Top menu

Περιεχόμενα Τεύχους 39

Ποίηση και λογοτεχνία -Άρθρο του Θεοχάρη Παπαδόπουλου

photo © Στράτος Προύσαλης

Γράφει ο Θεοχάρης Παπαδόπουλος

«Να είσαι πάντα ποιητής, ακόμα και στον πεζό λόγο» είχε γράψει ο Charles Baudelaire σε μια περίοδο, που τα όρια της ποίησης και της πεζογραφίας ήταν επακριβώς καθορισμένα. Στη σημερινή εποχή, δεν υπάρχουν εμφανείς διαφορές, ανάμεσα στην ποίηση και στην πεζογραφία, αφού ένα ποίημα μπορεί να μην έχει μέτρο, ρίμα και να μην είναι χωρισμένο σε στίχους, έτσι ώστε η διαφορά του από την πεζογραφία να ανιχνεύεται στην ποιητικότητα, που διαθέτει, με λίγα λόγια, στον εσωτερικό ρυθμό του.

Όμως, δεν είναι ο σκοπός μας εδώ, να δείξουμε τα όρια της ποίησης και της πεζογραφίας, ούτε να συγκρίνουμε, τι θεωρείται ποίηση τώρα και τι στο παρελθόν. Στόχος μας είναι, να παρατηρήσουμε μια παρανόηση, που συναντάμε όλο και πιο πολύ.

Συχνά συναντάμε το διαχωρισμό: Ποίηση και λογοτεχνία και αν αυτός ο διαχωρισμός παρουσιαζόταν από ορισμένους νεότερους, που είναι ακόμα στο σημείο εκκίνησης του λογοτεχνικού στίβου, θα λέγαμε ότι δεν έχει και τόση σημασία να εξηγούμε κάτι, που φαντάζει αυτονόητο, όμως, τον είδαμε και σε έγκυρα λογοτεχνικά blogs, σε έντυπα και βιβλία.

Η λογοτεχνία είναι σύνθετη λέξη, όπου αν χωρίσουμε τα δύο συνθετικά είναι λόγος και τέχνη και άρα λογοτεχνία = τέχνη του λόγου. Η ποίηση, πέρα από τους διάφορους ορισμούς, που έχουν δοθεί κατά καιρούς, από διάφορους ποιητές, είναι είδος του γραπτού λόγου. Αλλά, για να γράψει κάποιος ποίηση, κάνει τέχνη. Άρα η ποίηση ως γραπτός λόγος, που εμπεριέχει τέχνη, ανήκει στη λογοτεχνία.

Η λογοτεχνία χωρίζεται σε 4 βασικά είδη: Ποίηση, πεζογραφία, Δοκίμιο, Θεατρικό έργο. (Τελευταία, έχουμε δει, να συμπεριλαμβάνονται ως λογοτεχνικά είδη το σενάριο και τα κόμικς, αν και τις συγκεκριμένες κατηγορίες δεν τις αποδεχόμαστε απόλυτα ως λογοτεχνικά είδη.) Άρα η ποίηση ανήκει στη λογοτεχνία και ο σωστός διαχωρισμός είναι ποίηση και πεζογραφία.