Top menu

Ο Ντίνος Γιώτης μας μυεί στο Club 23.4

 

To Club 23.4, αυτό «στο οποίο όλοι είμαστε μέλη από την ώρα που ερχόμαστε στη ζωή», είναι το νέο μυθιστόρημα του συγγραφέα Ντίνου Γιώτη. Ένα υπαρξιακό βιβλίο που εμπεριέχει τον έρωτα, τον χρόνο και τη φιλοσοφία. Με αφορμή την κυκλοφορία του από τις εκδόσεις Βακχικόν, ο Ντίνος Γιώτης μιλά στο περιοδικό Vakxikon.gr για τις επιρροές, τους ήρωές του, τον τρόπο που γράφει και τον τρόπο που "σκηνοθετεί" τα βιβλία του.

Συνέντευξη στην Αγγελική Δημοπούλου

 

Το Club 23.4, το πέμπτο σας μυθιστόρημα κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Βακχικόν. Αν σας ζητούσε κάποιος να μιλήσετε για το τι πραγματικά αφορά το βιβλίο; Την ουσία πίσω από την υπόθεση;

Αφορά στην ευτυχία και ταυτόχρονα στην ανατριχίλα της ύπαρξης. Αφορά στο γεγονός ότι όχι μόνο υπάρχουμε ως όντα πάνω σε αυτόν τον λεπτό φλοιό που επιπλέει, χωρίς προορισμό, στον καυτό πυρήνα της γήινης σφαίρας η οποία γυρίζει αέναα στη μοναξιά του σύμπαντος, αλλά και στην ικανότητα να μπορούμε να αναρωτιόμαστε γι' όλα αυτά. Αφορά στον λυσιμελή έρωτα ως αντίδοτο στην παραλυτική επίγνωση του θανάτου και σε κάθε αναπάντητο ερώτημα που μας βασανίζει. Τέλος αφορά στο club 23.4 στο οποίο όλοι είμαστε μέλη από την ώρα που ερχόμαστε στη ζωή.

Αν κι έχει τα χαρακτηριστικά μυθιστορήματος το Club 23.4 είναι ένα φιλοσοφικό βιβλίο. Είχατε κάποιες συγκεκριμένες επιρροές; Πώς προέκυψαν τα ζητήματα που πραγματεύεστε;

Θα έλεγα ότι είναι ένα υπαρξιακό βιβλίο που εμπεριέχει τον έρωτα, τον χρόνο και τη φιλοσοφία, με την έννοια του αριστοτελικού «θαυμάζειν», δηλαδή την απορία μας για τον κόσμο που γεννά τη φιλοσοφία. Ωστόσο, δεν θεωρώ τον εαυτό μου φιλόσοφο και ούτε θα μπορούσα εξάλλου να είμαι με όσα ελάχιστα έχω διαβάσει. Μπορώ όμως να πω με βεβαιότητα ότι ακόμα και αυτή η ελάχιστη γνώση που αποκόμισα, μου προκαλεί μεγάλη ευχαρίστηση. Οι όποιες επιρροές μου βρίσκονται σε κάθε βιβλίο της αρχαίας ελληνικής γραμματείας και της σύγχρονης κοσμολογίας που έχω διαβάσει. Για παράδειγμα η Αντιγόνη του Σοφοκλή ή το Χρονικό του Χρόνου του Στίβεν Χόκινγκ. Στο Club 23.4 καταδύομαι σε ό,τι έχω διαισθανθεί, αντιληφθεί, βιώσει και διαβάσει στη διάρκεια της ζωής μου.

Οι ήρωες "μεγαλώνουν" μέσα στο μυθιστόρημά σας. Πως χειρίζεστε έναν τέτοιον χαρακτήρα, που περνάει δηλαδή τόσα εξελικτικά στάδια μέσα στο πλαίσιο της ιστορίας;

Η πλοκή της ιστορίας, καθώς εξελίσσεται, καμιά φορά βρίσκει τοίχο και τότε ο συγγραφέας αδύναμος να τον υπερπηδήσει, σηκώνει ψηλά τα χέρια. Συμβαίνει σε όλους τους συγγραφείς, ακόμα και στους καλύτερους, κάποια στιγμή στη δουλειά τους. Ωστόσο, αφού παρέλθει ο απαραίτητος χρόνος απεμπλοκής, ο συγγραφέας με κάποιο τρόπο -συνήθως αλλάζοντας κατεύθυνση- καταφέρνει να παρακάμψει το εμπόδιο και να συνεχίσει δημιουργικά την πορεία του.

Πιο δύσκολα είναι όμως τα πράγματα με τους χαρακτήρες. Εάν οι χαρακτήρες είναι χάρτινοι ή ψεύτικοι, σύντομα μετεξελίσσονται σε καρικατούρες που δεν πείθουν και τον πιο αδαή αναγνώστη. Στην περίπτωση αυτή, ο συγγραφέας δεν μπορεί να διορθώσει το πρόβλημα αλλάζοντας απλώς κατεύθυνση, όπως μπορεί να το κάνει με την πλοκή, αλλά θα πρέπει να «σχίσει» τον χάρτινο χαρακτήρα και να δημιουργήσει κάποιον άλλον από την αρχή, πράγμα δύσκολο ή χρονοβόρο για έναν που γράφει τακτικά.

Ένα ακόμα πρόβλημα είναι η στασιμότητα των ηρώων. Αν ο ήρωας δρα, αντιδρά, σκέφτεται με τον ίδιο τρόπο σε όλη τη διάρκεια της μυθιστορηματικής ζωής του, τότε μάλλον δεν πρόκειται για άνθρωπο αλλά για ρομπότ. Οι άνθρωποι αλλάζουν και φυσικά και οι ήρωες των βιβλίων και αυτό πρέπει να το έχει υπόψη ανά πάσα στιγμή ο συγγραφέας.

Σημαντικό επίσης πρόβλημα που σχετίζεται με την ανάπτυξη των χαρακτήρων είναι η αν-ιδιαιτερότητα, η έλλειψη ιδιομορφίας τους. Αν μπορείς με ευκολία να αντιμεταθέτεις  φράσεις των ηρώων, χωρίς ο αναγνώστης να αντιλαμβάνεται τη διαφορά, εννοώ δηλαδή ότι εάν μια ατάκα ή φράση μπορεί να την εκφέρει και ο τάδε και ο δείνα χωρίς να αλλάζει τίποτα ουσιαστικά στην πλοκή, στο ύφος και στην αισθητική του μυθιστορήματος, τότε πρόκειται για χαρακτήρες ανυπόστατους. Προσωπικά θεωρώ ότι για να αποκτήσουν οι χαρακτήρες ατομική υπόσταση, δηλαδή να ζωντανέψουν στη φαντασία του αναγνώστη, απαιτείται  ο συγγραφέας να τους εμβαπτίσει με την απαιτούμενη αφηγηματική και δραματουργική διακριτότητα.

Έχετε γράψει μυθιστορήματα, διηγήματα. Σας έχει συμβεί ποτέ κάποιος χαρακτήρας ή ακόμη και η πλοκή μιας ιστορίας να "ξεφύγει" από τα χέρια σας;

Να «ξεφύγει» με την έννοια να χαθεί, νομίζω πως όχι. Ωστόσο η «αυτονόμηση» της πλοκής και περισσότερο των χαρακτήρων κατά τη διάρκεια της συγγραφής είναι κάτι που έχει συμβεί, έστω και μια φορά, σε κάθε συγγραφέα. Είναι τότε που «εκπλήσσεται» και ο ίδιος από την πορεία που παίρνει το βιβλίο. Αν, ωστόσο, γνωρίζεις που θέλεις να φτάσεις, τότε είναι δημιουργικό να αφήνεις τους ήρωές σου να κάνουν και καμιά φορά του κεφαλιού τους.

Εκτός από συγγραφέας είστε και σκηνοθέτης. “Πιάνετε” τον εαυτό σας να σκηνοθετεί όταν γράφετε;

Μου χρειάστηκαν πέντε μυθιστορήματα, στη διάρκεια 22 χρόνων, για να μπορώ να δηλώνω «συγγραφέας». Οπότε με μια μόλις ταινία, έστω και βραβευμένη -το «Μια ζωή»-, η λέξη «σκηνοθέτης» μου ακούγεται κάπως αναντίστοιχη. Ωστόσο παραδέχομαι ότι η «σκηνοθεσία» εμφιλοχωρεί κρυφά ή λιγότερο κρυφά σχεδόν σε όλα μου τα βιβλία, που κατά κάποιο τρόπο είναι «κινηματογραφικά». Αρκεί να σας θυμίσω ότι το πρώτο μου μυθιστόρημα, το email, έγινε κινηματογραφική ταινία με τον ίδιο τίτλο, έχω κάνει το σενάριο για την Γαλλίδα δασκάλα που ευελπιστώ κάποια στιγμή να βρει το δρόμο του για την οθόνη, ενώ διασκεύασα το O Άγγελος που έχασε τον δρόμο για τον Παράδεισο, σε ένα επίσης βραβευμένο, θεατρικό έργο που δεν έχει παιχτεί ακόμα. Άρα μπορώ να εικάσω ότι είμαι ένας συγγραφέας που κατά περίπτωση και εν μέρει «σκηνοθετώ» τα βιβλία μου.

Δουλεύετε πάνω σε κάτι καινούργιο αυτή την περίοδο;

Αν εννοείτε στο χαρτί η απάντηση είναι όχι, αν στο μυαλό ναι.