Top menu

Περιεχόμενα Τεύχους 41

Ο κόσμος απροκάλυπτα, της Αλεξάνδρας Μπακονίκα

Ο κόσμος απροκάλυπτα, ποίηση, Αλεξάνδρα Μπακονίκα, εκδόσεις Εντευκτηρίου 2018

 

Στον τραχύ κι απομυθοποιημένο κόσμο μας
-από πολύ νωρίς τραχύ τον γνώρισα-
είδα, έπαθα, αναλογίστηκα.

Σταθερή και ακλόνητα προσανατολισμένη στην ουσία του πράγματος και, εν προκειμένω, της σχέσης -της όποιας σχέσης- που λαμβάνει χώρα σε συγκεκριμένο πλαίσιο της καθημερινότητας, η Αλεξάνδρα Μπακονίκα μάς προσφέρει την τελευταία της ποιητική συλλογή από τις εκδόσεις Εντευκτηρίου, με τον τίτλο «Ο κόσμος απροκάλυπτα». 47 ολιγόστιχα ποιήματα, 47 αυτάρκεις ποιητικές μικροϊστορίες, απόλυτα συγκεκριμένες και απροκάλυπτα ξεκάθαρες, οι οποίες δεν αφήνουν στον αναγνώστη περιθώρια εννοιολογικών παρεξηγήσεων και λυρικών εξάρσεων. Αυτό που με την προηγούμενή της ποιητική συλλογή δήλωσε «Για ήττες και προσδοκίες που πληθαίνουν / και απανωτά μου δίνουν κτυπήματα, / σε εγρήγορση βρίσκομαι / να εντοπίσω, να πετάξω από τους στίχους μου / μελοδραματισμούς, ασάφειες και μισές αλήθειες» συνεχίζει να υποστηρίζει, αποφλοιώνοντας, εκ νέου ή εν συνεχεία, τα περιττά στολίδια της λέξης, επικεντρώνοντας στο καθεαυτό ουσιαστικό γεγονός και όχι στην περιφέρειά του.

Στον απομυθοποιημένο κόσμο μας
έχω αυθόρμητη την τάση, την αισθητική,
να λειαίνω, να απογυμνώνω τη γραφή μου.

Η απομυθοποίηση του κόσμου και εδώ συνεχίζει, όπως και στην προηγούμενή της συλλογή, να διατηρεί το βλέμμα στραμμένο στις κοινωνικές συναναστροφές και να τις σχολιάζει, επισύρει και την απογύμνωση της γραφής της. Επιθυμητή και συνειδητή επιδίωξη από πλευράς της ποιήτριας, η οποία δεν υπήρξε ποτέ της φλύαρη. Ολοένα και περισσότερο, όμως, παρατηρείται η προσωπική της σφραγίδα στα ποιήματα που με τρόπο λακωνικό και με περισσή αυτονομία μας παραδίδει. Οι καταληκτικοί στίχοι των ποιημάτων, μονολεκτικοί και δίστιχοι ως επί το πλείστον, συμπυκνώνουν και ταυτόχρονα κορυφώνουν το νόημα του ποιήματος, είτε αυτό αντανακλά ερωτικό, κοινωνικό ή και υπαρξιακό περιεχόμενο. Στο άλγος της ωμής σκληρότητας / άμαθη είμαι. Η αλλού θα γράψει:

Υμνώ τη χαρά,
-αν και δεν ξέρω πόση θα μου μείνει ακόμη-
την υμνώ στο ακέραιο και εν πλήρει γνώση.
Γιατί από τον ζόφο,
το κάτεργο της δυστυχίας έχω περάσει.
Τα πάνδεινα έπαθα.

Προστρέχω, υμνώ τη χαρά

Σε αυτό το σημείο, αξίζει να σημειωθεί το εξής, όσο η Αλεξάνδρα Μπακονίκα απελευθερώνεται από τις περιττές φλυαρίες που βαραίνουν συνήθως το μήνυμα του ποιήματος, άλλο τόσο εσωκλείει στο ποιητικό της συμβάν τ’ αντικείμενα που συμμετέχουν σ’ αυτό• κατορθώνει έτσι να εναρμονίσει τα πρόσωπα με την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, μέσα σε μια αφηγηματική πραγματικότητα που μοιάζει οικεία στον αναγνώστη. Αξιοπρόσεκτο παραμένει το γεγονός πως οικειοποιείται, και η ίδια, συναισθηματικά αδιέξοδα και τραύματα τρίτων, μ’ αποτέλεσμα να οδηγείται σε προσωπική παραδοχή πληγών που μας ταλανίζουν όλους ανεξαιρέτως.

Σε λυπάμαι,
ένα μέρος του εαυτού σου συρρικνώνεται,
έχει μολυνθεί από αβάσταχτα αδιέξοδα.
Κι όσο σε λυπάμαι, είναι σαν να λυπάμαι
Τον εαυτό μου.
Χαντακώθηκα, χωλαίνω κι εγώ
από αδιέξοδα.

Θα ήταν παράλειψη φυσικά να μην αναφέρουμε την πάντα ζώσα, την πάντοτε υγρή και σωματική έκφανση της ποίησης της Αλεξάνδρας Μπακονίκα, που έχει αποκτήσει τη δική της προσωπική σφραγίδα μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο της σύγχρονης ερωτικής ποίησης.

Διάπυρη η έλξη,
Μέχρι θανάτου λαβώθηκα.
Η ομορφιά σου με κυκλώνει,
ένθεη γίνομαι.
Στα ίχνη της έλξης κυκλοφορώ και διαμένω.
Οι αναζωπυρώσεις της ανεξέλεγκτες
δεν έχουν τέλος.

Είσαι το θαύμα
ακλόνητο, αναλλοίωτο.

Αναστασία Γκίτση