Γράφει ο Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης
Ένας ποιητής μας παλιότερα, είπε πως η τέχνη και η ποίηση δεν μας βοηθούν να ζήσουμε, αλλά να πεθάνουμε. Ίσως από μια άποψη να είχε δίκιο αν λάβουμε υπόψιν μας την αιτία που είχε κάνει εκείνη τη δήλωση και σε ποιον συγκεκριμένα αναφερόταν. Όμως, μάλλον δεν είναι έτσι πάντοτε, κι’ ούτε ισχύει εσαεί! Όταν πριν πολλά χρόνια, στις 23 Απριλίου του 1915, ενταφιάστηκε στο νησί της Σκύρου ο Άγγλος ποιητής Ρούπερτ Μπρουκ, τίποτα δεν προμήνυε ότι κάποια χρόνια μετά, στις 5 Απριλίου του 1931, θα γίνονταν τα αποκαλυπτήρια του μνημείου του στη Σκύρο, παρουσία πλήθους κόσμου και γνωστών διαφόρων πολιτικών και άλλων προσωπικοτήτων τόσο από την Ελλάδα, όπως ο Ελευθέριος Βενιζέλος, όσο και από το εξωτερικό. Έτσι μάλλον πρέπει να συμφωνήσουμε με τη γενικότερη άποψη των μυημένων ότι η τέχνη και η ποίηση παριστούν κάποια μορφή αθανασίας.
Αυτά με αφορμή την μυθιστορηματική βιογραφία του πρόωρα χαμένου ποιητή Ρούπερτ Μπρουκ (1887-1915), από τον Γιώργο Κατσέλη. Ο συγγραφέας του βιβλίου φαίνεται πως κάνει μια στροφή, πρόσκαιρη ή μόνιμη δεν μπορούμε να γνωρίζουμε επί του παρόντος, στο περιεχόμενο του συγγραφικού του έργου, γνωστού όντος ότι όλα τα προηγούμενα, δεκάδες, πονήματά του αναφέρονταν και αφορούσαν, στην ουσία, τις μικρές ηλικίες. Στο ‘σημείωμα του συγγραφέα’ που βρίσκεται προς το τέλος του κειμένου ετούτου του βιβλίου, ο Γιώργος Κατσέλης περιγράφει και αναλύει τις βαθύτερες αιτίες και αφορμές που ανάγκασαν ή τον ώθησαν, έστω, να ασχοληθεί με τον άτυχο Βρεττανό ποιητή.
Στα τέλη του προηγούμενου αιώνα, υπηρέτησε την στρατιωτική του θητεία και στη Σκύρο, μεταξύ των άλλων μονάδων και τοποθεσιών, ως σμηνίας σε γνωστά στρατιωτικά αεροδρόμια. Στο συγκεκριμένο νησί του Αιγαίου Πελάγους, πέρα από σκοπιές, πολύωρες παραμονές σε φυλάκια απομακρυσμένα και βραχώδεις παραλίες, γνώρισε για κάποιους μήνες εκ του σύνεγγυς τα στενά σοκάκια του, τα κάτασπρα σπίτια με τις μικρές αυλές τις πλημμυρισμένες από πολύχρωμα λουλούδια, τα μπαρ και τα καφέ του, τον κόσμο που το επισκεπτόταν, την ιστορία του νησιού, και στο τέλος ερωτεύτηκε όπως δηλώνει το μέρος, μαγεύτηκε από όσα βίωσε και κάπως έτσι, μαγικά και ασυναίσθητα στάθηκε η αφορμή να γνωρίσει και να έρθει σε επαφή με τον Ρούπερτ Μπρουκ και το έργο του, όχι μόνο τότε αλλά και από τις επόμενες επισκέψεις του εκεί, σε συνδυασμό φυσικά με τα πολυποίκιλα αναγνώσματα που αφορούσαν τον εν λόγω ποιητή. Όπως εξομολογείται, «Η Πλατεία της Αιώνιας Ποίησης, πέρασε στο υποσυνείδητό μου και έγινε η μούσα μου, κι ας στράφηκα σε άλλες λογοτεχνικές ατραπούς». Σε ένα ποιητικό σύμβολο μιας εποχής δύσκολης και περίεργης η οποία εγκυμονούσε αρκετά για όλον τον κόσμο, πρότυπο ανδρείας και αρετής, που συνδύαζε το πνεύμα με το παράδειγμα, το νήμα της ζωής του οποίου κόπηκε τόσο σύντομα, άδοξα και άδικα από ένα τσίμπημα κουνουπιού, πάνω από έναν αιώνα, πριν. Κι όμως. Στα λίγα χρόνια της ζωής του, πρόλαβε να ταξιδέψει σε ενδιαφέροντες προορισμούς στην Ευρώπη και την Αμερική, φτάνοντας μάλιστα στις εσχατιές του Ειρηνικού, ένας νέος με όρεξη για ζωή και εμπειρίες, εραστής της εκμαυλιστικής ποίησης και να καταξιωθεί γρήγορα στους λογοτεχνικούς κύκλους της χώρας του. Τώρα, πολλές δεκαετίες αργότερα, στο μυθιστορηματικό κείμενο του Κατσέλη, το πνεύμα του επιστρέφει σε τακτά χρονικά διαστήματα, και σε διάφορες τοποθεσίες της Ελλάδας και του εξωτερικού, με μια διαδικασία πολλαπλής γραφής και ανάγνωσης, συστήνοντας τον εαυτό του στους αναγνώστες που για διάφορους λόγους δεν είχαν έρθει σε επαφή με λεπτομέρειες από τη ζωή και το έργο του. Φυσικά η Σκύρος διατηρεί αναγκαστικά τα πρωτεία και τον γεωμετρικό τόπο του βιβλίου του Κατσέλη, σε σχέση πάντα με τον πολλά υποσχόμενο ποιητή, ενώ λιγότερες σελίδες κατευθύνονται προς την Λήμνο. Παράλληλα, δεν παραλείπει να αναφερθεί σε πολιτικές και συμπεριφορές της γείτονος εξ’ ανατολών χώρας, σε ιστορικά γεγονότα που αφορούν τη χώρα μας, πίσω χρονικά, πάνω από έναν αιώνα, πια, αλλά που επηρεάζουν ακόμα την καθημερινότητα του σήμερα.
Ενδιαφέροντα στοιχεία στο βιβλίο των εκδόσεων ‘Χάρτινη Πόλη’ είναι το χρονολόγιο και η βιογραφία του Ρούπερτ Μπρουκ, ενώ ο συγγραφέας δεν παραλείπει να καταγράψει τις πολυποίκιλες βιβλιογραφικές του αναφορές στις οποίες στηρίχτηκε η μυθιστορηματική βιογραφία του ποιητή.
