Γράφει η Κατερίνα Καντσού
Μπαίνοντας στην αίθουσα, η Αθηνά βρίσκεται ήδη εκεί. Μας περιμένει. Δεν μας κοιτάει. Ούτε στην πορεία μας κοίταξε. Μα είναι σαν να το 'κανε, γιατί μας διηγήθηκε μέσα απ' τα βάθη της καρδιάς της την πονεμένη, θαρραλέα κι αληθινή της ιστορία και κατάφερε να μας κάνει να τη δούμε μέσα απ' τα δικά της παιδικά κι αθώα μάτια.
Εξιστορώντας στιγμές και στιγμιότυπα της παιδικής της ηλικίας, της οικογένειάς της και του θανάτου μελών της, της καθημερινότητάς της στα προσφυγικά, των πρώτων ερωτικών της σκιρτημάτων και της οργάνωσής της στην ΕΠΟΝ, χτίζεται λεπτό το λεπτό η ψυχοσύνθεση μιας έφηβης που είχε σαν εφαλτήριο την αγάπη, σαν προσκεφάλι την τόλμη και την αντίσταση, σαν ακατέργαστο πόθο την δίψα για την ζωή και σαν σύντροφό της το αίμα που άκουγε ερμητικά να χτυπάει στις φλέβες της.
Η Ηλιάνα Μαυρομάτη υπήρξε γενναιόδωρη. Δίχως ούτε ένα σκηνικό σύμβολο ή αντικείμενο επί σκηνής, με μόνο οδηγό το σώμα και τη φωνή της ως τα μεγαλύτερα εκφραστικά της μέσα, απογυμνώθηκε εντός της και εμπρός μας- γεννήθηκε, μεγάλωσε, πολέμησε, ενέπνευσε, ερωτεύτηκε, συσπείρωσε, απειλήθηκε, βασανίστηκε και πέθανε, ακολουθώντας το όραμα ενός κόσμου απαλλαγμένου από ενοχές, τρόμο, βία και πόλεμο. Κράτησε εκείνο το όραμα και την ώρα που πέθαινε, ακόμη και μετά θάνατον. Η δίψα και το πάθος για ελευθερία και δικαιοσύνη μιας Ελλάδας που την είδε να νοσεί μπροστά στους Γερμανούς κατακτητές της έγινε το σύμβολο μιας γενιάς που μαχόταν ενάντια σε ψεύτικα ιδεώδη και διαστρεβλωμένα πρότυπα.
Βλέποντας την Μαυρομάτη, έβλεπε κανείς την Αθηνά, μεταμορφώθηκε θαρρείς, σ' εκείνη την μικρή ηρωίδα που μέσα στα σπινθηροβόλα μάτια της κρυβόταν ο παλμός ενός ολόκληρου έθνους, ενός έθνους καθαρού, ειρηνικού κι όμορφου. Όπως ήταν κι εκείνη.
Η ιδέα να πλαισιωθεί η Μαυρομάτη από ζωντανή μουσική υπό τους ήχους του Ισίδωρου Πάτερου που ανέλαβε και την όλη μουσική σύνθεση της παράστασης ήταν αριστουργηματική, μιας και μέσα απ' την επιλογή των τραγουδιών και της μουσικής του χτίζεται εμπρός μας όλο και περισσότερο η ψυχική σύνθεση της μικρής πολεμίστριας, μα και η ψυχική σύνθεση του τόπου εκείνου που μέσα του έδρασαν νέοι όπως η Αθηνά, με τις φωνές και τις καρδιές τους υψωμένες. Η μουσική έδινε τον απαραίτητο τόνο και χρώμα στην παράσταση, βοηθώντας την να κυλάει και ν' αποτελεί όλο και περισσότερο μέρος μας.
Το κείμενο της Θαλασσιάς Αντωνοπούλου υπήρξε γροθιά στο στομάχι, ένας καθαρτήριος ύμνος στη δύναμη του πνεύματος και στην ποίηση των συναισθημάτων, της ομόνοιας, της ανιδιοτέλειας. Ένα πραγματικό συγγραφικό διαμάντι που πρέπει να του δοθεί η κατάλληλη προσοχή και η περαιτέρω κατάλληλη καθοδήγηση.
Οι 4 συντελεστές της παράστασης που ανέλαβαν να μας διαφωτίσουν, αλλά και να μας γεμίσουν συγκίνηση και περηφάνεια μέσα από την αμέριστη ειλικρίνεια των στόχων και προθέσεων τους, αξίζουν όχι μόνο τον χρόνο μας, μα και την ευγνωμοσύνη μας. Ιστορίες όπως της Αθηνάς οφείλουν ν' ακούγονται και να φωνάζονται γιατί μας προσφέρουν τη γνώση μέσα από την άγνοια που μας περιβάλλει, αλλά και γιατί μας αφορούν όλους, μιας και πρόκειται για ένα κομμάτι της ιστορίας πολύ κοντινό μας και πολύ- πολύ δικό μας. Η ιστορία της Αθηνάς είναι και δική μας ιστορία. Και τώρα περισσότερο από ποτέ.
«Έρχεται η απελευθέρωση, σιμώνει! Και τότε στα γαλάζια ταμπελάκια των δρόμων θα μπουν τα ονόματα των δικών μας ηρώων. Οδός Ηλέκτρας Αποστόλου, οδός Νικόλαου Σουκατζίδη, οδός Γιάννη Ιωακειμίδη ετών 17. Και σαν περάσει λίγος καιρός ακόμη, θ’ αλλάξουν κι αυτά μαζί μ’ ολάκερο τον κόσμο. Ανάγκη για ήρωες δε θα υπάρχει πια. Τα παιδιά θα παίζουν μπάλα στη συμβολή των δρόμων ευτυχίας και λαού».
Συντελεστές: Κείμενο: Θαλασσιά Αντωνοπούλου / Σκηνοθεσία: Φαίδρα Σούτου, Ηλιάνα Μαυρομάτη, Ισίδωρος Πάτερος / Δραματουργική επεξεργασία: η ομάδα / Πρωτότυπη Μουσική: Ισίδωρος Πάτερος / Επιμέλεια Κίνησης: Φαίδρα Σούτου / Κοστούμια: Λένα Καφαντάρη / Φωτισμοί: Δημήτρης Σταμάτης / Φωτογραφίες: Μυρτώ Κουτούλια / Τρέιλερ: Σήφης Στάμου / Ερμηνεύουν: Ηλιάνα Μαυρομάτη, Ισίδωρος Πάτερος.
Στο Θέατρο Επί Κολωνώ (Ναυπλίου 12, Κολωνός).
