Γράφει η Λευκή Σαραντινού
Η Μαρία Ντε Σάντις είναι ένα κορίτσι το οποίο μεγαλώνει στις εργατικές συνοικίες του γραφικού Μπάρι τη δεκαετία του '80. Είναι ένα παιδί με εκρηκτικό ταμπεραμέντο, έξυπνη και με καλό μνημονικό, αλλά κοντούλα και όχι ιδιαίτερα όμορφη. Μπορεί να μην είναι κοινωνική, αλλά είναι άριστη και πολλά υποσχόμενη μαθήτρια.
Κόρη ενός ψαρά, του Αντόνιο, ενός ανθρώπου ο οποίος συχνά γίνεται βίαιος με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς του, και μιας ήσυχης μητέρας, της Τερέζας, η Μαρία έχει δύο μεγαλύτερους αδελφούς: τον Τζουζέππε, το καμάρι της οικογένειας και τον Βιτσέντζο, ο οποίος είναι συνήθως, στον αντίποδα, η ντροπή της οικογένειας. Η γιαγιά της η Αντονιέττα από πολύ μικρή θα της δώσει το παρατσούκλι της Κακορίζικης και έτσι θα τη γνωρίζουν στο εξής πόλη στη γειτονιά και στο σχολείο της: ως η Μαρία η Κακορίζικη. Όλοι όμως έχουν παρατσούκλια στις φτωχογειτονιές του Μπάρι: η Φαρμακόγλωσσα, ο Χοντρόπετσος και άλλα τέτοια.
Η ιστορία μιας καθωσπρέπει οικογένειας, λοιπόν, το πρώτο βιβλίο της αποκαλούμενης Φερράντε του Μπάρι, είναι η ιστορία αυτής ακριβώς της "καθωσπρέπει" οικογένειας. Μόνο που η οικογένεια Ντε Σάντις κάθε άλλο παρά καθωσπρέπει είναι, με έναν βίαιο πατέρα και ένα γιο που ρέπει προς το έγκλημα. Κι όμως όλες οι οικογένειες στο Μπάρι της δεκαετίας του '80 φαίνεται να έχουν το αγκάθι τους, οπότε σε καμία περίπτωση η οικογένεια Ντε Σάντις δεν αποτελεί κάτι το ξεχωριστό.
Η Μαρία θα προσπαθήσει, μέσα στη βία και τη φτώχεια, να χρησιμοποιήσει την ικανότητά της στο σχολείο ως εφαλτήριο για να ξεφύγει από τα ασφυκτικά δεσμά αυτής της οικογένειας, μιας οικογένειας που από τη μια η Μαρία αισθάνεται να τη μισεί και από την άλλη να λατρεύει.
Τα παιδικά της χρόνια κάθε άλλο παρά εύκολα είναι και η Ρόζα Βεντρέλλα τα περιγράφει παραστατικότατα και ρεαλιστικά. Η παρηγοριά της Μαρία θα είναι ο Μικέλε, ένας καλός φίλος που θα κατακτήσει και το ερωτικό μέρος της καρδιάς της νεαρής κοπέλας. Και η Μαρία θα διεκδικήσει, μέσω της φιλίας, του έρωτα και της μόρφωσης μια καλύτερη ζωή. Η ιδιοσυγκρασία της θα της επιτρέψει να αψηφήσει τον αυταρχικό πατέρα της και να αναζητήσει την ευτυχία.
Τη Μαρία θα τη λατρέψουμε για τον αυθορμητισμό της, θα τη συμπονέσουμε για τις δυσκολίες που συναντά στο σπίτι και στο σχολείο της και θα την θαυμάσουμε για τον ατσάλινο χαρακτήρα της και την ισχυρή της θέληση να αντιπαλέψει κάθε αναποδιά αφού τη βιώσει πρώτα στο πετσί της. Γιατί, όπως της λέει και η γιαγιά της η Αντονιέττα, "πρώτα πρέπει να μάθεις πως είναι το κακό για να μπορείς μετά να το αποφύγεις".
Το βιβλίο είναι ιδιαίτερα ατμοσφαιρικό και όσο προχωρά, η υπόθεση γίνεται όλο και πιο ενδιαφέρουσα για να καταλήξει σε ένα απρόσμενο φινάλε. Η Ρόζα Βεντρέλλα περιγράφει κυριολεκτικά τα πάντα, από τις εικόνες της γειτονιάς του Μπάρι, τους συμμαθητές της Μαρίας, τα μέλη της οικογένειάς της, τα συναισθήματα και τις ιδέες τους, χωρίς όμως να πλατειάζει και να κουράζει την αναγνώστη. Εν ολίγοις, πρόκειται για μία ανάλαφρη καλοκαιρινή αναγνωστική πρόταση, με σελίδες που περικλείουν όλα τα χρώματα και τα αρώματα του ιταλικού νότου και του θερμού ταμπεραμέντου των θερμόαιμων ανθρώπων του.
