του Χρήστου-Ηρακλή Τσατσούλη
επιλογή-πρόλογος : Σπύρος Παρασκευάς
Δεν ξέρω αν είναι επειδή γουστάρω να βλέπω τη μούρη του Corto Maltese. Δεν ξέρω αν είναι επειδή γουστάρω τα γουέστερν του Sam Peckinpah. Δεν ξέρω αν είναι επειδή γουστάρω τα τραγούδια του Nick Cave αλλά αυτό είναι ένα πραγματικό ταξίδι έξω από το σαφώς ορισμένο ως ασφαλές και προβεβλημένο, έξω από τις καθορισμένες νόρμες που προβλέπουν συγκεκριμένη συνταγή σαδιστικής καθήλωσης στη ζοφερή μικρότητα που ορίζουν τα τετραγωνικά των διαμερισμάτων ακόμα και αν σε αυτά, προσθέσουμε τους τακτοποιημένους ημιυπαίθριους.
Ο λόγος για τις πραγματικές περιπέτειες του Eρημοναύτη (ή αλλιώς Desertnaut) στη Δυτική Σαχάρα.
Τα βήματα του τον φέρνουν εκεί που οι περισσότεροι δεν επιλέγουν να πάνε και μαζί του βγαίνουμε και εμείς έξω από τα προδιαγεγραμμένα των ταξιδιωτικών οδηγών. Αν γκουγκλάρεις την λέξη στα αγγλικά (desertnaut) δεν υπάρχει περίπτωση να βρεις link που να παραπέμπει σε κάτι το διαφορετικό. Και αν αυτό δεν ορίζεται ως πρωτότυπο πες μου εσύ τι;
Kαλύτερα όμως ρίξτε μια ματιά στα γραφτά του μέσα από το blog του.
----------------------------------------------------------------------------------------------
“Σηκώνομαι να φύγω, χειραψία…
Αρχίζω να κάνω βήματα προς τα πίσω, ενώ μιλάμε ακόμα… Έχω φτάσει σχεδόν στην πόρτα…
“Ρε συ Χρήστο… να σε ρωτήσω κάτι;”
“Παρακαλώ.”
“Τι κάνεις εκεί κάτω…”
Για καναδυό δευτερόλεπτα δεν καταλαβαίνω… Τόση ώρα τα λέγαμε, με λεπτομέρειες…
Αλλά μετά συνεχίζει:
“… εσύ, επιστήμονας άνθρωπος;”
Ναι…
Τίποτα ιδιαίτερο… Διοικώ ένα φυλάκιο, στη μέση τής ερήμου, με καμιά τριανταριά ανθρώπους, 11 αυτοκίνητα, ελικοδρόμιο, ελικόπτερο, διάδρομο προσγείωσης, τρεις γεννήτριες από τις οποίες εξαρτώμαστε πλήρως, δορυφορικό σταθμό επικοινωνιών και αναμεταδότη VHF… Βγαίνουμε περιπολίες, εδάφους και αέρος, έχουμε μια περιοχή ευθύνης 380 χιλιόμετρα, μερικά από αυτά ναρκοθετημένα, κατά μήκος τού berm, του τεράστιου οχυρωματικού έργου που έχτισαν οι Μαροκινοί για να απωθήσουν τους αντάρτες τού POLISARIO… Έχουμε 161 μονάδες τού μαροκινού στρατού, τις οποίες πρέπει να επισκεπτόμαστε τουλάχιστον μια φορά το μήνα…
… τρεις φορές το μήνα, έχω προγραμματισμένες συναντήσεις με τους ισάριθμους διοικητές υποτομέων τού μαροκινού στρατού στην περιοχή ευθύνης μου, ταξιάρχους ή υποστράτηγους, συναντήσεις στις οποίες εκπροσωπώ τα Ηνωμένα Έθνη…
… μερικές φορές, ενώ οδηγώ, το σετ ρεζέρβα-φτυάρι-μεταλλικές σχάρες στο πίσω μέρος τού αυτοκινήτου λύνεται, και πρέπει να το ξαναμοντάρω, γιατί, μεταξύ άλλων, κάνει και πολύ θόρυβο…
… καμιά φορά, αν οι περιστάσεις το απαιτούν, ροκάρω…
… υποθέτω, δηλαδή, ότι ένας επιστήμονας θα βαριόταν…”
--------------------------------------------------------------------------------
“Απροετοίμαστος. Αυτή πρέπει να είναι η κατάλληλη λέξη. Αλλά πώς μπορείς να προετοιμαστείς; Δεν μπορείς. Μάλλον… Θα γλιστρήσει αθόρυβα, απροειδοποίητα, από εκεί που δεν την περιμένεις, από ρωγμές που δεν ξέρεις καν ότι υπάρχουν ή τις θεωρούσες κλειστές… τσιμεντωμένες… Ίσως πάλι να ήταν εκεί από καιρό και απλώς περίμενε το ερέθισμα που θα τραβήξει την περόνη – ένα βλέμμα, μια χειρονομία, μια συγκεκριμένη οπτική γωνία από την οποία, ξαφνικά, αντικρίζεις ένα κατά τα άλλα εντελώς γνώριμο τοπίο… Η περόνη φεύγει, αλλά αυτό που ακολουθεί δεν είναι έκρηξη, μοιάζει περισσότερο με βρύση που ανοίγει και σε πλημμυρίζει αργά, ειρηνικά, σχεδόν ευπρόσδεκτα…”
“Σκέφτομαι τον Naves… Αύριο, όταν θα φύγει με το ελικόπτερο, θα είμαι έξω, σε περιπολία… Αλλά απόψε είναι ακόμα εδώ, μπορώ να κατέβω, να πάρω το μπουκάλι από το δωμάτιό μου και να πάω να τον βρω, να γίνουμε στουπί, να πούμε τις ιστορίες που δεν προλάβαμε να διηγηθούμε, ιστορίες από τις πατρίδες μας, να πούμε ψέματα ο ένας στον άλλον ότι θα τα ξαναπούμε, και να αποχαιρετιστούμε…Μπορώ…Προλαβαίνω…Κάθομαι ακίνητος στο παρατηρητήριο, η έρημος νύχτα με κοιτάει, μου μιλάει, προφητεύει τα μελλούμενα – δεν πρόκειται να πας• θα μείνεις για λίγο ακόμα εδώ, μετά θα πάρεις την καρέκλα και θα κατέβεις, θα την αφήσεις στην αίθουσα ενημέρωσης, θα πας στο δωμάτιό σου, θα κοιμηθείς… και δεν θα τον ξαναδείς…Κι εγώ κάθομαι εκεί, στο παρατηρητήριο, κοιτάζω νοτιοδυτικά, προς τα βουνά που κανένας χάρτης δεν λέει το όνομά τους, και ξέρω ότι έχει δίκιο…”
--------------------------------------------------------------------------------------------------
“Τώρα πια, εδώ, στη Δυτική Σαχάρα, δεν λέω come on… Το σλόγκαν που εισήγαγε ο Άγγελος Γ. και καθιερώσαμε εμείς οι υπόλοιποι, εδώ ακούγεται πολύ λίγο, ακούγεται παράταιρο, φάλτσο, περιττό… Ήταν ένα σύνθημα για έναν άλλο τόπο, για μια χώρα τώρα μακρινή, που δεν έρχεται ούτε στα όνειρά μου – άνθρωποι κλειστοί, μοναχικοί, φοβισμένοι, άνθρωποι καλοί, συνθλιμμένοι από τα αμείλικτα γρανάζια της καθημερινότητας, άνθρωποι που τραβάνε διαχωριστικές γραμμές και επάνω στις γραμμές χαράζουν σύνορα και επάνω στα σύνορα χτίζουν τείχη για να προστατέψουν αυτά που νομίζουν ότι έχουν, αυτά που είναι μέσα, ενώ τελικά τα πιο σημαντικά πράγματα βρίσκονται απ’ έξω… come on, μια ειλικρινής παρωδία σάλπιγγας της Ιεριχούς, come on, έλα, μπορείς, μπορούμε… δώσε μου το χέρι σου και θα τα καταφέρουμε…Όχι εδώ, όμως. Εδώ οι ήχοι βουλιάζουν στις αχανείς ησυχίες, και ο μόνος που τραγουδάει είναι ο άνεμος."
---------------------------------------------------------------------------------------------------
“Ήταν από κείνες τις στιγμές που αισθάνεσαι κοντά στην πραγματικότητα, πολύ κοντά, σε εκείνη την αδιαμεσολάβητη, αδυσώπητη πραγματικότητα, που παίρνει δασκάλους από τα παιδιά και τα σχολεία, τους δίνει όπλα και τους στέλνει να πολεμήσουν, και εσύ αισθάνεσαι κάτι να κουνιέται στο στομάχι σου, ένα αδηφάγο ζώο, που πασχίζει να ανέβει στο στήθος, να περάσει από το λαιμό, να βγει στο στόμα, να θέσει τον αέρα σε κίνηση και να μεταμορφωθεί σε ήχο, σε λέξη: «Σκότωσες;» Αθώος ο αέρας, Walt Whitman.”
“Αναλογίζομαι την Ισλανδία, την κεντρική Αυστραλία… προσπαθώ να φανταστώ τι λογής μύθους θα είχε γεννήσει αυτή η γη αν υπήρχαν γηγενείς, αν τα νησιά δεν ήταν ακατοίκητα όταν έφτασαν εδώ οι πρώτοι Ευρωπαίοι…Μύθοι τής Δημιουργίας, μύθοι θεών που χτίζουν τον κόσμο με φωτιά και στάχτη… θεοί ηφαιστειακοί, ωκεάνιοι, θεοί των νεφών και των ανέμων… κοιμώμενοι Τιτάνες μέσα στη μαύρη λάβα κάνουν τα αμπέλια να ευδοκιμούν… φύλακες τών περασμάτων κρατούν τους παρείσακτους μακριά από τους ιερούς τόπους…Ξαπλώνω στην άμμο… ακούω τα κύματα του ωκεανού… κλείνω τα μάτια και βλέπω τη Βιβλιοθήκη τής Βαβέλ…”
--------------------------------------------------------------------------------------------------
“«Είπε νάρκη;»
«Νομίζω…»
Νάρκη…; ΝΑΡΚΗ;;;;;
Παγωμάρα… αμηχανία… δεν μπορεί να είπε νάρκη…
Ασύρματος…
«UN Oum Dreyga – this is Eagle patrol – I copy mine accident? – over»
«Eagle patrol – this is UN Oum Dreyga – affirmative – over»
Affirmative…
Φλας, εικόνες πίσω από τα μάτια, χωρίς αρχή και μέση, μόνο τέλος, εικόνες σε γρήγορη κίνηση, τις έχεις ξαναδεί, σε εκπαιδευτικές διαλέξεις, σε βίντεο, μόνο που τώρα τα πρόσωπα σου είναι γνωστά, δεν μπορείς να τα διακρίνεις αλλά ξέρεις ότι τα γνωρίζεις…
Κραυγές – κλείσε τον ήχο.”
---------------------------------------------------------------------------------------
Αλλά φοβάμαι ρε φίλε…
Φοβάμαι όλους αυτούς που θα συναντήσω, όλους αυτούς που με περιμένουν, ή τουλάχιστον νομίζουν ότι με περιμένουν, και ότι θα πρέπει να αρχίσω να περιφέρομαι από δω κι απο κει, κινητό αξιοθέατο, ουάου, ήρθες στ’ αλήθεια απ’ την έρημο; και θα θέλουν όλοι να ακούσουν εμπειρίες, και ιστορίες, και διηγήσεις, κι εγώ ρε φίλε θα κάθομαι εκεί, σε μπαρ, σε σπίτια, σε καφέ, και δεν θα έχω να τους πω τίποτα…
Απολύτως τίποτα…”
