Γράφει ο Απόστολος Θηβαίος
Η Κριτική της Πραγμοποίησης αποτελεί τον τίτλο της μελέτης του διδάκτορα Νίκου Φούφα που δημοσιεύεται από τις εκδόσεις Ήτορ. Η εξειδικευμένη ματιά του συγγραφέα, οι προεκτάσεις και το κοινωνικό βάθος της μελέτης του, η αξία του πρωτότυπου έργου και η πνευματική παρουσία του Γκέοργκ Λούκατς στην προπολεμική Ευρώπη, οι ερμηνευτικές προεκτάσεις που καθιστούν επίκαιρο το έργο του , συνιστούν ζητήματα που προσθέτουν στην αξία ενός δοκιμιακού έργου. Πρόκειται για ένα εγχειρίδιο που διευκολύνει την επαφή με το έργο και την σκέψη του Λούκατς, ενώ ταυτόχρονα σηματοδοτεί την έρευνα και την παραγωγική, επιστημονική παρουσία του συγγραφέα στο απαιτητικό και ευρύτατο πεδίο της ατομικής του έρευνας. Καθίσταται σαφές πως η μελέτη του κ. Φούφα δεν προορίζεται για το γενικό κοινό, αλλά στοχεύει στην συνομιλία με τους επιστήμονες συναδέλφους, διαμορφώνοντας νέα δεδομένα στο πεδίο της ευρωπαϊκής σκέψης και του τρόπου με τον οποίο αυτός μεταλαμπαδεύεται στην ελληνική πραγματικότητα. Οι εκδόσεις Ήτορ που σε πείσμα των νοηματικών απαιτήσεων προχωρούν στην έκδοση της μελέτης, επιβεβαιώνουν έμπρακτα το ενδιαφέρον τους στην στοχευμένη συγγραφή, ακόμη και όταν αυτή υπηρετεί τα στενά πλαίσια της επιστήμης. Τα πεδία της σκέψης του Λούκατς που στην Κριτική του Ν. Φούφα φωτίζονται εκ νέου κυμαίνονται σε όλους τους τομείς, αγγίζοντας την αισθητική, την κοινωνική συνοχή, το επίπεδο του πολιτισμού , θέτοντας κάτω από άλλους φωτισμούς και άλλα φίλτρα το γράμμα και τον νόμο των κοινωνικών και πολιτικών πρωτοποριών του 20ου αιώνα. Παρόμοιες εκδόσεις στάθηκαν πολύτιμοι αρωγοί στην επικοινωνία του κοινού με την παγκόσμια σκέψη, ωστόσο η περίπτωση του Λούκατς που ενέπνευσε τον κ. Φούφα εμπεριέχει όρους που άπτονται της κοινωνίας και της οικονομίας, ενώ θέται ταυτόχρονα ένα ολόκληρο σύστημα ενώπιον του καθρέφτη.
Η έννοια της πολυσυλλεκτικής, εμπορευματικής κοινωνίας ως παράγοντας μετάλλαξης του ατόμου κατά την ισόβια διαδικασία ένταξης του στις ποικίλες εκδοχές των οικονομικών και κοινωνικών συστημάτων στέκει το βασικό πεδίο εντός του οποίου θα παρατηρηθούν οι συνέπειες της πραγμοποίησης. Η έννοια που προτείνει ο Λούκατς και φωτίζει στην Κριτική του ο κ. Νίκος Φούφας σηματοδοτεί πρωτίστως το πλαίσιο της σχέσης του ατόμου με τον κόσμο γύρω του, με την ιστορία και την εξέλιξη. Η υπολογισιμότητα, έννοια που λειτουργεί συμπληρωματικά σε αυτήν της πραγμοποίησης, η έννοια του αποτελέσματος που καταχωρεί στην λήθη τις φάσεις μιας διαδικασίας συνιστούν συνισταμένες μιας προβληματικής διάστασης. Μιας στάσης ζωής που συμβάλλει στην αποξένωση, αφού δίχως την εμπλοκή και την γνώση των διαφόρων φάσεων της διαδικασίας το άτομο χάνει τα οφέλη της ανταλλαγής, της πνευματικής συνύπαρξης, των επιμέρους εκδοχών και φάσεων που οδηγούν στην πραγμάτωση, όχι του αποτελέσματος μα της προσωπικότητας της ίδιας.
Είναι στα αλήθεια δύσκολο να τα βάλει κανείς με την παγκόσμια σκέψη. Όλα τα παραπάνω δεν αποτελούν παρά μια σύνοψη του βιβλίου των εκδόσεων Ήτορ με σαφή την βαθύτατη συνείδηση πως μια γενίκευση ίσως κρύβει κινδύνους και εκτροπές για τον άπειρο αναγνώστη. Ένα ολόκληρο σύστημα τίθεται κάτω από το φως της εποχής του μα και των εποχών που θα ακολουθήσουν, φωτίζει με σθένος τον άνθρωπο ως πολιτικό και κοινωνικό ον. Καταρτίζει ένα είδος κριτικής απέναντι στα μοντέρνα συστήματα σκέψης που δίχως αμφιβολία δείχνει τον άνθρωπο ως κεντρικό του υπόβαθρο και αντικείμενο. Οι πηγές του κ. Φούφα αντλούν από την επιστημονική σκέψη σημαντικών προσωπικοτήτων, όπως εκείνη του Κώστα Αξελού ή την εμβληματική διδασκαλία του Καρλ Μαρξ. Η έννοια του γεγονότος εντός του πλαισίου μιας δεδομένης πραγματικότητας υποτάσσει την φύση του ανθρώπου, αποκλείοντας τον ιστορικό και κοινωνικό χαρακτήρα της διαδικασίας που καλλιεργεί και πραγματώνει τις ανθρώπινες σχέσεις.
Το νέο βιβλίο των εκδόσεων Ήτορ θα σταθεί με βεβαιότητα αφορμή για τον επιστημονικό διάλογο και την εξαγωγή νέων, τολμηρών συμπερασμάτων γύρω από την φιλοσοφία αλλά και την σκέψη του Γ. Λούκατς. Η επιστημονική κοινότητα θα αποφανθεί με βεβαιότητα για την αξία του που μεγεθύνεται μέσω του πρωτοτύπου αλλά και των επαναλαμβανόμενων εκδόσεων, τόσο της εγχώριας, όσο και της διεθνούς βιβλιογραφίας γύρω από τον λόγο και το έργο του Λούκατς. Ως τότε, τούτο το σημείωμα δεν πρέπει να παραλείψει πως η κοπιαστική ενασχόληση με ένα τόσο σημαντικό και εξειδικευμένο έργο, μπορεί τελικώς να διαμορφώσει μια πιο ισχυρή κριτική στάση απέναντι στα γεγονότα της κοινωνικής και πολιτικής ζωής. Σε μια εποχή που αναζητά μανιασμένα τα στοιχεία της ταυτότητάς της, αντλώντας από όλες τις διαθέσιμες πηγές του περασμένου αιώνα, βιβλία σας την διδακτορική μελέτη του Ν. Φούφα που αναδεικνύουν οι εκδόσεις Ήτορ, μπορεί κανείς να αντλήσει καίρια στοιχεία μιας πραγματικότητας που έθεσε στο περιθώριο την διαδικασία και τον άνθρωπο, ζητώντας να αποφανθεί για αυτόν τον κόσμο, για τις αιώνιες διαστάσεις του και τα αναλλοίωτα χαρακτηριστικά του. Ο εικοστός αιώνας γκρέμισε τις αυταπάτες τόσων και τόσων συστημάτων. Τα οράματα του παρελθόντος τώρα συνοψίζονται σε απομεινάρια και μνημεία, στον ιστό των πόλεων, στις πολλαπλές ταχύτητες της ανθρωπότητας. Βιβλία σαν την Κριτική του Ν. Φούφα επάνω στον λόγο του Γκέοργκ Λούκατς θα μπορούσαν με επάρκεια να καλύψουν την αναίτια διάσταση ανάμεσα στην εξέλιξη και τον άνθρωπο. Ανάμεσα στην εξέλιξη και τον ανθρώπινο άθλο να ενσωματώσει και να ενσωματωθεί στην νέα πραγματικότητα. Όλοι οι όροι της Κριτικής του κ. Φούφα ισοδυναμούν με την παθητικότητα του είδους μας. Ίσως από αυτήν την τόσο προσωπική πλευρά, το φιλοσοφικό εγχειρίδιο των εκδόσεων Ήτορ φαντάζει ένα απαιτητικό μα χρήσιμο εργαλείο που θέτει ερωτήματα και ερεθίζει τον σύγχρονο αναγνώστη προς μια κριτική της ιστορίας και πρωτίστως του μέλλοντός μας.
