Top menu

Τα παιδιά του ήλιου του Μαξίμ Γκόρκι - Σημείωμα του Γ. Δουατζή

theatrogorkidouatzis

Γράφει ο Γιώργος Δουατζής

Όταν κατεβαίνεις τα σκαλιά του Θεάτρου Τέχνης Κάρολος Κουν, πέραν της όποιας συγκίνησης, η μνήμη σε παραπέμπει στο παρελθόν του ναού αυτού της Θεατρικής Τέχνης και σε παραστάσεις που δεν έχουν ξεπεραστεί και -το πιθανότερο- δεν θα ξεπεραστούν ποτέ. Μνήμες και μορφές, παραστάσεις και συντελεστές, εποχές και καθοριστικές διεργασίες, βήματα σε μια ωριμότητα (που δεν προμήνυε τίποτα από το παρόν), αλλά πάνω από όλα διδαχές ανεξίτηλες για να γίνουμε καλύτεροι Άνθρωποι.

Ομολογώ ότι περίμενα την έναρξη της παράστασης Τα παιδιά του ήλιου του Μαξίμ Γκόρκι με μια μικρή δυσπιστία για το τι θα δω, παρά τις εγγυήσεις που έδιναν τα ονόματα των εκλεκτών συντελεστών, γνωρίζοντας το μέγεθος του έργου ενός Γκόρκι. Από την έναρξη της παράστασης καθηλώθηκα με συνεχή ξαφνιάσματα από την ερμηνεία των ηθοποιών που “απαγόρευαν” κάθε αρνητική παρατήρηση. Έζησα τη μέθεξη ενός έργου, το οποίο γραμμένο πριν πολλές δεκαετίες, έδειχνε ολόγλυφα ότι ο άνθρωπος -το σκληρότερο των ζώων, το αμείλικτο- παραμένει ίδιος, περιχαρακώνοντας συνειδητά ή όχι τον μικρόκοσμό του, για να διασωθεί κυρίως από ανύπαρκτους εχθρούς, αφού ο επικινδυνότερος όλων είναι ο ίδιος του ο εαυτός. Οι ερμηνείες, στιγμές, ήταν συναρπαστικές. Ο θίασος λειτουργούσε σαν ενιαίο σώμα και απέδιδε ισορροπημένα κάθε λεπτή απόχρωση του διαχρονικού αυτού έργου.

Με το σημείωμα αυτό, θέλω να καταθέσω τον απόηχο μιας σημαντικής παράστασης, όπου όλοι οι συντελεστές έδωσαν το αρμονικό συνεργατικό “παρών” τους για να συντελεστεί ένα άρτιο -αισθητικά, νοητικά, φιλοσοφικά, θεατρικά- έργο. Είναι φανερό, ότι παρά τους δύσκολους καιρούς, η υψηλής ποιότητας παράδοση στο Θέατρο Τέχνης συνεχίζεται και έχει ευρεία αποδοχή, αν κρίνω από το κατάμεστο από θεατές υπόγειο.

Παραθέτω ενημερωτικά στοιχεία από το δελτίο Τύπου: Το 1905, ο Μαξίμ Γκόρκι, «συνεχίζοντας από κει που σταμάτησε ο Τσέχωφ», γράφει  Τα παιδιά του ήλιου ενώ βρίσκεται ακόμα στη φυλακή μετά την αιματηρή καταστολή των μεγάλων διαδηλώσεων  στην Αγία Πετρούπολη  από τη φρουρά του τσάρου, που πυροδότησε ουσιαστικά την πρώτη ρωσική επανάσταση. Παραπαίοντας μεταξύ γελοιότητας, ζόφου, τρυφερότητας και αθωότητας οι ήρωες του έργου σχεδιάζουν συνεχώς και εκ νέου με ασυγχώρητη ανεδαφικότητα το μέλλον, λειτουργώντας ανελλιπώς με την ίδια αναποτελεσματική και σισύφεια λογική της νοσταλγίας για την ουτοπία που έχει ανεπίστρεπτα χαθεί.  Εγκλωβισμένοι στον μικρόκοσμο του ναρκισσισμού τους, «τα παιδιά του ήλιου» δεν θα ακούσουν την απειλητική βοή του εξεγερμένου όχλου που, ξεφρενιασμένα έντρομος από την επιδημία, αναζητά εξιλαστήρια θύματα. Ο Γκόρκι αφηγείται όσα διαδραματίζονται στο παρηκμασμένο περιβάλλον μιας αστικής έπαυλης, δίνοντας πολιτική διάσταση σε μια «τσεχωφική» ατμόσφαιρα. Οι διανοούμενοι ένοικοι της έπαυλης, ζουν με τα πάθη, τις αδυναμίες και τα θηριώδη υπαρξιακά και κοινωνικά τους ερωτήματα, που τους καταβροχθίζουν, παραμένοντας εμμονικά ανυποψίαστοι για ο,τιδήποτε συμβαίνει πέρα από την μικρή τους πραγματικότητα, ενώ έξω μαίνεται μια φονική επιδημία χολέρας”.

Συντελεστές παράστασης: Μετάφραση: Ελένη Μπακοπούλου, απόδοση-δραματουργική επεξεργασία-σκηνοθεσία: Νίκος Μαστοράκης, σκηνικά-κοστούμια: Βασίλης Παπατσαρούχας, φωτισμοί:  Σάκης Μπιρμπίλης, βοηθός σκηνοθέτη: Ιωάννα Μπιτούνη. Πρωταγωνιστούν (αλφαβητικά): Μαρία Καλλιμάνη, Γιάννης Κότσιφας, Ιωάννα Μαυρέα, Φωτεινή Μπαξεβάνη, Μάκης Παπαδημητρίου, Κωνσταντίνα Τάκαλου, Χάρης Φραγκούλης και οι : Αδριανός Γκάτσος, Άρης Ντελία.

Στο Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν (Υπόγειο, Πεσμαζόγλου 5 Αθήνα). Περισσότερα για την παράσταση εδώ: http://www.theatro-technis.gr/ta-pedia-tou-iliou/.