Top menu

Μαρίβα Ζαχάρωφ: Το Δέντρο και το Ποτάμι

Η Μαρίβα Ζαχάρωφ από τις 25 Δεκεμβρίου του 2016 έως και την 1η Μαρτίου του 2017 βρέθηκε στο Μπανγκλαντές όπου αρχικά έγινε δεκτή σε ένα διεθνές Art Camp στην επαρχιακή πόλη της Kushtia και εν συνεχεία έκανε εργαστήρια ζωγραφικής με παιδιά που ζούσαν στο όριο της φτώχειας στην επαρχία της Paril Nawada.

Η φωτογραφική της μηχανή ήταν μέσο καταγραφής μιας σκληρής πραγματικότητας αλλά και του σύνθετου και συνάμα απλού έργου που παρήγαγε μέσα από την κοινότητα με αφορμή τα παιδικά εργαστήρια τέχνης και τη δημιουργική και υπερβατική φαντασία των παιδιών.

Η έκθεση αυτή χωρίζεται σε τέσσερις υποενότητες ανάλογα με τις θεματικές: παιδική εργασία, περιβαλλοντική μόλυνση, το νερό και την εκπαίδευση και το δικαίωμα στη μόρφωση.

Οι φωτογραφίες είναι έγχρωμες, δεν έχουν υποστεί καμία επεξεργασία που να αλλοιώνει το χαρακτήρα τους ενώ παρουσιάζονται σαν συμμετρικές και ασύμμετρες εγκαταστάσεις στο χώρο με αφορμή το έργο του Piet Mondrian και την αναφορά του στη θεοσοφία. Το Δέντρο και το Ποτάμι είναι τα δυο κύρια υπερβατικά σύμβολα γύρω από τα οποία δημιουργήθηκε αυτή η δουλειά προκειμένου να τονίσει την αλήθεια, να αφυπνίσει, να ταρακουνήσει και να οδηγήσει το κοινό σε ενσυνείδητη δράση γύρω από οικουμενικά και πανανθρώπινα ζητήματα που αφορούν την ποιότητα ζωής και εξέλιξης του ανθρώπου από την παιδική του ηλικία.

Οι φωτογραφίες αναφορικά με «Το Ποτάμι» τραβήχτηκαν τον Ιανουάριο του 2017 στον ποταμό Sadarghat μέρος της Puran Dhaka (παλιάς Πρωτεύουσας). Ο ποταμός χωρίζει την παλιά πόλη σε δύο μέρη και οι κάτοικοι τον διασχίζουν καθημερινά με χειροκίνητες βάρκες ενώ έχει πολλά παρακλάδια που οδηγούν στα τροπικά δάση Sundarbans που κατοικεί και η περίφημη Τίγρης της Βεγγάλης αλλά και στην Καλκούτα των Ινδιών. Είναι εμπορικός κόμβος και μεταφέρονται καθημερινά από την μια όχθη στην άλλη εμπορεύματα αλλά και ανθρώπινο εργατικό δυναμικό. Τα ποσοστά μόλυνσης των υδάτων είναι τεράστια και το νερό έχει πλέον χρηστεί από εμπειρογνώμονες τοξικό.

Οι πολυεθνικές και τα διάφορα εργοστάσια χύνουν ανεξέλεγκτα τα λύματά τους με αποτέλεσμα να αυξάνεται το περιβαλλοντικό πρόβλημα. Μολονότι το Bangladesh έχει πάρα πολλά ποτάμια, υπάρχει τεράστιο πρόβλημα με το νερό, το οποίο πρέπει ο καθένας να φιλτράρει από μηχανή που διατηρεί στο σπίτι του πριν το πιεί.

Επίσης σε πολλές περιοχές του Bangladesh υπάρχουν τεράστια ποσοστά αρσενικού στο νερό, που καθιστούν αδύνατη την πόση του, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι των περιοχών αυτών να αναγκάζονται να τις εγκαταλείπουν.

Το πολυπρόσωπο κομμάτι που αφορά τη ζωή στις επαρχίες, τραβήχτηκε κυρίως σε χωριά Ινδουιστών που ζούσαν κάτω από το όριο της φτώχειας. Παρόλη την κακή κατάσταση αναπτύσσουν ένα σύστημα κοινωνικής αλληλεγγύης που δεν έχουμε καταφέρει να αναπτύξουμε εμείς. Τα χωριά τους και οι κοινότητες με τα σπίτια είναι χωρισμένα γεωγραφικά ανάλογα με το θρήσκευμα των κατοίκων. Ινδουιστές και Μουσουλμάνοι συνυπάρχουν αρμονικά και συναντιούνται κάτω από μεγάλα υπέρ-αιωνόβια δένδρα για να ανταλλάξουν τα νέα τους και να αλληλοβοηθηθούν.

«Το Δένδρο» που έχει καθαρά συμβολικό αλλά και θρησκευτικό χαρακτήρα καθώς είναι αντικείμενο ανιμιστικής λατρείας γίνεται πηγή ζωής και ενώνει κυριολεκτικά και μεταφορικά τους ανθρώπους.

Όσο για την εκπαίδευση, σύμφωνα με τα λεγόμενα δασκάλων, πολλά παιδιά λόγω κούρασης αδυνατούν να τελειώσουν το Δημοτικό καθώς εργάζονται από την ηλικία των 5 και 7 ετών για 12 ώρες την ημέρα. Κάποια φτάνουν το Πανεπιστήμιο αλλά είναι πολύ λιγότερα συγκριτικά με αυτά που ξεκινούν από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση.

Το κράτος δίνει στους γονείς επίδομα 100ΒΤD (1,20 Ευρώ) το μήνα για το κάθε παιδί και ένα γεύμα προκειμένου τα παιδιά να πηγαίνουν σχολείο.

Σας καλούμε σε μια έκθεση με αφορμή την σκληρή πραγματικότητα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε καθώς τα παιδιά είναι το μέλλον του κάθε τόπου και μας δείχνουν το δρόμο.-

ΕΚΘΕΣΗ: Τον Φεβρουάριο toυ 2018, η Δημοτική Πινακοθήκη Λέφα στο Ψυχικό παρουσιάζει το φωτογραφικό έργο της σύγχρονης Ελληνίδας εικαστικού με τίτλο «Το Δέντρο και το Ποτάμι». Επιμέλεια Έκθεσης: Ελίζα Γερολυμάτου, Ιστορικός Τέχνης - Μουσειολόγος.