Top menu

Περιεχόμενα Τεύχους 26

Μίνα Λόι: Ποιήματα

Μεταφράζει η Μαρία Κατσοπούλου
katsomet26.jpg
Γεννημένη στο Λονδίνο τον Δεκέμβριο του 1882, η Μίνα Λόυ καθιερώθηκε κυρίως στον λογοτεχνικό χώρο του Παρισιού και της Νέας Υόρκης ως ποιήτρια της γενιάς του μοντερνισμού. Οι δραστηριότητές της κινούνταν μέσα σε έναν καλλιτεχνικό κύκλο ο οποίος χαρακτηριζόταν από ποικίλα ρεύματα τέχνης: ντανταϊσμός, φουτουρισμός, σουρρεαλισμός, μαζί συμπληρώνουν το avant-garde προφίλ της Μίνα Λόυ, παρέα με προσωπικότητες όπως ο Έζρα Πάουντ, ο Τριστάν Τζαρά, ο Μαρσέλ Ντυσάν, η Γερτρούδη Στάιν, ο Μαν Ρέυ.Γνωστή για το Φεμινινιστικό Μανιφέστο της, μια πρόζα που παρέμεινε αδημοσίευτη κατά τη διάρκεια της ζωής της, η Μίνα Λόυ καλλιέργησε  μια απρόσωπη αισθητική γύρω από το έργο της. Ο στίχος της είναι ελεύθερος, ανομοιοκατάληκτος και συχνά ελλειπτικός, με τα σημεία στίξης σχεδόν να απουσιάζουν, ενώ παράλληλα κάνει χρήση πολλαπλών ενωτικών συνδέσμων. Ως προς το περιεχόμενό τους, τα ποιήματά της διακατέχονται από μια -πρωτοφανή για τα δεδομένα της εποχής- έλλειψη συναισθηματισμού, καθώς φανερώνουν μια πιο «εγκεφαλική» επεξεργασία των νοημάτων με τα οποία η ποιήτρια καταπιάνεται.

Η ίδια δεν θεωρούσε τον εαυτό της ποιήτρια, και αυτό εν μέρει δικαιολογείται από την ενασχόλησή της με τις εικαστικές τέχνες και άλλες μορφές συγγραφής. Δύσκολη, σκληρή και συχνά σοκαριστική η γραφή της, παρέμεινε σε περιορισμένη ποιητική έκταση, σε αντίθεση με την ποιητική εξέλιξη των συγχρόνων της λογοτεχνών. Ωστόσο, η εικονιστική πένα της ξεχωρίζει, πάντα με το προκλητικό ύφος μιας αυθεντικής μποέμ.

**

 

Επιπλέον, η Σελήνη

Πρόσωπο των ουρανών
προέδρευσε
πάνω από το θαύμα μας.

φθορίζων
φυγά του ουρανού
τράβηξέ μας κάτω.

Ασημένιο, κυκλικό πτώμα
η ασθένειά σου
μας μολύνει με αβάσταχτη ευκολία,

αγγίζοντας τις νευρικές απολήξεις
σε θερμικούς παγοκρυστάλλους

Πιεστικό σαν κώμα, αδύναμο σαν ανθός
υπαινιγμοί της αντιστρόφου σου αυγής
καλύπτουν τον εαυτό•
κάθε μόριό μας μετατρέπεται σε ξωτικό.

Ταξιδιωτικός οδηγός για τη Σελήνη(1)

Ένας ασημένιος Εωσφόρος
σερβίρει
κοκαΐνη στο κέρας της Αφθονίας

Σε κάποιους υπνοβάτες
εφηβικών μηρών
ντυμένους
με ενδύματα σατύρων

Δαίμονες με φανταχτερές φορεσιές
προετοιμάζουν
τη Λήθη
για τους μετά θάνατον πρόωρα κοινωνικά εξελιγμένους

Οι Λεωφόροι της Έκστασης
φωτίζουν
με τους πολυέλαιους
ψυχικών εγχυμάτων
από τις ταφόπλακες των Φαραώ

οδηγούν
σε ασταθείς ημέρες Κρίσεως
Αποκρουστική όαση
σε αυλάκια φωσφόρου

Το λευκό σαν του ματιού ουράνιο φως
περιοχή λευκού φωτός
σεληνιακών ηδονών

Ηλεκτρικές πινακίδες
«Σόου με φτερά στο Starway»
«Καρουζέλ Zodiac»

Κυκλώνες
εκστατικής σκόνης
και δίνη από στάχτες
σταυροφόροι
από ψευδαισθητικές ακροπόλεις
σπασμένων γυαλιών
Σε εκκενωμένους κρατήρες

Ένα σμήνος ονείρων
περιηγείται στην Νεκρόπολη

Από τις ακτές
οβάλ ωκεανών
στην οξειδωμένη Ανατολή

Οδαλίσκοι με μάτια όνυχα
και ορνιθολόγοι
παρατηρούν
την πτήση
του απαρχαιωμένου  Έρωτα

Και της «Αθανασίας»
τους μύκητες...
στα μουσεία της σελήνης

«Νυκτόβιος Κύκλωπας»
«Κρυστάλλινη παλλακίδα»

Σπυρί με προσωποποίηση
η απολιθωμένη παρθένα των ουρανών
ξύνεται και πέφτει

Γερτρούδη Στάιν

Κιουρί
του εργαστηρίου
του λεξιλογίου
συνέθλιψε
την χωρητικότητα
της συνείδησης
στερεοποιημένη σε φράσεις
για να εξαγάγει
ένα ράδιο από τη λέξη

Ανθρώπινοι κύλινδροι

Οι ανθρώπινοι κύλινδροι
Ανακυκλωμένοι στο αποδυναμωτικό σούρουπο
Που τυλίγει τον καθέναν  πιο κοντά στο μυστήριο
της μοναδικότητας
Ανάμεσα στα απορρίμματα ενός ανήλιου απογεύματος
Έχοντας φάει χωρίς να γευτούν
Μίλησαν χωρίς ομιλία
Και τουλάχιστον δύο από εμάς
Αγαπήσαμε πολύ λίγο
χωρίς να επιδιώξουμε
Να μάθουμε αν οι δύο θλίψεις μας
Στην διαυγή ταυτόχρονη αντάμωση των αυτόματων
Θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια άφθονη ευημερία

Απλουστεύσεις ανθρώπων
Στο αποδυναμωτικό σούρουπο
Η δυσδιάκρισή σας
Μου σερβίρει το κέντρο του πυρήνα σας
Όταν στην φρενήρη προσέγγιση της διανόησης
προς τη διάνοια
Ακουμπώντας φρύδι με φρύδι επικοινωνιακά
Πάνω από την άβυσσο της πιθανής συγχρονισμένης αναπνοής
Ατιμάζεται
Η απουσία αντιστοιχίας μεταξύ της λεκτικής αισθητικής
και της αμοιβαιότητας
Της σύλληψης
και της έκφρασης
Όπου καθεμιά εκβάλλει πέρα από την αφή
Ένα λεπτό, χλωμό μονοπάτι κερδοσκοπίας
Από εμάς έχουμε αποστείλει
Μέσα στο αποδυναμωτικό σούρουπο
Ένα μικρό, κλαψιάρικο θηρίο
Του οποίου η λαχτάρα
Είναι να μπαίνει πίσω στο προκατακλυσμιαίο λαγούμι
Και ένα ελαστικό πλοκάμι διαίσθησης
Για να φαρέτρα ανάμεσα στα αστέρια

Η αμεροληψία του απόλυτου
Τρέπει τον αντίπαλο σε φυγή
Ή ποιος από εμάς
Παραλαμβάνοντας το Άγιο Πνεύμα
Δεν θα το έπιανε και θα το εγκλώβιζε
Δε θα το έχανε
Ή μέσα στον προβληματισμό
Δεν θα κατέστρεφε το Σύμπαν
Με ένα διάλυμα

Σημειώσεις
(1) Lunar Baedeker στο πρωτότυπο. Baedeker: Γερμανός εκδότης και πρωτοπόρος στο χώρο των παγκόσμιων ταξιδιωτικών οδηγών. Οι οδηγοί συχνά αναφέρονται απλά ως Baedekers.