Top menu

Περιεχόμενα Τεύχους 34

Μπλάνκα Βαρέλα: 5 ποιήματα

Αλβέρα

Μεταφράζει ο Χαράλαμπος Δήμου

«Διακριτική και κομψή, σαν τις νεράιδες των παραμυθιών, η ποίηση της Μπλάνκα Βαρέλα εμφανίζεται σποραδικά, ύστερα από μεγάλα διαστήματα απουσίας, με σύντομα, μεστά και τέλεια ποιήματα…»
Mario Vargas Llosa

Η Μπλάνκα Βαρέλα γεννήθηκε τον Αύγουστο του 1926 στην πρωτεύουσα του Περού, Λίμα και πέθανε στις 12 Μαρτίου του 2009. Προερχόταν από οικογένεια μορφωμένων αστών, συγγραφέων και καλλιτεχνών. Σπούδασε Λογοτεχνία και Εκπαίδευση στο Πανεπιστήμιο του Σαν Μάρκος. Εκεί ανακάλυψε το έργο σημαντικών Ισπανών, Γάλλων, αλλά και Περουβιανών δημιουργών. Παράλληλα, γνωρίστηκε με σύγχρονούς της περουβιανούς καλλιτέχνες και συγγραφείς και παντρεύτηκε το ζωγράφο Φερνάντο ντε Σίσλο, με τον οποίο απέκτησε δύο παιδιά. Στο Παρίσι του 1949 η Μπλάνκα Βαρέλα γνωρίστηκε με τον Οκτάβιο Πας, ο οποίος την παρότρυνε να γράψει και να δημοσιεύσει ποίησή της, ενώ παράλληλα τη σύστησε στον κύκλο του, στον οποίο συγκαταλέγονταν ο Χούλιο Κορτάσαρ και ο Ερνέστο Καρδενάλ, μεταξύ άλλων. Η μεγάλη παρέα συναντιόταν στο Café Flore, στο Café de Etats Unis ή στο σπίτι του Οκτάβιο Πας.  Στο Παρίσι γνωρίστηκε επίσης με τον Ζ. Π. Σαρτρ και τη Σιμόν Μπουβουάρ. Η περίοδος του Παρισιού υπήρξε καθοριστική για τη διαμόρφωση του ποιητικού λόγου τής Μπλάνκα Βαρέλα. Η καλλιτεχνική ατμόσφαιρα, η πολιτική και η φιλοσοφία υπήρχαν παντού γύρω της και ήταν επόμενο το σύγχρονο τότε φιλοσοφικό ρεύμα του υπαρξισμού να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στη στάση της απέναντι στη ζωή και να διαποτίσει το έργο της. Μετά το 1954 ταξίδεψε στην Ιταλία (Φλωρεντία) και ΗΠΑ (Ουάσιγκτον) και ανάμεσα στο 1977 και το 1979 πήγε στο Αμβούργο, στη Στοκχόλμη και το Ρίο Ντε Τζανέιρο, ως Γενική Γραμματέας του παραρτήματος στο Περού του International PEN Club. Το ποιητικό έργο της Μπλάνκα Βαρέλα έχει επιρροές από τον γαλλικό και ισπανικό μυστικισμό (Simone Weil και San Ignacio de Loyola, αντίστοιχα) και τον γαλλικό υπαρξισμό.

*

Στριπτίζ
 
Βγάλε το σομπρέρο
αν το έχεις
βγάλε τα μαλλιά
που σε εγκαταλείπουν
βγάλε το δέρμα
τα εντόσθια τα μάτια
και φόρεσε μια ψυχή
αν τη βρεις

*

Κανείς δε μας λέει

Κανείς δε μας λέει πώς
να στρέψουμε το πρόσωπο στον τοίχο
και
να πεθάνουμε ήσυχα
όπως το έκανε ο γάτος
ή ο σκύλος του σπιτιού
ή ο ελέφαντας
που πορεύτηκε για να ψυχομαχήσει
έτσι όπως οδεύει κάποιος
για μία αναπόφευκτη τελετή
λικνίζοντας τα αφτιά του
στο ρυθμό που ανάσαινε
η προβοσκίδα του
μόνο στο ζωικό βασίλειο
υπάρχουν παραδείγματα
τέτοιας διαγωγής
να κοντοσταθείς
να πλησιάσεις
να μυρίσεις ό,τι έζησες
και να στρέψεις το πρόσωπο
απλά
να στρέψεις το πρόσωπο

*

Διάλογος

Εκείνος ανοίγει το στόμα
είναι κόκκινο από μέσα
εκείνη ανοίγει τα μάτια
ο κερατοειδής της είναι λευκός
σαν τη σελήνη

ήρεμη είναι
η κερατοειδής σελήνη
μόλις που φωτίζει τα
αγαπημένα ούλα

μέσα
σιωπηλά
με το στόμα κλειστό
στα σκοτεινά
κατοικούν οι δύο

*

Δικαιοσύνη

ήρθε το πουλί
και καταβρόχθισε το σκουλήκι
ήρθε ο άνθρωπος
και καταβρόχθισε το πουλί
ήρθε το σκουλήκι
και καταβρόχθισε τον άνθρωπο

-Canto villano (1972-1978)-

*

Να πεθαίνεις κάθε μέρα

να πεθαίνεις κάθε μέρα και λίγο περισσότερο
να κόβεις τα νύχια
τα μαλλιά
τις επιθυμίες
να μάθεις να σκέφτεσαι τα μικρά
και τα απέραντα πράγματα
τα πιο μακρινά κι ακίνητα
αστέρια
στον κηλιδωμένο ουρανό
σαν ένα ζώο που φεύγει
τον ουρανό
τρομαγμένο από μένα

-Concierto animal, 1999-