Κάτω από την πέτρα μονάχος ζω
Εγώ ο χοχλιός ο πετρογυρευτός
Ακούω των δυνατών πατήματα
Σιγώ κι ακίνητος λουφάζω [...]
Μετά την Πασιφλόρα, η Μαλβίνα Ιωσηφίδου επιστρέφει με την μικρή μου κόλαση, μια νέα ποιητική συλλογή και πάλι από τις εκδόσεις Βακχικόν. Η ποιήτρια μέσα στην μικρή της κόλαση τα κλείνει όλα. Είναι η ενδοχώρα της όπως λέει στο Vakxikon.gr, "γεμάτη με όλες τις απουσίες και όλες τις εκπλήξεις".
Συνέντευξη στην Αγγελική Δημοπούλου
Ποια είναι η... μικρή σας κόλαση;
Η ενδοχώρα μου είναι! «Γεμάτη με όλες τις απουσίες και όλες τις εκπλήξεις». Εκεί που αποσύρομαι όταν ο χρόνος είναι δικός μου. Είναι σπουδαίο να εξουσιάζεις το χρόνο σου, να μη τον σπαταλάς. Είναι τα όρια της εξάρτησης από εμένα και τους πέριξ. Την ονόμασα μικρή, γιατί τη θεώρησα δική μου, ατομική... Έχω κλείσει μέσα όλα: «Τα ίσως τα αχ τα να τα εάν τα πρέπει. Τα τότε ή τα πότε τα τώρα ή τα ποτέ». Τελικά ψάξε ψάξε, βοήθησαν και τα γεγονότα και οι συγκυρίες. Μάλλον μεγάλη έπρεπε να την ονομάσω… την κόλαση. Αλλά αυτό το έκανε ο Δάντης… Μεγάλη κόλαση είναι τα εγκλήματα, που κάπως και αυτά με απασχόλησαν. Φυσικά η πανδημία. Η καταστροφή του περιβάλλοντος, τα me too. Και όλα τα ανουσιουργήματα υπανθρώπων… Η «μικρή μου κόλαση» είναι η καθημερινότητά μου! Ή καλύτερα η συμπεριφορά μου με τον έξω κόσμο.
Μιλήστε μας για το ταξίδι της δημιουργίας της...
Με προβληματίζει το ότι μεγαλώνω. Είμαι συνταξιούχος. Κάποιες στιγμές φεύγουν ή αρρωσταίνουν αγαπημένα πρόσωπα. Παραμονεύει η μοναξιά. Οι φραγμοί στην καθημερινότητα όλο και αβγαταίνουν. Είτε είναι η δυνατότητα μετακίνησης, είτε δυνατότητα επικοινωνίας. Δυσκολίες να δεις και να συναντήσεις αγαπημένα πρόσωπα, να ταξιδέψεις και να εμπνευστείς, να μικρύνεις τις αποστάσεις και να μειώσεις τους συμβιβασμούς με τους άλλους αλλά να συμβιβαστείς και με τον εαυτό σου! Να απομακρυνθείς από ότι σε ενοχλεί και να βάλεις όρια ο ίδιος. Πρέπει να αναθεωρείς στην πορεία της ζωής τα όρια που έχεις βάλλει. Παίρνω ανάσες και αγκαλιές από τα παιδιά και τα παιδιά των παιδιών μου. Έχω ανάγκη να επικοινωνώ. Μου αρέσει η φωτογραφία! Το μοναχικό σαλιγκαράκι ανάμεσα στους βράχους που φωτογράφισα σε ανύποπτη στιγμή, μου έδωσε την έμπνευση της συλλογής. Ταυτίστηκα με τον έρημο αυτό χοχλιό, όπου στη μοναξιά του μέσα, φροντίζει τον εαυτό του, μαθαίνει τα πάντα και αναζητά τις λύσεις και τη δικαίωση… Ο χοχλιός ο πετρογυρευτός βοήθησε στη δημιουργία του εξωφύλλου και γενικά του βιβλίου από τις εκδόσεις «βακχικόν» που θερμά ευχαριστώ για την υπέροχη δουλειά τους!
Πόσο και με ποιον τρόπο επηρέασαν την ποίησή σας τα όσα βιώνουμε αυτήν την -μακρά- περίοδο;
Μόνο επηρέασαν; Φόβος, αγωνία για την οικογένεια και την ανθρωπότητα. Η πανδημία δεν είναι μόνο νόσος του σώματος, αλλά και της ψυχής. Αξιολόγησα τα γεγονότα: Θαυμασμό για την επιστήμη! Αλλά οργή για τη θέση της εκκλησίας, θλίψη για την ημιμάθεια, αδυναμίες της πολιτείας για ενημέρωση. Όλα αυτά μας πηγαίνουν πίσω. Προβληματισμός για τον εχθρό. Εχθρός είναι η ύλη ή μάλλον ο αόρατος μικρόκοσμος της ύλης… «ο ιός». Ο ακύτταρος δολοφόνος. Εχθρός χωρίς πατρότητα. Ξεκίνησα τα ποιήματα της συλλογής το καλοκαίρι του 2019 και τέλειωσα το καλοκαίρι του 2021. Μνήμες και Απουσίες. Ενάμισυ χρόνος πανδημίας, επί πλέον φυσικές καταστροφές, καραντίνα και λίγο φως στο τούνελ, το οποίο ακόμα δεν φώτισε… Χώρισα αυτά τα ποιήματα σε τρεις ενότητες όσα κρατώ στην τσέπη της ποδιάς με το δακρυσμένο μαντίλι, όσα θέλω να ξεχάσω και όσα θέλω να γράψω για να μη τα λησμονήσω...
Αν έπρεπε να επιλέξετε ένα μόνο ποίημα από τη συλλογή σας, ποιο θα ήταν αυτό και γιατί;
Θα επέλεγα το ποίημα που είναι και πρόλογος και που έδωσε το όνομα στη συλλογή: «μικρή μου κόλαση». Περιέχει όλη την απαισιοδοξία της ζωής και όλη την αισιοδοξία της έμπνευσης! Στη ζωή αυτό που σε κρατάει είναι κάποια έμπνευση, κάποιο μεράκι, ένας έρωτας, για τον άνθρωπο, για τη δουλειά σου, για τις τέχνες, για την έρευνα και το να κάνεις το βήμα για κάτι δημιουργικό!
Γράφετε πάντα ποίηση; Τι είναι αυτό που σας οδηγεί σε αυτή;
Η «μικρή μου κόλαση» είναι το τέταρτο μου βιβλίο. Το πρώτο είναι η ποιητική συλλογή «πέτρες ανθισμένες», εκδόσεις «Κοράλλι» 2017. Το δεύτερό μου είναι μια νουβέλα «17 ρουμπίνια», εκδόσεις Ιωλκός 2019. Και ευχαριστώ το λογοτεχνικό περιοδικό ΚΕΦΑΛΟΣ, που της έδωσε το πρώτο βραβείο νουβέλας. Το τρίτο βιβλίο επίσης ποιητική συλλογή «ΠΑΣΙΦΛΟΡΑ» εκδόσεις «βακχικόν» 2020. Το τέταρτο είναι η «μικρή μου κόλαση». Έχω ανάγκη να γράφω. Εκφράζομαι, εξασκώ τη μνήμη, συνδυάζω σκέψεις, γνώσεις και προβληματισμούς. Με επηρεάζει η σημερινή εποχή και οι συμπεριφορές των ανθρώπων. Προσπαθώ ένα ξάφνιασμα για το τέλος του κάθε ποιήματος. Αν το πετύχω, μου δίνει ικανοποίηση. Γράφω για ότι με κεντρίζει, είτε προσωπικό, είτε του περίγυρου.
Πόσο γράφετε με την καρδιά (συναίσθημα) και πόσο με το μυαλό (σκέψη);
Νομίζω ότι φάνηκε με όσα παραπάνω ανάφερα… Γράφω με συναίσθημα και σκέψη! Το ποσοστό αλλάζει στο κάθε ποίημα. Οι θετικές επιστήμες που σπούδασα με ωθούν να έχουν οι σκέψεις μου λογική. Μου αρέσει με τη γραφή να δημιουργώ εκτός από νοήματα και εικόνες. Λατρεύω τη φύση, τις εναλλαγές των εποχών. Φοβάμαι για τις οικολογικές καταστροφές και την κλιματική αλλαγή. Γράφω με έρωτα αλλά και αγωνία και πικρία για τον άνθρωπο και ανησυχώ για τον μετά-άνθρωπο, των διαδικτύων και της τεχνητής νοημοσύνης. Αγωνιώ και για τον μετά την πανδημία άνθρωπο…
Δουλεύετε πάνω σε κάτι καινούργιο;
Πάντα κάτι γράφω, γιατί είναι σαν να διαλογίζομαι. Το έχω ανάγκη, το σβήνω γράφω! Αισθάνομαι να δραπετεύω, πως μετατατοπίζομαι σε ιδιαίτερους χώρους και χρόνους… Αυτό με ξεκουράζει, με παρηγορεί. Όταν γράφω, ζω μια κατάσταση ανάμεσα στο υπάρχω και δεν υπάρχω… Κι όταν επιστρέφω στο υπάρχω, με ένα ποίημα στο χέρι, τότε… χαίρομαι!
