Top menu

Περιεχόμενα Τεύχους 28

Λοντοβίκο Αριόστο: Madrigale

katsarosmet28.jpg
Μεταφράζει ο Αχιλλέας ΚατσαρόςΟ Λοντοβίκο Αριόστο (8 Σεπτεμβρίου 1474 - 6 Ιουλίου 1533) ήταν Ιταλός ποιητής και κωμωδιογράφος της Αναγέννησης. Θεωρείται ο κύριος εκπρόσωπος της commedia erudita (είδος κωμωδίας του 16ου αιώνα).
Με τον όρο commedia erudita ή λόγια λατινική κωμωδία εννοείται η ερασιτεχνική, λόγια κωμωδία σε πέντε πράξεις, που ακολουθεί το κλασικό πρότυπο της πρότασης, της επίτασης και της καταστροφής ή λύσης. Ο αριθμός των χαρακτήρων και συνεπώς των ηθοποιών της commedia erudita είναι συνήθως μικρός, ενώ τα δρώμενα ακολουθούν μια συγκεκριμένη χωροχρονική ενότητα (μία ημέρα), σε αντίθεση με την Commedia dell' arte.
Κατόρθωσε να συνθέσει μερικές κωμωδίες (συνολικά 5) και λυρικά ποιήματα. Γνωστότερο έργο του είναι το ρομαντικό επικό ποίημα, Orlandο furioso, (Μαινόμενος Ορλάνδος).
Στο παρόν μεταφρασμένο από τα ιταλικά απόσπασμα προτιμήθηκε να παραμείνει ο τίτλος Madrigale. Πρόκειται για λυρικό άσμα κοσμικής φωνητικής μουσικής σύνθεσης, συνήθως μέρος τραγουδιού, εποχές αρχών της Αναγέννησης και του Μπαρόκ.

Madrigale I

ΜΑΤΙΑ δεν έχετε αντιληφθεί
πρόθυμα να θαυμάσετε
γλυκό και αγγελικό το πρόσωπό της,
πόσο μοιάζετε με κερί στη φωτιά
ή σαν χιόνι στον ήλιο.
Στο ύδωρ θα υπάρξετε,
αν δεν αλλάξετε τόπο
θέασης της ομορφιάς και της υπεροψίας
του μετώπου της.
Τα λαμπερά της μάτια, το καθένα αυτόνομη
ακτίνα του ήλιου,
ορμάει δυνατά μέσα σας, θα σας κάνει πηγή κάποτε.
Έξω σας ή φλόγες ή βέλη.
Αποφεύγετε τέτοια δεινά;
Αν όχι, σας βλέπω επιτέλους να είστε ένα τίποτα,
κι εξακολουθώ να είμαι αιώνια τυφλός.

Madrigale II

Η όμορφη γυναίκα μου είναι όμορφη φωτιά,
έχει το πρόσωπο κόσμημα σαν όμορφο χιόνι,
η Αγάπη, το θαύμα τριγύρω,
ποια είναι η πιο όμορφη, τις εμπαίζει.
Ατενίζοντας και τις δύο, παθιασμένη
φλόγα σκαμπίλι στο πρόσωπο απλώνεται,
με γέλιο γλυκό πηγαίνεις να υποταχθείς
στην ομορφιά της αγάπης.
Τι απομένει να δούμε εκτός από εκείνη
σαν κόκκινο τριαντάφυλλο που
αποκαλύπτει τον όμορφο παράδεισο
από τα φύλλα του, τότε, όταν ο ήλιος
διαιρείται από την Ανατολή κι η μέρα αυξάνει;
Και τότε αυτό γίνεται λευκό, όπως εμφανίζεται
στο όμορφο Σέρεν καθάριο το φεγγάρι,
πάνω απ’ το ήρεμο κύμα
με συνεργούς τρεμάμενες ακτίνες λάμπει.
Είναι ωραία η μυστηριώδης ομορφιά,
τη γυναίκα μου, μπορείτε να την αποκαλέσετε, Αγάπη,
κι είναι όμορφος αυτός ο τόπος,
κι όλη η ομορφιά στον κόσμο,
συγκρατημένη περιγραφή.

Seren: πρόκειται για την περιοχή Seren del Grappa, κοντά στη Βενετία.

Madrigale III

Για τον μεγάλο άνεμο η ελπίδα
ας μη σβήσει, θεριεύει περισσότερο η μεγάλη πυρκαγιά,
πετάγεται έξω κι εξαφανίζει όλα τα μικρά.
Πόσο μεγαλύτερο πόλεμο
γύρω από κάθε τόπο, από κάθε λιμάνι,
η πιο μεγάλη αγάπη
διεξάγει στην καρδιά, και γίνεται ισχυρότερη.
Ω ταπεινή και μικρή μοίρα,
Μαντόνα, λένε ότι αρκεί η διαδρομή,
οι απειλές όμως μας έκαμαν δραπέτες.