Top menu

Περιεχόμενα Τεύχους 5

#2 Οδυσσέας Τσάκαλος : "Οι βιτρίνες γράφουν πάντα σ' αγαπώ"

της Μαρίας Ιωαννίδου

Η κουβέντα ανάμεσα στο "Βακχικόν" και τον Οδυσσέα Τσάκαλο, μια κουβέντα, ένας διάλογος ανάμεσα στις μουσικές, τους στίχους και τις ερμηνείες του, μοιάζει να ολοκληρώθηκε τώρα, μετά από μια πολύχρονη πορεία, δικιά του και δικιά μας, από τη μια  εμείς που ακούγαμε πάντα το δικό του ηχόχρωμα, από την άλλη εκείνος που μας αφουγκραζόταν, καθώς πίσω από τα ντραμς, μας κρατούσε το ρυθμό. Με τη «Φυλακή με Ορθάνοιχτη Πόρτα», τον ξαναβρήκαμε σε μια ολοκληρωτικά δική του δουλειά. Και ρωτήσαμε προσπαθώντας να μάθουμε ποιο μυστικό πέρασμα έχει διαβεί όλα αυτά τα χρόνια, τέτοιο που να τον κάνει να ομολογεί ανάμεσα στα άλλα ότι αισθάνεται πρωτάρης, τέτοιο που να δηλώνει χωρίς να χάνει το παραμικρό από την ολύμπια ηρεμία του, “οι βιτρίνες γράφουν πάντα σ΄αγαπώ”.

 1.       Οδυσσέα, κάτι κοινότοπο, μια προσωπική μου απορία. Πώς καταγράφεται η μοναχική πορεία μετά τους Φατμέ, ενηλικίωση είναι, εφηβεία, ή κάτι άλλο;

Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου λειτουργούσα μέσα σε παρέες, σε αλισβερίσι σχέσεων, έτσι μάθαινα και γινόμουν καλύτερος. Η μουσική στην εφηβεία μας ήταν ένας απ΄ τους τρόπους έκφρασης της παρέας-ομάδας που ζούσε και ονειρευόταν στην όμορφη γειτονιά της Νέας Σμύρνης-μιλάω για την αρχή της δεκαετίας του '70. Από κει προέκυψαν και οι "Φατμέ" το '80. Με καύσιμο τα τραγούδια του Ν. Πορτοκάλογλου, ο καθένας μας έβαλε το λιθαράκι του και έτσι χτίστηκε αυτή η ουσιαστική σχέση με τον κόσμο… Πράγμα που συνεχίζεται μέχρι τώρα, γιατί η κατάθεση της ψυχής δεν παλιώνει ποτέ. ‘Ετσι μετά τους "Φατμέ" συνέχισα να συνεργάζομαι με τον Νίκο και να μεγαλώνουμε μαζί, μέχρι πριν δυο χρόνια όπου είχαμε ένα «βελούδινο διαζύγιο». Εγώ ένιωσα την ανάγκη να βγω να πω τα τραγούδια μου και αυτός να βάλει ένα άλλο ήχο στη μπάντα του… Είμαστε ευτυχείς και οι δύο με την επιλογή μας.

2.       Η γενιά του Πολυτεχνείου, η γενιά των 700 ευρώ, και τα πάντα επίκαιρα θέματα. Ο έρωτας, η φυγή, οι παγίδες. Ποιο είναι το κοινό σου, εκείνοι που σε ακολουθούν ή εκείνοι που έπονται; 

Όποιος έχει ανοιχτή καρδιά και διψασμένα μάτια… Η ηλικία δεν παίζει ρόλο, το οικονομικό και ο χρόνος, ναι… Αλλά άμα διψάς θα βρεις τον τρόπο για ένα καλό φιλμ, ένα βιβλίο, μια παράσταση, ό,τι τέλος πάντων αναπαύει την ψυχή σου… είναι ένας καθημερινός αγώνας, καθώς πάντα υπάρχει η εύκολη λύση του καναπέ και της τηλεόρασης…

3.       Η Αθήνα, η οδός Σταδίου, κάποτε «τα νέον στις βιτρίνες γράφαν όλες σ΄αγαπώ», και τώρα οι σπασμένες βιτρίνες του Δεκέμβρη.  Πως προσανατολίζεται ο Οδυσσέας σε νέα τοπία της πόλης, πώς βλέπεις την αλλαγή και την ομογενοποίηση του τοπίου;

Οι βιτρίνες πάντα γράφουν «σ΄ αγαπώ» και πάντα σπάζονται ανάλογα με το ζόρι που τραβάει αυτό το πολύβουο πλήθος, το οποίο, όταν περπατώ στους δρόμους της Αθήνας αυτόν τον καιρό, το νιώθω βαρύ και άκεφο, εσωστρεφές και ασπρόμαυρο… Εξαίρεση κάποια λαμπερά και έξυπνα βλέμματα που συνήθως ανήκουν στη νέα γενιά, αυτά αλαφραίνουν το τοπίο… Η πόλη λοιπόν, απορροφά αυτή την ενέργεια και ομορφαίνει ή ασχημαίνει, ανάλογα… Ποτέ δεν ήμουνα παιδί του κέντρου, ζούσα πάντα σε προάστια, έτσι όταν κατεβαίνω το χαίρομαι γιατί κάνω πράγματα που μ΄ αρέσουν και συγχρόνως παρατηρώ την πόλη, άσχημη και όμορφη μαζί αλλά πάντα αγαπησιάρα…
tsakalos.jpg
4.       Οι στίχοι σου είναι λυρικοί και απλοί, συγκεκριμένοι. Πώς τους βλέπεις σε σχέση με το σκυλοπόπ, τη ροκ ελληνική δημιουργία, την δική σου κληρονομιά;

Η αγωνία μου είναι να πατάνε γερά, να έχει το τραγούδι αρχή, μέση και τέλος και αν γίνεται, πολυεπίπεδοι ώστε ο καθένας να θεωρεί ότι τον αφορούν. Να είναι απλοί και φευγάτοι μαζί… Ό,τι με έχει ποτίσει τόσα χρόνια, από το λαικό τραγούδι μέχρι παλαιότερους και σύγχρονους τραγουδοποιούς, προσπαθώ να το βγάλω… ε! στην αρχή είμαι ακόμα, βλέπεις άργησα να ξεκινήσω, μόλις 14 τραγούδια έχουν ηχογραφηθεί όλα αυτά τα χρόνια… νεοσσός είμαι, τα υπόλοιπα έπονται… Ελπίζω φέτος με το καλό, να βγάλω δεύτερο προσωπικό άλμπουμ.

5.        «Φυλακή με Ορθάνοιχτη Πόρτα». Μπορείς να απαντήσεις με δύο λέξεις, τι μας φυλακίζει, και τι μας απελευθερώνει;

Νομίζω πως ο στόχος είναι ο καθένας να γίνει αυτό που είναι! Ε, αυτή την ανηφόρα, όπως θα θυμάσαι από ένα παιδικό παιχνίδι, το «φιδάκι», υπάρχουν μικρές και μεγάλες σκάλες ή μικρά και μεγάλα φίδια, αντίστοιχα…

6.       Πως συμφιλιώνεσαι με τον χρόνο, με την πίεση να είναι κανείς συνέχεια μπροστά; 

Έχω μια περίεργη σχέση με το χρόνο, τον νιώθω πιο ευρύ, ίσως παίζει ρόλο το ότι κάνω μια δουλειά που αγαπάω και συγχρόνως είναι και μια «τζάμπα» ψυχανάλυση, όσο όμως μεγαλώνω δεν θέλω να τον χάνω, θέλω να είμαι παρών στις σχέσεις μου, στη δουλειά μου, σ΄ αυτό που είμαι τελοσπάντων. Πάτησα τα 50, το κορμί έχει αρχίσει να στέλνει σήματα αλλά νιώθω ότι έχω ακόμα μερικούς γύρους… Καλά νάμαστε!... Όσο για την έκθεση μπροστά στο κοινό είναι ένα σχολείο, παρ΄ ότι εγώ ήμουν κάπως καλυμμένος πίσω απ΄ τα τύμπανα, όταν περνώντας τα χρόνια έβγαινα πιο συχνά μπροστά, μάθαινα κάθε μέρα. Δεν είναι το ίδιο ξέρεις, και όταν δίνεσαι έντονα σε μία παράσταση, μπορεί να πας στον παράδεισο, μπορεί και στην κόλαση. Αλλά με τα χρόνια μαθαίνεις να το χειρίζεσαι. Τώρα πια, όταν τραγουδάω μπροστά, ιδιαίτερα στα τραγούδια μου, αισθάνομαι σαν στο σπίτι μου.

7.       Πως βλέπεις το φαινόμενο να διακινούνται τραγούδια εκτός δισκογραφικών. Αποτελεί μία διέξοδο για τους μικρούς και τους ανεξάρτητους, ή ένα ακόμα κανάλι που υπόκειται στους νόμους της νέας αγοράς του διαδικτύου;

Το διαδίκτυο είναι ένα ζωντανό παζάρι όπου μπορείς να βρεις πολύ ενδιαφέροντα πράγματα και πολλά ανούσια, επίσης. Πρέπει να προσαρμοστούμε στις νέες συνθήκες αλλά πιστεύω ότι πρέπει να βρεθεί κάποιος τρόπος να διασφαλιστούν τα δικαιώματα των δημιουργών για να μπορούν να παράγουν. Άσε που πιστεύω ότι για να σέβεσαι κάτι πρέπει να το πληρώνεις, για να απαιτείς και τον σεβασμό του άλλου. Συνήθως πολλές τζάμπα συναυλίες είναι λίγο ξενέρωτες γιατί τον άλλον τον έφερε ο δρόμος του, δεν ήρθε ο ίδιος.

8.       Που βρίσκεις τις πηγές σου; στα βιώματα, στην καθημερινότητα ή κάπου αλλού; 

Γύρω μου κι εντός μου… που λέει κι ο στίχος.

9.       Το “δεν πειράζει" δίνει μια αίσθηση ενός μακριού σκοινιού που όσο τεντώνεται, γίνεται όλο και πιο ελαστικό, όλο και πιο δυνατό. Θα μπορούσε αυτό να είχε γραφτεί πριν από μία, δύο ή τρεις δεκαετίες;

Είναι συγκινητικό να βλέπεις μια τόσο προσωπική στιγμή σου, να βρίσκει τον δρόμο και να χώνεται σε άλλες καρδιές, ανεξαρτήτως φύλου ή ηλικίας. Είναι η πρώτη μου φορά σε τέτοιο εύρος, και το ρουφάω ως το μεδούλι. Συγχωρέστε μου τον ενθουσιασμό, πρωτάρης γαρ… Όσο για τις δεκαετίες, εννοείται… oι σχέσεις είναι ένα διαχρονικό θέμα.

10.   Ποια είναι η εμπειρία που αποκομίζεις από την εμφάνισή σου στο «Πόλις», τον κόσμο του, τους τρόπους της νύχτας;

Στο «Πόλις» παίζω τύμπανα με την Τσαλιγοπούλου και λέω ντουέτο μαζί της το «Δεν Πειράζει» και μετά παίζω κρουστά στο υπόλοιπο λαικό πρόγραμμα που περιέχει εξαιρετικά τραγούδια περασμένων δεκαετιών, η συμβολή της Λίνας Νικολακοπούλου, είναι καθοριστική. Καθώς σκάνε αυτά τα μεγάλα τραγούδια το ένα μετά το άλλο και βλέπεις την μέθεξη στα πρόσωπα ν΄  απλώνεται. Όσο δε γι΄  αυτούς που χορεύουν, περνάνε ακόμη καλύτερα…

11.   Ποιος πιστεύεις ότι είναι και ποιος θα είναι στο μέλλον ο τόπος των λάιβ; Μπορεί και να εκλείψουν εντελώς αν δεν υπάρχει από πίσω η δισκογραφική και ο σπόνσορας;

Η επαφή του κοινού με τον καλλιτέχνη είναι ζωτικής σημασίας για τους δύο, δεν υπάρχει περίπτωση να σταματήσει, οι εταιρείες δεν εμπλέκονται στα λάιβ, οι δε σπόνσορες όπου υπάρχει κοινό, είναι παρόντες… Αυτή είναι η δουλειά τους εξάλλου.

12.   Αν ήταν να αξιολογήσεις τις μέχρι τώρα συνεργασίες σου, σε επίπεδο δισκογραφίας αλλά και συναυλιών, τι θάθελες να έχει μια συνέχεια, τι θα απέφευγες, αν μπορούσες;

Ό,τι έγινε, καλώς έγινε, τα υπόλοιπα έρχονται… είναι στο δρόμο.

13.   Αν διάλεγες έναν και μοναδικό στίχο από τη συνολική σου δουλειά, παλιότερη και νεότερη, για μια «κιβωτό», ποιος θα ήταν αυτός;

Σχεδόν αντανακλαστικά, και χωρίς πολλή σκέψη απ΄ το τραγούδι με τίτλο «Δέκα», που κλείνει το δίσκο – «Όλα μας περιμένουν, όλα να τους δοθούμε… Κι αυτά που φεύγουν έρχονται, καινούργια να μας βρούνε…»