Γράφει η Λεύκη Σαραντινού
"Ο βολβός, ο οφθαλμός, αυτή η μικρογραφία του Σύμπαντος. Το μόνο όργανο του σώματος που είναι ίδιο από τη γέννησή μας. Δεν αλλάζει. Όλα τ' άλλα μεγαλώνουνε. Αυτό εκεί, το ίδιο πάντα, όπως όταν πρωτάνοιξε και είδε τον κόσμο. Όπως τον είδε. Εδώ κατοικεί ο Θεός".
Είκοσι διηγήματα με κοινό θέμα το ανθρώπινο βλέμμα αποτελούν τη συλλογή διηγημάτων του ποιητή, εκδότη κι συγγραφέα Ιωάννη Ψάρρα. Πρόκειται για διηγήματα τα οποία άπτονται πολλών διαφορετικών αφηγηματικών τεχνικών και παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλομορφία, έχουν όμως ένα κοινό: την αναφορά την οποία θα κάνει οπωσδήποτε ο συγγραφέας μέσα σε κάθε διήγημά του σε ένα βλέμμα ή κάτι που σχετίζεται με αυτό.
Πρωταγωνιστεί το βλέμμα της μάνας. Όμως, ο Ιωάννης Ψάρρας αποτυπώνει με τις λέξεις την αίσθηση το βλέμματος και της ερωμένης, των φίλων, του βλέμματος που ρίχνουμε οι ίδιοι στον εαυτό μας, και του βλέμματος της ψυχής, ακόμη και του βλέμματος των τυφλών, το οποίο βλέπει τελικά πολύ περισσότερα απ' όσα νομίζουμε.
"Από την παραμονή στη Γη έμαθα ότι το πρώτο βλέμμα, της μάνας, ή είναι εχθρικό ή σε καλοδέχεται.
Σε μένα δεν υπήρχε τίποτα από τα δύο.
Μια απουσία.
Δεν θα ξανάρθω".
Πρωτότυπο θέμα, αναμφίβολα, όπως και πρωτότυπη αποδεικνύεται και η ιδιάζουσα γλώσσα την οποία χρησιμοποιεί ο συγγραφέας, μία μείξη, δηλαδή, λαϊκού ιδιώματος και πολλών αρχαίων τύπων της ελληνικής γλώσσας. Η γλώσσα αποπνέει μία εσωτερικότητα και μία σπάνια αισθαντικότητα και ζεστασιά, με πάμπολλες όμορφες φράσεις και ρήσεις τις οποίες θα σημειώσει οπωσδήποτε με το μολύβι του ο αναγνώστης ο οποίος συνηθίζει να υπογραμμίζει και να γράφει τα βιβλία του. Ο λόγος είναι μακροπερίοδος στα μακροσκελή διηγήματα ή ποιητικός στα διηγήματα της μικρής φόρμας και σε εκείνα που έχουν ποιητική μορφή. Χρησιμοποιείται εξίσου το πρώτο και το τρίτο ενικό πρόσωπο. Το μέγεθος των διηγημάτων είναι κατά κανόνα μικρής ή πολύ μικρής ποιητικής φόρμας.
Οι αφηγηματικές τεχνικές του είναι εξίσου ποικιλόμορφες και κυμαίνονται από διηγήματα τα οποία αφηγούνται μία συγκεκριμένη ιστορία και διηγήματα σκέψεων, μέχρι διήγημα χωρίς σημεία στίξεως, ελεύθερα ποιήματα, χαϊκού, αλλά και διάφορα εφευρήματα και γλωσσικά παιχνίδια. Ο αφηγηματικός αυτός πλουραλισμός αυτός πραγματικά εντυπωσιάζει και είναι, μαζί με την πηγαία έκφραση των συναισθημάτων του συγγραφέα, το δυνατότερο σημείο του βιβλίου του. Είναι ολοφάνερο ότι ο συγγραφέας ικανοποίησε και με το παραπάνω την εκφραστική του δεινότητα με το παρόν πόνημα, αλλά και έδωσε, συγχρόνως, τροφή για σκέψη στους απαιτητικούς αναγνώστες.
Ενίοτε κυριαρχεί ένας μελαγχολικός και απαισιόδοξος τόνος, καθώς και η αίσθηση της απώλειας και της αναζήτησης, ιδίως στα σύντομα διηγήματα τα οποία εμπνέονται από την Ιστορία, τα διηγήματα, δηλαδή, που γράφτηκαν με αφορμή τον Εμφύλιο και τη Μικρασιατική Καταστροφή.
Πέρα από τα δύο παραπάνω, οι θεματικές ποικίλουν-πάντοτε βέβαια με κοινή συνιστώσα το βλέμμα και την κρυμμένη δύναμή του-. Μία γέννα στην Κατοχή, οι μελαγχολικές σκέψεις ενός άντρα στη Βόρειο Ελλάδα, μία ποδοσφαιρική ιστορία, η συγγραφική απόπειρα του Μπόρχες Οιδίπους Όμηρος, οι ανησυχίες ενός συγγραφέα, μία ερωτική παρένθεση, σκέψεις ασυνάρτητες, σκέψεις για ξεριζωμούς και εγκατάλειψη, αλλά και σκέψεις για την ίδια την όραση αποτελούν ορισμένα μόνο από τα θέματα των ιδιαίτερων διηγημάτων του Ψάρρα.
"Φεύγει.
Μόνον εγώ κοιτώ.
Το βλέμμα μου διαπερνά το σώμα, το κορμί της, διαπερνά τον Χρόνο, φτάνει εκεί όπου θα υπάρχει.
Θα ζει δίχως εμένα.
Εξαφανίζεται".
