Top menu

Άλμα πιο γρήγορα από τη φθορά -Κείμενο της Μαργαρίτας Κοντού

Στο νησί μου λέμε, ότι κάθε μικρό και ταπεινό ξωκλήσι έχει τον άγγελό του στην πόρτα, να το φυλάει, μέχρι να το λειτουργήσουν οι νοικοκυραίοι και τότε θα έρθει άλλος άγγελος να τον ξεκουράσει.

Συλλογιέμαι πως κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τα βιβλία. Κάθε βιβλίο, σα μικρό ή μεγαλύτερο καράβι έχει τον άγγελό του. Θα καλο-ταξιδέψει ή μπορεί και να χαθεί στα ράφια των βιβλιοπωλείων και στην αφάνεια του πελάγους των εκδόσεων. Όμως όλα τα βιβλία έχουν ανάγκη να ταξιδέψουν την ομορφιά της ‘ψυχής’ που κρύβουν μέσα τους. Μετά το ‘δημιουργείν’ έρχεται το ‘επικοινωνείν’.

‘…Όλα μια σταγόνα ομορφιάς τρεμάμενη στα τσίνορα.
Μια λύπη διάφανη σαν Άθως κρεμασμένος
από τον ουρανό με απέραντη ορατότητα
όπου τα πάντα γίνονται ξεγίνονται …’

Στην εποχή του κορονοϊού ο κόσμος του πολιτισμού, πνευματικός και καλλιτεχνικός, παραμένει -δυστυχώς- ο τελευταίος τροχός της άμαξας στο ενδιαφέρον της πολιτείας. Η πανδημία του Covid 19 τείνει να γίνει υπαρξιακή και οικονομική απειλή. Η πνευματική εκμηδένιση χρειάζεται σχέδιο και ψυχικό σθένος από όλους μας για να μην επικρατήσει.

‘…Περπατώ μες στ’ αγκάθια μες στα σκοτεινά
Σ ’αυτά που’ ναι να γίνουν και στ’ αλλοτινά
κι έχω για μόνο μου όπλο μόνη μου άμυνα
τα νύχια μου τα μωβ σαν τα κυκλάμινα…’

Τα βιβλιοπωλεία έκλεισαν, οι Λέσχες Ανάγνωσης διεκόπησαν, οι παρουσιάσεις βιβλίων θεωρούνται συγχρωτισμός αλλά το διάβασμα εντάθηκε. Τα βιβλία που δε βρίσκαμε χρόνο να διαβάσουμε μετατράπηκαν σε ‘καταφύγια’ στην εποχή του εγκλεισμού. Οι Εκδοτικοί Οίκοι προσπαθούν να κρατάνε επαφή με τον κόσμο μέσω διαδικτύου, με μικρές συνεντεύξεις και κριτικές. Τα βιβλιοπωλεία, μετά από παραγγελία στέλνουν βιβλία στο σπίτι. Ποιητές, πεζογράφοι κι όλοι οι άνθρωποι της γραφής αντιστέκονται καταθέτοντας τις σκέψεις τους σε έντυπα αλλά και διαδικτυακά.

Παραμένουμε ενεργοί και σε εγρήγορση. Δοκιμαζόμαστε αλλά δε σταματάμε το διάβασμα, συντροφιά, μόρφωση και παραμυθία μας.

‘…θέλει πήδημα τίγρησσας μες στις ιδέες.
Όσο υπάρχουνε Αχαιοί θα υπάρχει μια ωραία Ελένη
και ας είναι αλλού το χέρι κι αλλού ο λαιμός.
Κάθε καιρός κι ο Τρωϊκός του Πόλεμος…’

Χειμάζεται και πένεται ο κόσμος δίπλα μας. Μπορεί κι εμείς οι ίδιοι. Χάσαμε της άνοιξης την ομορφιά και την κατάνυξη του Πάσχα, εφέτος. Τα υγειονομικά πρωτόκολλα για την επαναφορά σε κανονικούς ρυθμούς μας γεμίζουν σκέψεις και δισταγμούς. Υπάρχει στρατηγικό σχέδιο ασφαλούς εξόδου και επανόδου ή μόνο αυτοσχεδιασμοί στην πλάτη του πολιτισμού; Υπάρχουν ικμάδες φωτός; Μέσα στη φαιή πραγματικότητα κρουσμάτων και θανάτων μετρήσαμε και την απώλεια του Περικλή Κοροβέση, ποιητή, λογοτέχνη, αρθρογράφου και κοινωνικού ακτιβιστή. Ο Χιλιανός συγγραφέας Λουίς Σεπούλβεδα έφυγε άδικα από τον Covid 19. Τα λόγια του: ‘αγωνίζομαι για να μην ξεχάσω ότι είμαι ελεύθερος’ έρχονται σαν απάντηση στην ερώτησή μας: εναντίον τίνος εχθρού να πολεμήσουμε; Όμως μετά την πτώση έρχεται πάντα η επιποθούμενη ανάταση! Τα βιβλιοπωλεία θα ανοίξουν πάλι κι εμείς με κατάλληλα ‘αξεσουάρ’ θα φλερτάρουμε με τους τίτλους των βιβλίων και θα τα θέλουμε…όλα!

‘…Έννοια σου κι απ’ όλα που σου αφαιρεί σου προσθέτει
ο πόνος Άνθρωπε Ψυχοσυντήρητε, που καυχησιολογείς.
Όσο θες πολέμα δεν έχει φτέρνες η Τελειότητα.
Κι είναι ανάγκη να πάμε μπροστά να γεμίσουμε τα Κενά
Εάν όχι και ν’ αυτοκαταστραφούμε
αντλώντας δύναμη από τα περασμένα.
Ένας καιρός θα’ ρθει να κελαηδήσουμε όρθιοι
και στην ομορφιά γενναίοι.
Αργά – γρήγορα τα πουλιά θα μας εξημερώσουν.
Ίτε παίδες…
Η αληθινή γενναιότητα πρέπει να βαφτιστεί στο πέλαγος
και να φέρει κάτι από μελτέμι
στους όγδοους ορόφους των πολυκατοικιών
πρέπει ν’ αφήσει τα πεδία των μαχών
ν’ αναπτυχθεί στον έρωτα και στα βιβλία
να βγει μ’ άλλο ομορφότερο όνομα κι εκεί να περιμένει…’

(Το ποίημα και τα αποσπάσματα ποιημάτων είναι από το βιβλίο ‘ΜΑΡΙΑ ΝΕΦΕΛΗ’ του Οδυσσέα Ελύτη, εκδ.Ίκαρος).