Top menu

"Κωνσταντίνος Καραθεοδωρής, Μυθιστορηματική βιογραφία" -Κριτική

Γράφει ο Σταύρος Γ. Παπαθανάκης

Η «μυθιστορηματική βιογραφία του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή» του Ελπιδοφόρου Ιντζέμπελη έρχεται στην κατάλληλη στιγμή για να αποκαταστήσει στο σωστό της πλαίσιο μια σημαντική πρωτοβουλία δεκαετιών για την ανάδειξη και προβολή του «Σοφού Έλληνα του Μονάχου», σε μια εποχή που κατακλυστήκαμε από δημοσιεύματα και αναφορές, που τροφοδοτούν θεωρίες συνωμοσίας! Η επιστημονική και ιστορική τεκμηρίωση της βιογραφίας δεν επιτρέπει κανένα περιθώριο για τη συνέχιση τους και είναι μια μεγάλη συμβολή για την αποδόμηση τους. Ευρείας διάδοσης θεωρία συνωμοσίας ότι ο Άλμπερτ Άινσταϊν έκλεψε τη θεωρίας της σχετικότητας από τον Καραθεοδωρή. Τέτοιο θέμα δεν είχε κανένα μέλος της οικογένειας του και ειδικότερα η κόρη του Δέσποινα Καραθεοδωρή-Ροδοπούλου, η οποία πριν πολλά χρόνια σε συνέντευξη, που μου είχε παραχωρήσει, είχε πει με έμφαση ότι «μεταξύ τους υπήρχε επιστημονική αλληλογραφία και αμοιβαία αναγνώριση». Ο Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης μας παραθέτει ενδιαφέροντα στοιχεία για τη διανθρώπινη και διαπροσωπική σχέση δυο κορυφαίων επιστημόνων του 20ού αιώνα, του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή και του Άλμπερτ Άινσταϊν, που ενθαρρύνθηκε από τον πατέρα της Κβαντικής Θεωρίας Γερμανό φυσικό Μαξ Πλανκ, ο οποίος είχε θέσει υπό την προστασία του τους δυο νέους λαμπρούς επιστήμονες και ενθάρρυνε τη σύσφιξη των σχέσεων τους.

Οι δυο τους θα μπορούσαν να αποκαλύψουν, αν υπήρχε κάτι μεμπτό στη στάση του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή έναντι του ναζιστικού καθεστώτος. Ούτε ο Μαξ Πλανκ που πέθανε το 1947, ούτε ο Άλμπερτ Άινσταϊν που πέθανε το 1955 δεν είχε εγείρει ίχνος υποψίας για φιλοναζιστική συμπεριφορά, που δυστυχώς, πολύ εύκολα κάποιοι είχαν υιοθετήσει και διακινούσαν μέσω του τύπου ή του διαδικτύου. Ένας από τους πρωταγωνιστές της εποχής ήταν ο ανιψιός του Γιάννης Αργύρης(ο περίφημος John Argyris), διέφυγε διασχίζοντας τον Ρήνο στην Ελβετία, αλλά ποτέ δεν διαταράχτηκαν οι σχέσεις τους κι ούτε έγινε κάποια αναφορά για τη στάση του εκείνα τα χρόνια. Κι εδώ έρχεται ο συγγραφέας να φωτίσει με άπλετο φως αυτή την από πολλές απόψεις δύσκολη περίοδο της ζωής του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή, που μας αποκαλύπτει ότι όχι μόνο δεν ήταν συνοδοιπόρος του ναζιστικού καθεστώτος αλλά και υπό παρακολούθηση, γιατί είχε υπογράψει εκκλήσεις διαμαρτυρίας για διωχθέντες από τις θέσεις τους Εβραίους επιστήμονες αλλά και γιατί ήταν πολύ στενός φίλος του Έλληνα πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου, ο οποίος για τις μυστικές υπηρεσίες και τη GESTAPO ήταν ύποπτης εθνικής προέλευσης με εβραϊκές ρίζες!

Πολλά, λοιπόν, συγχαρητήρια και ευχαριστίες στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη για το λογοτεχνικό και επιστημονικό πόνημα του, ένα βιβλίο-ντοκουμέντο διεθνούς εμβέλειας και σημασίας. Η αξία του θα αναγνωριστεί και θα πάρει τη θέση που του αξίζει όχι μόνο στην ελληνική αλλά και στην παγκόσμια βιβλιογραφία. Έρχεται να αποκαταστήσει το πλαίσιο της ζωής, του έργου και της προσφοράς του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή και να τον θέσει λαμπρό κι ακτινοβολούντα στο βάθρο που του αξίζει. Να πούμε και τα οφειλόμενα καλά λόγια στις εκδόσεις «ΜΕΝΑΝΔΡΟΣ», που σε δύσκολους καιρούς μας χάρισαν μια εξαιρετική έκδοση υψηλής γραφιστικής αισθητικής και ποιότητας!

Από σήμερα ανοίγει ένας νέος κύκλος ανάδειξης και προβολής για ένα διαρκές και γόνιμο εργαστήρι ιστορικής και πολιτιστικής αυτογνωσίας, σε τοπικό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο.