Είναι το συναίσθημα ό,τι βιώνει κανείς μέσα στο χρόνο ή απλώς όλα όσα επινοεί η μνήμη του γι’ αυτό, όλα όσα ανακαλεί στο πέρασμα του; Η μνήμη είναι ανάλογη με το βάθος αυτού του βιώματος ή απλώς η αφορμή να βρει κανείς ξανά τον χαμένο χρόνο; Να ξανακερδίσει όλα όσα χάθηκαν; Και η απώλεια, πόση δύναμη έχει; Αυτά μοιάζουν να είναι τα κεντρικά ερωτήματα των αμφίσημων, γλυκόπικρων αφηγημάτων, τα οποία υπογράφει ο Θάνος Κάππας στο βιβλίο του: «Πικρούτσικα Πικρούτσικα» που κυκλοφορεί από τις εκδ. Εστία.
Σαράντα, μικρά σε έκταση, διηγήματα, αλλά γραμμένα με τη δυναμική της ακρίβειας, γίνονται αφετηρία για σκέψη καθώς ο συγγραφέας καταθέτει σ’ αυτά την αγωνία του για τις σχέσεις των ανθρώπων, για τη σχέση τους με τους τόπους και τις εποχές, για το συναίσθημα και τη βιωμένη σύγκρουση με τη καθημερινότητα, για τη μεταμορφωτική δύναμη του χρόνου, για τη μνήμη που περιδιαβαίνει από την Ελλάδα του χτες και της αθωότητας ως τη σημερινή Ελλάδα της κρίσης.
Οι κοινωνίες μεταλλάσσονται, δρομολογούνται νέες κατευθυντήριες τροχιές, το παρελθόν και ό,τι χαρακτήριζε τις παραδόσεις του μοιάζουν πια πολύ μακρινά και ο συγγραφέας με όπλο την πρωτοπρόσωπη αφήγηση και την εκφραστική λιτότητα διεισδύει στο ελληνικό φως του καλοκαιριού, στις μυρωδιές της Άνοιξης, στη γλυκόπικρη γεύση των αρμονικών αναμνήσεων του, στους ανεκπλήρωτους και γι’ αυτό το λόγο αγιάτρευτους έρωτες και κυρίως σε όλα όσα καθορίζουν την Ελληνική ταυτότητα μιας κοινωνίας που σπαρακτικά αλλάζει και διαμορφώνει νέες αξίες.
«Το μεσημέρι βγαίνοντας από το σπίτι, έπεσα πάνω στο καλοκαίρι», γράφει ο Θάνος Κάππας και τα φραστικά ξαφνιάσματα δίνουν στο λόγο μια δυναμική αρμονία και τον καθιστούν ιδιαίτερου ενδιαφέροντος. Όμορφες εικόνες ξετυλίγονται όπως αυτή που δίνει τον τόσο ευρηματικό τίτλο στη συλλογή με τη γιαγιά να τρώει τα «πικρούτσικα πικρούτσικα» χόρτα και το ποτήρι με το κόκκινο κρασί με «την κηλίδα του ήλιου μέσα του, όπως γράφει ο ποιητής, να καταλάμπει σημειολογικά τη συνείδηση, προσδιορίζοντας ταυτόχρονα τον αφηγηματικό τόπο.
Και δομημένες σκέψεις φιλοσοφικού χαρακτήρα όπως όταν γράφει: «Όσο και να απορροφηθείς από το σκάνδαλο μιας χώρας υπό διαρκή σωτηρία και μόνιμη κατάρρευση, δεν γίνεται να ξεχάσεις το βασικό, καθημερινό σκάνδαλο που εκτυλίσσεται παράλληλα: τον μόνο εαυτό σου, παραδομένον στην αγιάτρευτη ανάγκη για έρωτα μέσα στη φαντασμαγορία της άνοιξης»… «Αφού και αυτή η Άνοιξη περαστική είναι».
Τα κείμενα με την ποιητική ευαισθησία μέσα τους, όχι ως γλαφυρό απόηχο του λυρισμού αλλά ως επιλογή δημιουργίας και τον δοκιμιακό λόγο διάσπαρτο και σπαρταριστό, συνομιλούν κρυφά μεταξύ τους, συνδιαλέγονται με το παιχνίδι του χρόνου και σφιχτοδένονται μεταξύ τους κάνοντας το πρώτο αυτό έργο του Θάνου Κάππα ένα έργο που αξίζει να διαβαστεί.
