Γράφει η Λεύκη Σαραντινού
Κι αν δεν είχαμε φύλο εμείς οι άνθρωποι τι θα γινόταν άραγε; Αν ήμασταν ερμαφρόδιτοι σαν τα σαλιγκάρια; Αν δεν είχαμε όλα αυτά τα κοινωνικά επιβεβλημένα ταμπού και αν δεν μας εξανάγκαζαν να ζήσουμε με αυτά; Τι γίνεται με τα στερεότυπα των φύλων, τους παραδοσιακά καθορισμένους ρόλους των δύο φύλων και με την περίφημη σεξουαλική απελευθέρωση;
Η Αμάντα Μιχαλοπούλου είναι μία βραβευμένη συγγραφέας γνωστή από παλιά στο ελληνικό κοινό. Έχει καταθέσει ως τώρα ουκ ολίγα μυθιστορήματα, έχει γράψει διηγήματα, βιβλία για παιδιά και έχει συμμετάσχει πολλάκις σε συλλογές διηγημάτων. Αυτή τη φορά επιχειρεί κάτι εντελώς διαφορετικό συγγραφικά από τα προηγούμενα βιβλία της, συμμεριζόμενη τις ανησυχίες του καιρού μας, μέσα από μία νουβέλα με τίτλο «Η μεταμόρφωσή της», στο πρότυπο της καφκικής «Μεταμόρφωσης».
Η πρωταγωνίστρια του βιβλίου, Σάσα, είναι φοιτήτρια ιατρικής και ένα ωραίο πρωινό, ξυπνώντας από έναν εφιάλτη, θα διαπιστώσει ότι έχει βιώσει μία εμπειρία ανάλογη εκείνης που βίωσε ο Γκρέκορ Σάμσα στη «Μεταμόρφωση» του Κάφκα. Αντί όμως αυτή να έχει μεταμορφωθεί σε γιγάντιο σκαθάρι, όπως ο ήρωας του Κάφκα, η Σάσα διαπιστώνει ότι έχει αλλάξει, εντελώς αναίτια και ξαφνικά, φύλο. Στη θέση της ήβης της έχει φυτρώσει ένα κανονικότατο πέος. Τι θα κάνει λοιπόν τώρα η Σάσα; Πώς θα συνεχίσει τη ζωή της αλλάζοντας εντελώς τον κοινωνικό της ρόλο;
Η συγγραφέας δίνει βαρύνουσα σημασία τόσο στα συναισθήματα που βιώνει η ίδια η Σάσα, όσο και στην αντιμετώπιση που αυτή έχει ως «μεταλλαγμένη» από τον κοινωνικό της περίγυρο, τις παρέες της, τους καθηγητές της και ιδίως τους γονείς της. Η ανακάλυψη της καινούριας σεξουαλικής φύσης της και η ικανοποίηση που αντλεί μέσα από αυτήν απεικονίζεται επίσης παραστατικότατα. Ωθεί παράλληλα όμως και τον αναγνώστη να θέσει πολλά ερωτήματα σχετικά με την ανθρώπινη φύση, τα θέλω μας και τα κοινωνικές επιταγές. Και όλα αυτά μέσα σε έναν κόσμο δυστοπικό, σε έναν ακαθόριστο μελλοντικό χωροχρόνο.
Πρόκειται για μία νουβέλα ενηλικίωσης που μπορεί να γεννήσει πολλές φιλοσοφικές προεκτάσεις σχετικά με την ανθρώπινη φύση. Μια νουβέλα που θα μας ωθήσει να σκεφτούμε καλύτερα ποιοι είμαστε, αν είμαστε πράγματι αυτοί που θέλουμε να είμαστε ή αν, αντίθετα, υποκρινόμαστε ότι είμαστε αυτοί που είμαστε για να κάνουμε το χατίρι των άλλων.
Το τέλος των φύλων, το τέλος της Ιστορίας και του κόσμου μας όπως τον γνωρίζουμε σήμερα. Σε μία μετά-Εδέμ, όπου ο Κατακλυσμός έχει ήδη συμβεί, σε έναν απροσδιόριστο χωροχρόνο, η Μιχαλοπούλου δημιουργεί μία ηρωίδα-ήρωα ορόσημο στη λογοτεχνία, που όμοιά της δεν έχει υπάρξει ως τώρα. Η Σάσα και ό,τι η πολυσχιδής φυλετική φύση της συμβολίζει, δεν μπορεί παρά να προαναγγέλλει το μέλλον, μα και να ανήκει σε αυτό. Ένα βιβλίο πιο επίκαιρο από ποτέ που αμφισβητεί θέσφατα και καθιερωμένα κοινωνικά πρότυπα και προκαταλήψεις αιώνων.
