Top menu

Περιεχόμενα Τεύχους 44

Ιστορίες απ' όλον τον κόσμο μου, της Παυλίνας Μάρβιν

Ιστορίες απ' όλον τον κόσμο μου, ποίηση, Παυλίνας Μάρβιν, εκδόσεις Κίχλη 2017

 

«Όλες οι αφιερώσεις βρίσκονται στη θέση τους…»

Eύστοχα η ποιήτρια Παυλίνα Μάρβιν τοποθετεί τις αφιερώσεις στη θέση τους. Έτσι με κινήσεις απόλυτα ελεγχόμενες τοποθετείται και η ίδια στον κόσμο της, κοιτάζοντας ωστόσο με την άκρη του ματιού της μέσα στον δικό μας. Η προειδοποίηση που μας αφορά αναδύεται στο πρώτο κιόλας πεζογραφικό κείμενο, γράφει: «δεν υπάρχει κανένα τέλος σε μια ιστορία ενάντια στη φθορά». Η ποιήτρια μάς προϊδεάζει με ιστορίες από τον κόσμο της που σχετίζονται με την μεγαλύτερη αλήθεια της ανθρώπινης ύπαρξης, τη φθορά και την απώλεια.
Η μαμά είπε ότι πέθανες. Η μαμά μαμά καταστροφολογεί. Δεν πέθανες • δεν θα πεθάνεις τώρα

Η πορεία της ενηλικίωσης, το φευγιό του χρόνου και το απατηλό της στιγμής, απασχολεί την ποιήτρια, η οποία κοντοστέκεται σε μνήμες και φωτίζει επαρκώς τις λεπτομέρειες των ιστοριών της με αφηγηματική ακρίβεια, παρασύροντάς μας έτσι σε μία οικεία συναναστροφή μαζί της. Τόσο οικεία που αισθανόμαστε τον κόσμο της ως δικό μας. Πώς ακόμη και αν δεν έχουμε ζήσει στην ίδια εποχή ή δεν περπατήσαμε στους ίδιους δρόμους συνωμοτούμε μαζί της σ’ ένα άλλο κρυφό παιχνίδι της άχρονης ηλικίας μας. Αυτό της συμμετοχής μας σε μια κοινό παράπονο.

Δεν έπρεπε να βγάλω τα ζιζάνια –
χάσαμε όλο μας το στάχυ.
Τώρα, στις εποχές της στέρησης,
να τί μου σώθηκε:
Το άδειο μας χωράφι,
στη μέση ξόανο εγώ
να ναυαγώ,
πουλιά νεκρόφερτα
μαμούνια αιμόφυρτα
και γύρω γύρω
λίγες μνήμες καρπών.

Ευφάνταστα παιδικά παιχνίδια με την επισημότητα βαρόνων και πριγκιπισσών, αυτόβουλα ποιήματα σε πλήρη αντιπαράθεση με το ποιητικό υποκείμενο ξεδιπλώνουν περίτεχνα το σκοτεινό θάλαμο του ποιητικού της εργαστηρίου. Από εκεί παρελαύνουν κάθε λογής γνωστοί, όπως ο Ιάκωβος, Ο Βάλτερ, Η Νταρίνα Πελέντοβα, ο δάσκαλος ποιητής βρικόλακας, η Νανά και άλλοι. Σε κάποιους απευθύνεται σε πρώτο πρόσωπο και σε χρόνο ενεστώτα καταργώντας την απώλεια, επιτείνοντας ωστόσο και το τραγικό της απουσίας τους από το φυσικό παρόν της ποιήτριας.

Γιαγιά, τρέξε, σ’ αναμένω
τη νύχτα της πρώτης του πρώτου μηνός
έλα, γιατί βιαστικά μεγαλώνω
δεν είμ’ εγγονή κανενός

Στα 24 ποιήματα που ξεδιπλώνονται στις 5 μικροενότητες της καλαίσθητης αυτής ποιητικής συλλογής των εκδόσεων Κίχλη, η ποιήτρια παρατηρεί τον κόσμο που της δόθηκε και τον παρατηρεί αργά και σε κάθε έκφανσή του. Δεν βιάζεται. Η εναλλαγή ποιητικής και πεζοποιητικής φόρμας στη συλλογή λειτουργεί θα λέγαμε αρμονικά με το σύνολο ύφος γραφής. Οι ιστορίες ανασύρονται αργά, δεν συνωστίζονται ασφυκτικά σε ποιητικούς στίχους. Η ποιήτρια που έχει βρει την θέση της στον χρόνο και στον χώρο, περιμένει, παρατηρεί, έπειτα αποστασιοποιείται και γίνεται παρατηρητής της ίδιας της παρατήρησής της.

Βλέπω τώρα /το χέρι μου στην προκυμαία καθώς τρέχει /με φόρα να σε βουτήξει /να σε τραβήξει…
η στο ποίημα Tρελολάθη γράφει:

Έμεινα πίσω να σκεφτώ /ποιος φταίει για τα λάθη
μήπως εσύ /μήπως εγώ […]
έμενα πίσω να σκεφτώ /με μνήμες που με καίνε /Για τα λάθη φαίνεται
πως άλλα λάθη φταίνε.

Άλλοτε ομοιοκάληκτα, άλλοτε δίχως ρίμα, κάποιες σελίδες σε ποιητική μορφή κι άλλες πεζοσχηματισμένες, με λέξεις που ξαφνιάζουν όπως Νοσοκόσμος, Ψυχοϊστορία, ξωτικόμορφος και μεγαλακρινός, με ψηλομύτικες νυχτερίδες, με γεφυράκια που μοιράζονται το περίεργο όνομα των Λί και Λί, και έναν Παναγιώτη του οποίου τα ρούχα περιφέρονται χωρίς τον ίδιο, η ποιήτρια Παυλίνα Μάρβιν μας ανοίγει την πόρτα να περιέλθουμε στον χώρο της. Εκεί μας αφήνει μόνους, δεν επεμβαίνει, δεν επισημαίνει με φορτικό τρόπο τα καθέκαστα ούτε μας υποδεικνύει πιεστικά τις γωνίες της υπαρξιακής αυτής διαδρομής. Κάθεται η ίδια στο κέντρο της και αφηγείται ψιθυριστά σαν σε παραμύθι, τις αλήθειες της, σεβόμενη διακριτικά και αυτές του αναγνώστη, φανερώνοντας ωστόσο τη σημαντικότερη της ανθρώπινης ύπαρξης: «Τότε κατάλαβα. Αργά κατάλαβα: Δεν είχα πει ούτε μια λέξη που να χρειαζόσουν».

Αναστασία Γκίτση