Top menu

Περιεχόμενα Τεύχους 24

Στήλη: Δαίμονας χωρίς ταυτότητα [Μέρος 16ο]

Γράφει η Άτη Σολέρτη*
- διαβάστε τα προηγούμενα μέρη -
refusal of confession by ilya efimovich repin.jpg
φωτό: Refusal of Confession, Ilya Efimovich Repin

 

Η καμπάνα χτύπησε και πάλι ρυθμικά για κάποιο χρονικό διάστημα. Μάλλον ο ήχος της ήταν πένθιμος.
Όχι για κηδεία... προς τιμή δηλαδή του αιώνιου ύπνου κάποιου νεκρού-ζωντανού, αλλά προς τιμή ενός ζωντανού-νεκρού.
«Όχι... Δεν κοιμόμουν αιώνια. Μόνο για μια... νύχτα.
Το ρολόι έπρεπε να το είχα πετάξει.
Ποτέ δε με ξυπνούσε τα πρωϊνά! Ευτυχώς... η καμπάνα φαινόταν καλός αντικαταστάτης του, τις Κυριακές».
Σηκώθηκε και κοίταξε έξω απ' το παράθυρο...
Η λειτουργία είχε μόλις αρχίσει. Να κι ο πάτερ βιαστικός-βιαστικός... έτρεχε να προλάβει... σέρνοντας τα μαύρα ράσα του σαν τη ψυχή του.
Να προλάβει. Γ Ι Α Τ Ι; Αφού δεν πρόκειται ν’ αλλάξει. Αφού δεν πρόκειται να τους αλλάξει. Όλοι είχαν μάθει καλά τους ρόλους τους και δεν ήθελαν να τους αποχωριστούν. Μέρα με τη μέρα έμπαιναν πιο πολύ στο πετσί τους. Αυτός άλλωστε δεν είναι και ο στόχος ενός ρόλου; Ρόλου Τέχνης... γιατί η Ζωή πάντα μιμείται την Τέχνη... κι ας πιστεύουν οι περισσότεροι το αντίθετο.
Πίσω απ’ τον ιερέα, μια συνοδεία πιστών....
Η γριούλα με τ’ άσπρα μαλλιά πιασμένα σε κότσο, ο γεράκος με το μαύρο μπαστούνι του, η μαντάμ με την εντυπωσιακή γούνα και τ’ ακριβά κοσμήματα, η κοπέλα με το έντονο άρωμα, το αγόρι με τ’ αθλητικά παπούτσια, η λιγνή κυρία με τις δυο παχουλές κόρες, η γλυκιά Ήβη, ο νεαρός τρικλίζοντας ανεβαίνει το πλατύσκαλο, το ερωτευμένο ζευγάρι πιασμένο χέρι-χέρι, ο ασπρομάλλης μέθυσος, το μικρό αγόρι με το αγκάθινο στεφάνι, ο τρελός κρατά ακόμα το κόκκινο λουλούδι του, το ξανθόμαλλο κορίτσι με τα μπλε ματάκια, ο ληστής και η ερωμένη, ακόμα κλαίει πέτρινα δάκρυα...
Όλοι. Όλα.
Ένας συρφετός από ανθρώπινες μάζες. Ένα στίφος από μάσκες.
Πήγαινε στο μέρος απ’ το οποίο αποκτούσε κίνητρο και δύναμη για να συνεχίσει να ζει. Όλοι. Βάδιζαν προς την ελπίδα.
Ακολουθούσαν μια πορεία sub specie aeternitatis, υπό την προοπτική της αιωνιότητας. Με προοπτικές... για το άγνωστο μέλλον. Τη μέλλουσα ζωή... που δεν ξέρουν καν αν θα έχουν.
Οὐ γὰρ οἴδασι τί ποιοῦσι. Πιστοί ακόλουθοι κι αυτοί, του δαίμονα-Θεού τους... που τους εξουσιάζει, που τους έχει για πιόνια, για πιστά στρατιωτάκια σ’ ένα παιχνίδι προς τέρψη του. Που τους αγαπά, δεν τους μισεί, τους συγχωρεί.  Γ Ι Α Τ Ι;
Humanum ignoscere est.
Ναι... είναι ανθρώπινο το να συγχωρείς... Αυτός όμως δεν είναι άνθρωπος... Τότε, ΓΙΑΤΙ συγχωρεί;
Συγχωρεί από ανάγκη... ή από τύψεις και φόβο για ό,τι τους προκάλεσε, με σκοπό να λυτρωθεί ο ίδιος από τα πάθη και λάθη του. Συγχωρεί γιατί κατανοεί πως είναι κατώτερα όντα. Έλλογα ζώα, απλά ανθρώπινα. Ναι... κατανοεί... πως σαν τα σκυλιά ακολουθούν πάντα τη φύση τους, μην ελέγχοντας τις ενστικτώδεις ροπές προς κάθε μορφή αμαρτίας. Συμπονά και γνωρίζει πως ίσως κι αυτός –το αρχέτυπο καλούπι της ανθρώπινης δημιουργίας– στη θέση της καθεμιάς ζωώδους ύπαρξης, να έπραττε ανάλογα.

Οι δια βίου συνθήκες ανατροφής και ωρίμανσης κάθε πρωτόγονης ύπαρξης, πάντα προκύπτουν από την παρατήρηση.
Αυτή είναι που διαμορφώνει τα κριτήρια του συγχωρείν.

Συγχωρεί... γιατί δε μπόρεσε να προβλέψει όλα όσα τα παιδιά του, τα Ποιήματά του, οι ήρωες του θεϊκού του βιβλίου θα έκαναν.
Ή μάλλον... συγχωρεί γιατί... όλα τα είχε προβλέψει από την αρχή.
Όλα!
Και μετανιώνει που... διέλαθαν της προσοχής του και ζωντάνεψαν, παρακινημένοι από ακόρεστο πόθο για δημιουργία που αυτός τους εμφύτευσε μέσα τους. Ναι! Τα κατάφεραν!
Πήραν σάρκα και οστά αυτοί οι χάρτινοι ήρωες, και έκαναν πράξη τα όσα χάραξε πάνω και μέσα τους με τη συγγραφική, θαυματοποιό του πένα, έκαναν πράξη ακόμα και τις πιο μύχιες σκέψεις του, καλές ή κακές.
Καμιά φορά το δημιούργημα, ξεπερνά το ποιητικό τάλαντο του δημιουργού του. Και παίρνει άλλο δρόμο, τραβά άλλη πορεία συνήθως αντίθετη απ' αυτή που ο ποιητής του τού χάραξε στον προσωπικό του χάρτη ζωής, στο βιβλίο της ειμαρμένης ροής των γεγονότων του βίου του, όπου η κάθε σελίδα του αντιστοιχεί σε κάθε μέρα της αμαρτίας της ποίησης.
Όμως... si natura negat, facit indignatio versum. Όταν το ίδιο το ταλέντο αρνείται... –να υπακούσει– τότε στιχουργεί η αγανάκτηση.
Και τότε το ίδιο το ποίημα... δημιουργεί ένα μύθο, δικό του, και παρασύρει τον ποιητή και πλάστη του, και του θυμίζει πως αυτός τον δημιούργησε και γίνεται ενοχικός εχθρός του, ανηλεής βασανιστής του, άλλος ένας δαιμονικός φρουρός της ύπαρξης συνείδησης. Άλλος ένας Θεός εαυτός που τρέφει κάθε ρίζα της γενεσιουργού αιτίας της δημιουργίας.
Και ο Ποιητής... στωικά τον κοιτά... και έτσι... μαθαίνει να παρατηρεί...
Απορημένος αρχικά με τους χαρακτήρες που ζωοποίησε κι ύστερα... απογοητευμένος γιατί όλοι ξεπέρασαν τα όρια που αυτός τους είχε θέσει –φτάνοντας στα άκρα του εαυτού τους–... συγχωρεί..., ίσως με τη μορφή τιμωρίας ή εκδίκησης που συνεπάγεται αγάπη, ως μοναδική απομένουσα λύση, για να βρει ο καθένας το δρόμο του, να φτύσει τον καρπό της αμαρτίας που χρόνια τρέφει μέσα του και να βάλει τέλος στα λάθη του.
«ΤΕΛΟΣ;»
«Αν μπορέσει ποτέ!»
«ΤΕΛΟΣ!»
Όλοι αναζητούν ένα τέλος. Ένα τέλος ανώδυνο, αποκαλυπτικό μιας ενοχικής ίσως ψυχής, ενός τρόπου ζωής. Ένα τέλος — σημάδι περασμένης ζωής και ύπαρξης.
Ένα τέλος-σκοπό –naturae finis, non poena– και όχι τιμωρία της φύσης.
Οι τρόποι... πολλοί. Το αποτέλεσμα... σίγουρη αποτυχία.
Είναι φορές που το γλυκόπικρο φαρμάκι του αντιδότου της ζωής δε γλιστρά στον οισοφάγο, το μαχαίρι αρνείται να καρφωθεί στη ζεστή σάρκα και ο γκρεμός δεν ωθεί στο κενό.
«Αυτοκτονία! Αμαρτία!»
«Ναι. Μορφή αμαρτίας που θα οδηγήσει στη λύτρωση».
«Δειλία!»
«Ναι. Εμπόδιο... που δεν οδηγεί στην αμαρτία. Δειλία!
Διττή σημασία. Δειλία για τη ζωή και δειλία για το θάνατο».
«Φόβος!»
«Ναι. Πάντα φοβόμουν. Είναι αλήθεια. Θυμώνω. Αισθάνομαι μια έλξη για ό,τι σκοτεινό, για ό,τι περιφρονώ και περιφρόνησα.
Μίσος και Πόνος — οι καρποί του δικού μου δέντρου συνειδήσεως στο Καλό και στο Κακό.
Τελικά ακόμα περιμένω καρτερικά το χέρι της Μοίρας μ’ έντονη ανησυχία, αδημονία, μήπως και μ’ έχει... λησμονήσει.
Κι αν αυτό...  δε φανερωθεί ποτέ..., ένας ακόμη ατέρμων φαύλος κύκλος, χωρίς λόγο ύπαρξης θα συνεχίζεται να συγχύζεται.
Γ Ι Α Τ Ι;
Ίσως γιατί... εγώ λησμόνησα πως... δεν είμαι ένα κόκκινο λουλούδι!»

*H Άτη Σολέρτη έχει εκδώσει τις ποιητικές συλλογές Εβένινη δίνη (Περί Τεχνών 2007) και Ερημία παθών (Vakxikon.gr 2012). Έχει ανθολογήσει, μεταφράσει και επιμεληθεί την Ανθολογία σύγχρονης ισπανόφωνης ποίησης (Vakxikon.gr 2013). H ιστορία Δαίμονας χωρίς ταυτότητα θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Vakxikon.gr, μέσα στο 2014. Ζει και εργάζεται στην Πάτρα.