Top menu

Επιλογή ποιημάτων νέων Φινλανδών ποιητών

 

Μεταφράζει η Μαριάννα Μπουντουβή

 

ΠΕΚΚΑ ΚΥΤΟΜΑΚΙ

Κατά τη συγγραφή
του παρόντος έργου
κανένας άνθρωπος
δεν τραυματίστηκε,
ούτε πραγματικός
ούτε φανταστικός.

Οι απόψεις των ζώων
που εκφράζονται στο βιβλίο
είναι δικές τους
και δεν απηχούν απαραίτητα
τις επίσημες
θέσεις
του είδους.

Πέκκα Κυτομάκι, Από τη συλλογή Το φως σκίζει το σκοτάδι, Εκδόσεις Sanasato, 2016

***

ΑΟΥΡΑ ΝΟΥΡΜΙ

ΠΡΩΙ ΣΤΗ ΒΕΡΑΝΤΑ

Προτού συνεχίσουμε, θέλω να κάνω μια πρόποση για το γεγονός ότι
αν δεν με είχες αρπάξει
και δεν με είχες πετάξει έξω στην παγωνιά δίχως σκούφο
και τα λοιπά
δεν θα είχαμε φάει ποτέ μαζί
δεν θα είχα στρώσει το τραπέζι τρέμοντας από τον φόβο
ούτε θα είχα σερβίρει τη σούπα με το πιρούνι.
Εξάλλου, το πιρούνι βρίσκεται στη μέση, άρα είναι το πλέον ισορροπημένο
το κουτάλι ανήκει στους απατεώνες και τους κυνηγούς
το μαχαίρι στους εκδιδόμενους.

Η βραδιά κλείνει με το μουρμουρητό του τζακιού και με ένα γράμμα ανάμεσα στα πυρωμένα κάρβουνα
έτσι ξεκινά

Άουρα Νούρμι, Πρωί στη βεράντα από τη συλλογή Άγρια Ζώα, Εκδόσεις Kolera, 2016

***

ΡΙΣΤΟ ΟΙΚΑΡΙΝΕΝ

Τότε που είχες ακόμα όνομα, άφηνες τον πάγο να κατατρώει τον βράχο και να φτύνει πέτρες εδώ κι εκεί, στον βαλτότοπο και στην αίθουσα τοκετού. Τόσο πολύ αγαπούσες εσύ εμένα, τον κόσμο σου, που η πέτρα με κρατούσε όπως η γάτα κρατά το μικρό της από τον σβέρκο και το αφήνει να τη νικήσει στην πάλη, σαν καλή μάνα ή σαν άγγελος, κι ύστερα, μέσα στη μεγάλη σου αγάπη όχι μόνο δεν με άφηνες να πηγαίνω στο σχολείο γυμνός, αλλά αντίθετα φορούσα το φως και το σκοτάδι σαν μακριές σκελέες. Τις νύχτες κοιμόμουν βαθιά, όμως τώρα, που το σκοτάδι έχει μάθει να κυνηγά κι έχει παχύνει από το πολύ φαγητό, ώστε δεν έχει το κουράγιο ούτε την ουρά του να κουνήσει, με ρωτάς πού βρίσκομαι, και με τον αυχένα πονεμένο, με μια πέτρα για μαξιλάρι, ανοίγω τα μάτια μου στον βαλτότοπο, εκεί όπου φωλιάζουν τα πουλιά, και δεν έχω πια όνομα.

Ρίστο Οικαρίνεν, Από τη συλλογή Ο Φυσητής του Ξύλου, Εκδόσεις Otava, 2005

***

ΧΕΛΙ ΣΛΟΥΝΓΚΑ

Η μαμά πέφτει από το μισάνοιχτο παράθυρο,
η μαμά επιβιβάζεται σε ένα διερχόμενο αυτοκίνητο,
δεν υπάρχουν πολλά να πεις για τη μαμά, η μαμά με πέτρες στις τσέπες της
βουλιάζει στον πάτο, η μαμά καρβουνιάζεται στον φούρνο,
η μαμά σωριάζεται καταγής, η μαμά δεν αντέχει άλλο,
τη μαμά τη ληστεύουν και τη χτυπούν, χιόνι και στάχτες πέφτουν στο πρόσωπο της μαμάς, η μαμά βλέπει εφιάλτες, η μαμά δεν αναπνέει, η μαμά δεν ξυπνά, μαμά, μην με αφήνεις

Χέλι Σλούνγκα, Από τη συλλογή Νανουρίσματα για τους ετοιμοθάνατους, Εκδόσεις WSOY, 2018

***

ΧΕΝΡΙΙΚΚΑ ΤΑΒΙ

ΠΑΡΑΜΥΘΙ

Και στη θέση του δέντρου φύτρωσε τελικά ένα δέντρο κι έζησαν αυτοί καλά.
«Φτιάξε μου ένα καινούριο παραμύθι» ζήτησε και την έβαλε να ξαπλώσει. Κι ύστερα σκόρπισαν χώμα στο χώμα και το φως έσβησε σκεπάζοντάς την.
Μια φορά κι έναν καιρό, πριν από εκατό χρόνια, υπήρχε ένα σπίτι που κατέρρευσε κι ο χρόνος ψιθύριζε ανάμεσα στις φυλλωσιές κι έπειτα κρύφτηκε στο καβούκι του. Και μολονότι είμαι δέντρο (τα κομμένα κλαδιά τρύπωναν στο όνειρο) θα σε πάω μια εκδρομή στο δάσος.
Προχώρα πιο μέσα, προχώρα πιο μέσα, έχεις ξανάρθει εδώ.

Χένριικκα Τάβι, Παραμύθι από τη συλλογή Ελπίδα, Εκδόσεις Teos, 2011

 

***

ΕΡΚΚΑ ΦΙΛΑΝΤΕΡ

Άφησα τη λευκή θύελλα της αφύπνισης να με σαρώσει.
Το ηλιακό ρολόι στο μέτωπο λάμπει προς στιγμή,
απαλλαγμένο από κάθε σκιά,
κι όλα μου τα συντρίμμια στέκουν τώρα απογυμνωμένα,
ενώ ο θόλος του κρεβατιού μισοκοιμάται ακόμα.
Άφησα την απλόχωρη αυλή πίσω από τις κουρτίνες να με σαρώσει.
Το σπίτι μονομιάς κατακλύστηκε από εμένα.

Είναι ένα καλοκαιρινό πρωί
και τα μεγάλα παράθυρα ορθώνονται ελεύθερα πάνω στο γρασίδι.
Στον διάδρομο ξεδιπλώνω τα πούπουλα των ξεφωνητών της χαράς σαν σεντόνι
αντικρίζοντας τη συμπεριφορά των ευρύχωρων δωματίων.

Η ανοιχτωσιά γύρω μου μαζεύει το φως όπως το νερό,
κάθομαι στο γρασίδι,
το σπίτι δεν ρίχνει σκιά.
Κι ο θόλος της όρασης μισοκοιμάται ακόμα.

Έρκκα Φιλάντερ, Από τη συλλογή Η λευκή θύελλα της αφύπνισης, Εκδόσεις Poesia, 2013

***

ΧΑΡΡΙ ΧΕΡΤΕΛΛ

Έχω μια κόρη
τόσο μικρή που μπορώ να φανταστώ
πώς θα είναι
το πρωί
φωνάζει με τη γλώσσα σηκωμένη ψηλά δίχως δόντια
θηλάζει και σωπαίνει
την ημέρα κοιμάται αν είναι έξω
κι όταν βάζουμε το καρότσι μέσα
φωνάζει και ξεσπά σε γέλια
θηλάζει και σωπαίνει
το βράδυ
χτυπώ ελαφρά τον ποπό της μικρής μου
έχει φούσκωμα
φωνάζει και πάλι
με το στόμα ανοιχτό σαν νεοσσός
θηλάζει
σωπαίνει
αποικοιμιέται στην αγκαλιά της μητέρας της
κι έχω την ευκαιρία να παρατηρώ
πιο περήφανος από ποτέ
παρόλο που δεν έχω κάνει σχεδόν τίποτε ακόμα
βλέπω μονάχα δυο μπλε μάτια βυθισμένα στα βλέφαρα
κάθε μέρα όλο και πιο διαπεραστικά
όλο και πιο σοφά
όλο και πιο διψασμένα για ζωή.

Χάρρι Χέρτελλ, Από τη συλλογή Το τοπίο πριν από τη βροχή, Εκδόσεις Sammakko, 2016

***

ΒΙΛΙΑ-ΤΟΥΟΥΛΙΑ ΧΟΥΟΤΑΡΙΝΕΝ

ΤΟ ΘΥΜΑ

Μικρή ξεφύλλιζα ένα βιβλίο με εικόνες, καθισμένη με την πλάτη σε μια φλοράλ ταπετσαρία

ευχόμουν να εξαφανιστώ

στην εικόνα του βιβλίου ένα κορίτσι κι ένα μαγεμένο ρόδο, ένα κορίτσι κι ένα μαγεμένο ρόδο ολοένα και πιο μικρό ανάμεσα στα πέταλα του ρόδου

κι ένα πουλί, ένα μεγάλο κοράκι, με μάτια αιματοστάλαχτα καραδοκεί δίπλα στο ρόδο

Δεν είναι αλήθεια, είπε η γιαγιά, στην πραγματικότητα δεν συνέβη κάτι τέτοιο.

Μα το κορίτσι άρχισε να επανέρχεται, τα πέταλα του ρόδου συρρικνώθηκαν
ώσπου το τελευταίο, το πιο μικρό, δεν φαινόταν πια.

Και το πουλί, το μεγάλο κοράκι, περιμένει απ’ έξω, κι όταν ανοίγω την πόρτα:

To ράμφος ξεσκίζει την κοιλιά μου δεν υπάρχει λόγος να ανησυχείτε
απλώς παριστάνω την πεθαμένη

Βίλια - Τούουλια Χουοταρίνεν, Το θύμα από τη συλλογή Η θέση της γυναίκας, Εκδόσεις WSOY, 2007

***

ΛΙΝΤΑ ΧΟΥΧΤΙΝΕΝ

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΑΛΟΣΥΝΗ

Στην ουρά για έναν καφέ στο συσσίτιο του φιλανθρωπικού ιδρύματος
ξεπάγιαζες με τις ώρες
δίχως γάντια

από μια μεταλλική κανάτα
σέρβιρες καφέ

(κοίταζες επίτηδες από την άλλη
όποτε κάποιος έχωνε στα κρυφά κύβους ζάχαρης
από το μπωλ στην τσέπη του)

όταν οι άστεγοι πήραν τον καφέ τους
έφτασε η ώρα να απευθυνθούν οι ευχαριστίες για τη βοήθεια
στη σκηνή ανέβηκε ο υπουργός φορώντας ένα μάλλινο παλτό
με μια υπόκλιση ευχαρίστησε για τα λουλούδια

το βράδυ ζέσταινα τα κοκαλιασμένα σου
δάχτυλα

σου έχω πει
επανειλημμένα ότι
όσο και να φωτίζεις τη λάμπα
ποτέ δεν θα είναι αρκετό

Λίντα Χούχτινεν, Το πρόβλημα με την ανθρώπινη καλοσύνη από τη συλλογή Κακά πράγματα, Εκδόσεις Sanasato, 2015