταχύνσεις και επιβραδύνσεις όπου χρειάζεται- δείχνει τη σταδιακή αλλαγή των πρωταγωνιστών που θα οδηγήσει στην καταστροφή ή τον εξαγνισμό του κόσμου.

Τελικά, το καρναβάλι αυτό θα γιορταστεί; Και ποιο κρέας, ποια ανθρώπινα κορμιά και ψυχές θα θυσιαστούν για να έρθει σε έκσταση το πλήθος και να συνεχίσει να ζει μέσα στην πλάνη του; Θα καταφέρει άραγε ο έφηβος να ωριμάσει και να σώσει τον κόσμο; Και τι θα είναι αυτό που θα σώσει έναν κόσμο με τόση φθορά, κακία και ανηθικότητα; Όλες οι απαντήσεις στη Μέρα του Καρναβαλιού από τη Μαριλένα Παππά και τις εκδόσεις Βακχικόν! Μην χάσετε αυτό το δυνατό βιβλίο!