Γράφει ο Νέστορας Πουλάκος
Ολοκληρώθηκε το 58ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (2-12 Νοεμβρίου 2017), με ένα πλούσιο πρόγραμμα ταινιών απ' άκρη σ' άκρη της γης. Σταχυολογούμε μερικά highlights:
Ξεκίνημα μιας μέρας (Αλβανία)
Μια ανύπαντρη μητέρα που προσπαθεί να μεγαλώσει το μωρό της κάνοντας περιστασιακές δουλειές, αναλαμβάνει τη φροντίδα μιας ηλικιωμένης γυναίκας. Όταν της κάνουν έξωση, μετακομίζει στο σπίτι της γηραιάς κυρίας και αγωνίζεται να την κρατήσει στη ζωή με κάθε τρόπο. Μια οικουμενική ιστορία για την ηθική σε καιρούς οικονομικής και κοινωνικής εξαχρείωσης, η οποία εστιάζει στη σχέση δύο γυναικών που μάχονται με διαφορετικά μέσα για την επιβίωση.
Σκληρός, ωμός ρεαλισμός στα πρότυπα του... ιταλικού νεορεαλισμού. Ο πρωτοεμφανιζόμενος Γκεντιάν Κότσι αποτυπώνει το εκρηκτικό και συνάμα εύθραυστο, σύγχρονο αλβανικό αστικό τοπίο, τοποθετώντας μια μητέρα μόνη και διωγμένη από το οικογενειακό κι επαγγελματικό της περίγυρο, σε ένα αβυσσαλέο κυνήγι επιβίωσης. Οι επιλογές της, άλλοτε παρορμητικές κι άλλο στοχευμένες αλλά πάντοτε ακραίες και σκοτεινές, την οδηγούν σταδιακά σε όλες τις λάθος αποφάσεις και το χάος. Η ταινία του Κότσι θα μπορούσε άνετα να έχει στίγμα ελληνικό. Είναι πολύ κοντά, αν όχι απόλυτα, στην κοινωνική κρίση που ενυπάρχει στο δικό μας περιβάλλον.
To πάρτι (Μ. Βρετανία)
Μια κωμωδία με το περιτύλιγμα της τραγωδίας, στην οποία μια επετειακή μάζωξη φίλων παίρνει βίαια τροπή όταν αυτοί βρίσκονται υπό πίεση, σε περιορισμένο περιβάλλον. Μια «γυμνή» ταινία που μετατρέπει τους περιορισμούς του χώρου και του «πραγματικού χρόνου» σε αρετές, ένα επίτευγμα κινηματογράφησης και υποκριτικής που δεν μας επιτρέπει να κρυφτούμε πουθενά, αλλά μας ανταμείβει με τη θεραπευτική δύναμη του γλυκόπικρου γέλιου, σε στιγμές που τα παγκόσμια γεγονότα μας φέρνουν δάκρυα στα μάτια.
Mε ένα πολυάστερο καστ εκρηκτικών ερμηνειών, η Βρετανίδα Σάλι Πότερ του Orlando πραγματοποιεί ένα θεαματικό come back. Ευσύνοπτο, μόλις 70 λεπτών, περιγράφει το 24ωρο στο σπίτι μιας πρόσφατα διορισμένης υπουργού Υγείας, η οποία μετά από χρόνια αγώνων ως κομματικό στέλεχος και βουλευτής πλέον δικαιώνεται. Ο σύζυγος της, οι φίλοι και οι συγγενείς τους, φτάνουν σταδιακά στο σπίτι για να το γιορτάσουν. Οι εκρήξεις όμως αναμένονται και είναι υπέρ το δέον ενδιαφέρουσες. Δράμα δωματίου, όπου δεν λείπουν οι κωμικοτραγικές καταστάσεις και τα άλλοτε καλά κρυμμένα μυστικά πλέον βγαίνουν στην επιφάνεια καθότι πολύ απλά... λίγοι είναι αυτοί που γιορτάζουν με την καρδιά τους τη χαρά του άλλου.
Play (Σουηδία)
Η συνάντηση μιας παρέας έφηβων μιγάδων με μια παρέα λευκών αγοριών καταμεσής ενός εμπορικού κέντρου παίρνει απρόσμενη τροπή, όταν οι πρώτοι βάζουν σε εφαρμογή τη στρατηγική του «νούμερου του μικρού αδελφού». Μια οξυδερκής παρατήρηση της βίαιης ανθρώπινης συμπεριφοράς, που προέκυψε από εκτενή έρευνα του σκηνοθέτη σε πραγματικά περιστατικά οργανωμένου «bullying» και από προσωπικές συνεντεύξεις του με θύματα και θύτες.
Σινεμά - γροθιά στο στομάχι. Ο πρόσφατα βραβευθείς με Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες Ρούμπεν Έστλουντ, υπεισέρχεται στα ενδότερα της "ήρεμης" κοινωνίας της Σουηδίας, και με μία αποστασιοποιημένη κινηματογράφηση που σπάει κόκαλα, "μιλάει" για τη σύγχρονη μάστιγα του bullying. Γιοι μεταναστών σε ένα ατέρμονο παιχνίδι βίας με τους "ανώτερους" γιους των λευκών, εντός μίας κοινωνίας κανόνων, ορίων και στερεοτύπων όπου μας παραμένει στο προφανώς μην κοιτώντας το εσωτερικό που καίει. Θα σοκαριστείτε. Εντάσσεται στο ευρύτερο αφιέρωμα στο έργο του Σουηδού σκηνοθέτη που διοργανώθηκε.
Ρόζμαρι (Κύπρος)
Ο συγγραφέας μιας τηλεοπτικής σαπουνόπερας έχοντας ξεμείνει από ιδέες αρχίζει να παρακολουθεί τους «δυσλειτουργικούς» γείτονες του για να εμπνευστεί. Όμως, αντί αυτού, θα έρθει αντιμέτωπος με τη σκληρή πραγματικότητα γύρω του.
Ο Κύπριος Άδωνις Φλωρίδης, έμπειρος θεατρικός σκηνοθέτης στην Κύπρο, κάνει την απόλυτη... κινηματογραφική ταινία με αναφορές σε είδη και ευθείες αναφορές, με ανατροπές και μια επίγευση ενός άκρως ενδιαφέροντος film noir. Ο σεναριογράφος που χάνει την έμπνευσή του αντιγράφει τη ζωή για την τέχνη (ή το αντίστροφο εντέλει;) κι όλοι μας παρακολουθούμε τον κυπριακό κινηματογράφο να βγαίνει δειλά από την επανάληψη της αυτοαναφορικότητας του δράματος του νησιού, προσεγγίζοντας μια μυθοπλασία τόσο ζωντανή και χορταστική, ακόμη και για τη "μεγάλη" ελλαδίτικη κινηματογραφία. Δεν πήρε τυχαία το βραβείο της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου.
