Γράφει ο Φίλιππος Φιλίππου
Η ποίηση δεν αστειεύεται, είναι τέχνη, είναι και φιλοσοφία, δεν μιλάει για ιστορίες και ιστοριούλες, δεν πραγματεύεται τα πάθη των ανθρώπων που θεωρούνται ήρωες και έχουν ονόματα, δεν ασχολείται με παρακατιανά ζητήματα. Η ποίηση δεν θέλει να αφηγηθεί ιστορίες, αλλά να αναδείξει την ουσία των πραγμάτων. Ο Αριστοτέλης που ασχολήθηκε συστηματικά με την ποίηση και την ποιητική τέχνη έχει υποστηρίξει πως η ποίηση είναι σημαντικότερη από την Ιστορία γιατί δίνει μεγαλύτερη βαρύτητα στα γενικά και λιγότερο στα ειδικά.
Ύστερα από αυτόν τον πρόλογο, μπορούμε να παρουσιάσουμε την ποιητική συλλογή Χάσμα βαθύ του Βασίλη Πανδή (Κέρκυρα, 1997), φοιτητή στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, που χωρίζεται σε δύο μέρη. Το πρώτο, με τίτλο «Ο λαβωτής, το καλοκαίρι», αρχίζει με ένα παράξενο μότο: «Πού κρύβεται ο θάνατος, όταν θυμώνεις,/ και πού, όταν γελάς;»
Το πρώτο ποίημα τιτλοφορείται «Αγάπη» κι έχει ως μότο έναν στίχο του αμερικανού ποιητή e.e.cummings: «one’s not half two. It’s two are halves of one»:
Και σ’αγαπώ
με την αγάπη αυτή
που φωνάζοντας ψιθυρίζει
και που ψιθυρίζοντας φωνάζει
Το δεύτερο ποίημα της συλλογής, το «Πρωτομαγιά», έχει κερκυραϊκό ενδιαφέρον, κάτι που όμως δεν επαναλαμβάνεται, διότι ο ποιητής έχει άλλους στόχους:
Πρωτομαγιά, φιδοπουκάμισο γκρίζο
μες στους κήπους τους βαθιούς
του Μον Ρεπό,
στα μονοπάτια που κελάηδησαν οι κίχλες
Στο τρίτο ποίημα, το «Αστρακερή», ο αναγνώστης αντιμετωπίζει για πρώτη φορά μιαν άγνωστη λέξη, αυτήν του τίτλου, που δεν υπάρχει στα λεξικά, άρα είναι κατασκευασμένη από τον ίδιο τον ποιητή (ή μήπως την βρήκε γραμμένη σε κάποιο παλιό βιβλίο;), ο οποίος είναι φανερό πως μέσω των αγνώστων ή κατασκευασμένων λέξεων επιχειρεί να προσελκύσει το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Ήδη μας γνώρισε τη λέξη «λαβωτής», ενώ ακολουθούν η «ραντίδες», «μνησιπήμων», «θεοσταγής», «πήγαδος», «πενθήματα», «ολόστυτος», «μαντριγκάλι» «υφόνειρος», «εφιαλτούχος», «σαμσάρα», «σπαργεί», «πρίκες», «τορτσόνι», «αθεμονιές», «αστρότητα» κλπ, κλπ.
Το δεύτερο μέρος τιτλοφορείται «Χειμώνας χθόνιος» και αρχίζει με ένα ποίημα-μότο που παίζει με το γράμμα χ:
Χθόνιος χειμώνας χθαμαλός
που έρχεται
με φούχτες όλο χώμα
Ενίοτε ο ποιητής αποτίει φόρο τιμής σε ποιητές που θαυμάζει ή αγαπάει ή και τα δύο μαζί. Έτσι βλέπουμε Σολωμό και Μανώλη Πρατικάκη, Κατίνα Βλάχου και Νίκο Καρούζο, Δημήτρη Κονιδάρη και Τσέζαρε Παβέζε.
Ο θάνατος είναι παρών στο ποίημα «Η έκπαγλη Κυριακή», όπου αρκετές φορές επαναλαμβάνεται ο διάσημος στίχος του Παβέζε (αυτοκτόνησε σ’ ένα ξενοδοχείο στο Τορίνο), «Ο θάνατος θα ’ρθει και θα ’χει τα μάτια σου». Ας το δούμε:
Ετούτο το σκοτείνιασμα
οπού κατέφτασε,
είναι ο θάνατος,
κι οπού σπαργεί
απάνω απ’ το κουρέλι
σύγνεφο,
με την πικράδα στο στόμα απ’ το αίμα
Διαβάζουμε, επίσης:
Θάνατος, ο παντοτινός μου σύντροφος
Θάνατος, στα γλέντια ο πρώτος χορευτής
και λαουτιέρης
Θάνατος, ο κάτοικος στα ρειπισμένα σπίτια,
στις ψυχές
Κόντρα όμως στον θάνατο, ο ποιητής στο ποίημα «Γυμνό» υμνεί το ανθρώπινο σώμα και το περιγράφει σαν κάτι οικείο και πολύτιμο:
Γλιστράει ο Δεκέμβριος στη βροχερή σου πλάτη
και το εύφορο χωράφι της κοιλιάς σου
αργοσέρνεις στα σεντόνια μουσκεμένο
και τον ρύακα της σάρκας σου τανύεις
Σίγουρα, βρισκόμαστε ενώπιον ενός ταλαντούχου νέου ποιητή, ο οποίος στο εγγύς ή το απώτερο μέλλον θα δείξει την αξία του και θα μας εκπλήξει ευχάριστα.
