Top menu

Κωστής Γκιμοσούλης: "Η λογοτεχνία είναι δεκανίκι"

Συνέντευξη στον Ελπιδόφορο Ιντζέμπελη

Ο Κωστής Γκιμοσούλης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1960. Μαγική πόλη, αλλά θέλει συνέχεια ν' απομακρύνεται απ' αυτήν. Κι όταν ξαναγυρνάει, να τη βλέπει αλλιώς. Γράφει διηγήματα, όπως "Η κραυγή της πεταλούδας" (2007). Καμιά φορά αυτά τα διηγήματα μεγαλώνουν και γίνονται νουβέλες ή μυθιστόρημα, όπως τα "Μια νύχτα με την Κόκκινη" (1995), "Ανατολή" (1998), "Χέρι στη φωτιά" (1999), "Βρέχει φως" (2002), "Το θηρίο είναι παντού" (2003), "Εξομολόγηση σ' έναν κολομβιανό σκύλο" (2006), "Το φάντασμά της" (2009) και "Το αηδόνι στο πόδι της" (2012). Γράφει και ποιήματα (Ο ξυλοκόπος πυρετός, Αγία μελάνη, Το στόμα κλέφτης, Επικίνδυνα παιδιά), με τελευταία τη συλλογή Αγάπη από ζήλια) (2004). Το 2001 εκδόθηκε ο "Μαύρος χρυσός", ένα βιβλίο με ποιήματα, διηγήματα και ζωγραφιές με νερομπογιές, ενώ το 2011 κυκλοφόρησε το βιβλίο "Για να μάθεις να πετάς", με ιστορίες - παραμύθια για μικρούς και μεγάλους κα με εννέα ζωγραφιές του Γιάννη Ψυχοπαίδη εμπνευσμένες ειδικά για την έκδοση. Το 2013 εκδόθηκε το "Δυο μήνες στην αποθήκη", μια προσωπική μαρτυρία από την παραμονή του συγγραφέα σε νοσοκομείο. Έργα του έχουν μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες. Για την ποιητική συλλογή "Ο ξυλοκόπος πυρετός" πήρε το βραβείο Μαρίας Ράλλη για πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς.

Ποια ήταν τα πρώτα σας διαβάσματα;
Ό,τι έπεφτε στα χέρια μου από εφημερίδες, φράσεις που άκουγα και από Μοντεχρήστο μέχρι Δον Κιχώτη, Μίκυ Μάους, κόμικς, τσοντοπεριοδικά κρυμμένα κάτω από το στρώμα κι άλλες τέτοιες υπέροχες "χαζομάρες".

Τι ήταν αυτό που σας έκανε να ξεκινήσετε να γράφετε;
Δεν ξέρω. Μια ακαθόριστη διάθεση δημιουργίας, το ότι δεν μπορούσα να εκφραστώ με την κιθάρα, η διάθεση να μιμηθώ ποιητές που αγαπούσα, συν το γεγονός ότι όταν έγραφα οι άλλοι με άφηναν ήσυχο.

Ποια ήταν η αφορμή για να γραφεί το αφήγημα «Ο μέσα και ο έξω», εκδόσεις Καστανιώτη;
Ο Έξω, η πλάκα που είχε, τα πράγματα που μου έλεγε και στην αρχή δεν τα άκουγα, οι φράσεις που έβαζα στο στόμα του, το γεγονός ότι ο κύριος Γιάννης (ο «Έξω») έγινε η μάσκα μου.

Γράφετε ότι μας χωρίζει ένα παράθυρο. Απ’ τη μια μεριά ο Μέσα, απ’ την άλλη ο Έξω. Και τα λένε. Θα μπορούσατε να μας μιλήσετε για αυτό το μεταφορικό σχήμα;
Καταρχάς δεν είναι μεταφορικό, είναι κυριολεκτικό. Κατά δεύτερον δεν αναλύουμε αυτά που γράφουμε.

Αυτά που διαδραματίζονται στο βιβλίο σας θα μπορούσαν να συμβούν και στην πραγματικότητα;
Αν δεν συνέβαιναν στην πραγματικότητα δεν θα τα γράφαμε.

Στη ζωή υπάρχουν άνθρωποι που είναι άγνωστοι αλλά η ζωή τους είναι μυθιστορηματική. Θα μπορούσαν να αποτελέσουν τους χαρακτήρες ενός μυθιστορήματος;
Όλοι οι άνθρωποι είναι άγνωστοι, δηλαδή κρύβουν κάποια πλευρά από τους άλλους. Η ζωή τους όμως για τους ίδιους είναι μυθιστορηματική και σημαντική. Μ’ αρέσουν οι άνθρωποι-εκπλήξεις.

Εσείς πώς διαλέγετε τους ήρωες των βιβλίων σας;
Από τύχη κι από έρωτα.

Μέσα από τις περιγραφές σας διαφαίνεται και η αγάπη σας για τα ζώα. Γιατί τα ζώα εξακολουθούν να είναι ανυπεράσπιστα;
Τα ζώα είναι ανυπεράσπιστα όπως κι εμείς. Ζώα είμαστε και εμείς. Ίσως περισσότερο ζώα από αυτά που ονομάζουμε «ζώα» και περισσότερο αδέσποτοι από τ’ αδέσποτα.

Κάνετε είκοσι τέσσερις συναντήσεις όσα και τα γράμματα της αλφαβήτα. Γιατί για κάθε γράμμα έχετε μια λέξη και για κάθε λέξη μια αφορμή;
Τα γράμματα είναι βαρκούλες. Σε κάθε βαρκούλα χωράει μια μικρή ιστορία και σε κάθε μικρή ιστορία, πίσω απ’ τις λέξεις, κρύβεται κάτι. Βρείτε το.

Λένε ότι η λογοτεχνία είναι πλασμένη για να ελαφρύνει το αφόρητο βάρος της καθημερινότητας. Εσάς ποια είναι η γνώμη σας;
Η λογοτεχνία είναι δεκανίκι. Αφού δεν είμαστε πλέον παιδιά, όσοι δεν είμαστε, φοβόμαστε την καθημερινότητα και το θάνατο. Η λογοτεχνία μας βοηθάει να τα ξεχνάμε.

Γράφετε πεζά και ποιήματα. Πώς τα συνδυάζετε και τα δυο;
Γιατί είμαι σχιζοφρενής.

Σήμερα υπάρχουν εργαστήρια που διδάσκουν πώς πρέπει να γράφει ο εκκολαπτόμενος συγγραφέας. Διδάσκεται άραγε η γραφή; Ποια είναι η γνώμη σας;
Όχι, δεν διδάσκεται. Ίσως η ανάγνωση διδάσκεται. Τίποτα δεν διδάσκεται.

Με δεδομένη την έκδοση πολλών βιβλίων κατ’ έτος στις μέρες μας υπάρχουν «εργαλεία», για την καλύτερη δυνατή επιλογή από τους αναγνώστες; Τι θα τους συμβουλεύατε;
Δε θα τους συμβούλευα τίποτα. Εάν είναι καθαροί θα βρουν την άκρη μόνοι τους. Το θέμα είναι να είναι καθαροί.

Τι θα προτείνατε στους αναγνώστες μας, που θα διαβάσουν τη συνέντευξή σας;
Να κλείσουν τα μάτια τους και να την ξεχάσουν γρήγορα.