Μια ανάγνωση του βιβλίου της Τασούλας Γεωργιάδου, Αληθινές, Εκδόσεις Παρέμβαση 2021.
Γράφει η Τούλα Αντωνάκου, εκπαιδευτικός
Σε μια καλαίσθητη έκδοση, εννιά διηγήματα με κεντρικές ηρωίδες γυναίκες "παλαιάς κοπής" διατρέχουν όλο τον προηγούμενο αιώνα μέσα από την πένα της Τασούλας Γεωργιάδου. Η συγγραφέας ζωντανεύει το ιστορικό και κοινωνικό γίγνεσθαι της κάθε εποχής μέσα από εκπληκτικές λεπτομέρειες ενώ κρατάει αμείωτο το σασπένς της κάθε αφήγησης. Αντιλήψεις, ήθη, γεγονότα τεκμηριώνουν τις στάσεις των γυναικών που έζησαν και έδρασαν σε κάθε εποχή, με τόση πειστικότητα χαρακτήρων που αντιστοιχούν σε αληθινές γυναίκες.
Η γλαφυρή γραφή της Τασούλας μας μεταφέρει σε παρελθούσες εποχές σαν σε ταξίδι στο χρόνο. Στα περισσότερα διηγήματα ακολουθεί πρωτοπρόσωπη αφήγηση με αφηγητές/ιες νεώτερους των ηρώων του διηγήματος, οι οποίοι, ξεκινώντας από το παρόν και προσπαθώντας να το ερμηνεύσουν, ψάχνουν στο παρελθόν. Αυτή η φόρμα κεντρίζει το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Σε τρία διηγήματα («Μαθητεία», «Εκδρομή στον δυτικό Ταΰγετο», «Χέρια και χέρια») αφηγούνται άντρες. Στο «Αντί της άλλης-α» μιλάει η κεντρική ηρωίδα. Και στο «Αήθως και ενστίκτως» -το λογοτεχνικά αρτιότερο κατά την εκτίμησή μου- ο παντογνώστης αφηγητής.
Εννιά αληθινές ιστορίες, λοιπόν, με γυναίκες άλλων εποχών, παλαιάς κοπής, όπως τις χαρακτηρίζει η συγγραφέας.
Ξεκινώντας με τη «Μαθητεία», συμπάσχουμε με την καταγόμενη από το Καραχισάρ γυναίκα που ζυμώθηκε μέσα στον πόνο από τις φρικαλεότητες των Τούρκων, την προσφυγιά κι αργότερο το Αλβανικό και παρόλα αυτά συνέχισε να αγαπά και να συγχωρεί. Στο αντιηρωικού τύπου αυτό διήγημα αναδεικνύεται η φρίκη του πολέμου.
Στο «Κατίνα» παρουσιάζεται η γυναίκα - δέσμια των ηθών της εποχής, όπου οι γονείς αποφασίζουν για το ταίρι του παιδιού τους. Αντίστοιχη πίεση υφίσταται και η ηρωίδα στο «Αντί της άλλης-α». Υποχρεώνεται από την οικογένεια να παντρευτεί τον άνδρα που θα παντρευόταν η αδερφή της, αν δεν πέθαινε από φθίση, και μάλιστα κατόπιν δικής του επιθυμίας. Ζει μαζί του μεταξύ 1930-1948 ως υποκατάστατο της αδερφής της και βιώνει το Βενιζελικό κίνημα, την απόταξη των Βενιζελικών αξιωματικών, την κατοχή, τον διωγμό των Εβραίων, ειδικά των Ρωμανιωτών, στη Θες/νίκη.
Συναντάμε, βέβαια, και γυναίκες σχετικά απελευθερωμένες ερωτικά, στη «Νταντά» και στο «Αήθως και ενστίκτως». Αλλά και γυναίκα που αρκείται στην τρυφερότητα και γενναιοδωρία του προξενεμένου συζύγου και ξεχνάει τον κολασμένο έρωτά της για κάποιον άλλο ωραίο πλην βίαιο άντρα στο «Η Αμερικάνα».
Στο διήγημα «Εκδρομή στον δυτικό Ταΰγετο» βλέπουμε την Ελλάδα μέσα από τις πληγές του Εμφυλίου και συγκινούμαστε με γυναίκες που αντέχουν και στηρίζουν, γυναίκες που συγχωρούν.
Η Τασούλα κλείνει με δυο πιο σύγχρονες γυναίκες, που σπούδασαν μαζί στο πανεπιστήμιο αλλά ακολούθησαν τελείως διαφορετικές πορείες. Κοκέτα και ματαιόδοξη η μια, δημιουργική αγρότισσα η άλλη. Η συγγραφέας συγκρίνοντας τα χέρια τους, χέρια που επιδεικνύονται και χέρια που δημιουργούν - αναφορά αντίστοιχη με της Ιορδανίδου στη «Λωξάνδρα» - βάζει τη νέα γενιά να επιλέξει. Κι αυτή, εκπροσωπούμενη από το γιο της αγρότισσας, ελκύεται αρχικά από τη γυναίκα κοκέτα αλλά διαλέγει τελικά τα άκομψα πλην δημιουργικά χέρια της μητέρας του.
*
Η Τασούλα Γεωργιάδου, χημικός, διδάκτωρ στη διδακτική των φυσικών επιστημών, εργάστηκε ως εκπαιδευτικός και αποχώρησε από την υπηρεσία μετά από πολυετή θητεία Σχολικής Συμβούλου στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
