Top menu

Περιεχόμενα Τεύχους 22

Σονάτες για φωνή και σιωπή του Γιάννη Σκληβανιώτη

Σονάτες για φωνή και σιωπή, ποίηση, Γιάννης Σκληβανιώτης, Εκδόσεις Μπαρτζουλιάνος 2012

 

Πού πήγαν τα ίχνη που φορτώθηκαν το σήμερα/
το πρωί την ημέρα τη νύχτα;


Η μνήμη αποτελεί αναμφισβήτητα την ισχυρότερη απόδειξη της προσωπικής μας παρουσίας στον κόσμο, καθώς και την αδιαφιλονίκητη βεβαίωση της προσωπικής μας ιστορίας στο πέρασμα του χρόνου. Είναι η σφραγίδα, η πιο συγκεκριμένη της ατομικής μας συμμετοχής σε μια σωρεία γεγονότων ή ακόμη και σε μια σειρά φανταστικών συμβάντων που  θα θέλαμε να τα βιώσουμε. Η τελευταία ποιητική συλλογή του Γιάννη Σκληβανιώτη με τίτλο Σονάτες για φωνή και σιωπή από τις Eκδόσεις Μπαρτζουλιάνος αποτελεί αναμφισβήτητα μια τριβή του ποιητή με την ίδια του την μνήμη. Εκούσια κατάδυση στον κόσμο του παρελθόντος για να προσδιορίσει το παρόν και να σημασιοδοτήσει το όποιο μέλλον του.

Κι αν βρεις τον ίσκιο μου, σκύψε κι αφουγκράσου. Θα σου πει/
για τα σεργιάνια στα σοκάκια και στα καντούνια του κόσμου/
για κει που ίσως τώρα ξεκινάς για να φτιάξεις τους μύθους σου./
Για τα πρώτα τα μεγάλα που στερνά γίνονται μικρά.


Στα 86 ποιήματα της συλλογής, στους πολυάριθμους στίχους των σελίδων του βιβλίου με τις σονάτες για φωνή και σιωπή έρχονται να συνδράμουν στο ταξίδι της θύμησης δέκα φωτογραφίες του Αλέκου Θεοφανίδη. Μια συνύπαρξη καθόλα εύστοχη, πρωτίστως επειδή η ακινησία της κάθε φωτογραφίας συγχρονίζεται εύρυθμα με την δυνητική ορμή των ποιημάτων. Ο λεκτικός χείμαρρος του ποιητή, που κινείται με απόλυτη ελευθερία και ευκολία μεταξύ ατομικής και συλλογικής μνήμης, ακινητοποιείται ακαριαία στην αποτύπωση των στιγμών που προσδίδουν οι φωτογραφίες. Έτσι οι λέξεις εναρμονίζονται με την σιωπή. Έτσι οι σονάτες αποκτούν σημασία και υπόσταση τόσο στη φωνή της μνήμης όσο και στην σιωπή που απαιτεί η ανάκλησή της.

Ρίχνω βότσαλα στο νερό./ Πλέουν δεν βυθίζονται./
Ένα ξεχαρβαλωμένο παγκάκι./ Δεν ήταν εκεί./
Ποιος το ‘βαλε χωρίς να περιμένει κάποιον;/
Ποτέ δεν έπιαναν τα χέρια μου./
Τα καράβια που σκάλιζα στο ξύλο ναυαγούσαν./
Μόνο Λέξεις./ Ας είναι έτσι./
Και μ’αυτές, σε θάλασσες πολλά ταξίδια έγιναν./
Τρικυμισμένα παρά γαλήνια.


Με μοντέρνα γλώσσα, με ένα μείγμα ντοπιολαλιάς, επιστημονικών όρων, εκφράσεων αργκό και νέων λέξεων ο Γιάννης Σκληβανιώτης μνημονεύει τις αναμνήσεις του στο ζωντανό παρόν του, μπολιάζει το παλιό στο τωρινό και προετοιμάζει το τοπίο του για ό,τι μελλοντικό δύναται να υπάρξει.   

Σε δρόμους τώρα, λιγδιασμένους, άφιλους,/
εξαργυρωμένους, κρυμμένος απ’ τ’άδηλο αύριο, ξεχασμένος,/
μ’ένα κερί, τη χούφτα αμπρί της φλόγας για τους ανέμους,/
 πορεύομαι, μη και ξαναβρώ πάλι τους χτύπους της καρδιάς, που/
μου ‘λεγαν τότε ποιος είμαι, πού είμαι, που πηγαίνω.


Aναστασία Γκίτση