Top menu

Περιεχόμενα Τεύχους 36

Θόδωρος Σούμας: Ο Προκόπης και η βιβλιοφιλία (διήγημα)

© Στράτος Προύσαλης

© Στράτος Προύσαλης

Ο Προκόπης, φιλόλογος, μεγαλόσωμος και κάπως πλαδαρός, ήταν περίπου στα τριανταοχτώ του, όταν μια βαριά χειμωνιάτικη νύχτα έχασε τη μοναδική ευκαιρία να πραγματοποιήσει μια ανικανοποίητη, χιμαιρική επιθυμία του• να κάνει έρωτα με δύο γυναίκες ταυτοχρόνως. Έκανε τσουχτερό κρύο και κοιμόταν στο κρεβάτι του με την Αντωνία. Κατά τις τρεις μετά τα μεσάνυχτα, χτύπησε παρατεταμένα το κουδούνι της εξώπορτας, τόσο επίμονα που αναγκάστηκε να σηκωθεί τουρτουρίζοντας και να ανοίξει θορυβημένος την πόρτα, ενώ η φίλη του είχε κι αυτή ξυπνήσει και ανασηκωθεί στο κρεβάτι.
Στο άνοιγμα της πόρτας πρόβαλε το μελαχρινό, κεφάτο πρόσωπο της Νίνας, που του χαμογελούσε μ’ ένα λίγο παλαβό, μεθυσμένο χαμόγελο, ενώ η ανάσα της μύριζε αλκοόλ. Ο Προκόπης έμεινε να την κοιτάζει έκπληκτος. Η Νίνα ήταν μια παλιά ερωμένη του, που είχε να τη δει τουλάχιστον δύο χρόνια. Ξοπίσω του, νυσταγμένη και εξίσου απορημένη εμφανίστηκε η Αντωνία, μ’ ένα κοντό νυχτικό που μόλις έκρυβε το κυλοτάκι της. Η Νίνα έπεσε μισομεθυσμένη πρώτα στην αγκαλιά του Προκόπη και του έσκασε ένα υγρό φιλί στο στόμα και ύστερα στην αγκαλιά της Αντωνίας, που ήταν κι αυτή φίλη της, δίνοντάς της ένα ακόμη ερωτικότερο φιλί στα χείλη, ρουφώντας τα απαλά. Κάθισαν δίπλα-δίπλα στον καναπέ του καθιστικού αγκαλιασμένες, ενώ ο Προκόπης τις κοιτούσε προσεκτικά, άφωνος. Η Νίνα ήταν υπερβολικά διαχυτική και με τους δύο, γιατί σίγουρα ήταν πολύ μεθυσμένη. Τώρα είχε καθίσει κι ο Προκόπης δίπλα της, την είχαν βάλει στη μέση και η Νίνα ούτε λίγο ούτε πολύ είχε αρχίσει να τους πασπατεύει. Η πραγματοποίηση του ονείρου του Προκόπη θα μπορούσε, αιφνιδιαστικά, να γίνει εφικτή στην κυριολεξία... αυτός όμως αντέδρασε θυμωμένα και βίαια...
Έσπρωξε δυνατά τη Νίνα στην άκρη, μακριά απ’ την Αντωνία• η Αντωνία ήταν και έπρεπε να μείνει αποκλειστικά δική του. Μετά, προς στιγμήν, αμφιταλαντεύτηκε. Εκείνη τη στιγμή συνειδητοποίησε πως η Νίνα είχε από καιρό λεσβιακές τάσεις και μολονότι αυτό του φαινόταν ιδιαίτερα σαγηνευτικό, δεν ήθελε να γίνει τώρα... ( Αργότερα σκεφτόταν πως έπρεπε να ζυγιάσει πιο ψύχραιμα τα πράματα. Ήταν η ευκαιρία του, ή τώρα ή ποτέ! )
Οι δύο γυναίκες δίπλα του ήταν πολύ όμορφες... Η Νίνα χαριτωμένη, αστειούλα και πικάντικη, η Αντωνία αισθαντική και βέβαιη για τον ερωτισμό που ακτινοβολούσε. Αν και αισθανόταν συνεπαρμένος και διεγερμένος, μια αντίθετη δύναμη τον καθήλωνε ψυχρό στη θέση του, βλοσυρό και αυστηρό. Η Νίνα έδειξε να φοβάται την αγριεμένη ματιά του και υπαναχώρησε.
Έστειλε την Αντωνία, σχεδόν μισόγυμνη, να πάει στην κουζίνα να φτιάξει δυνατό καφέ στη Νίνα, να τη συνεφέρουν. Της τον έδωσε να τον πιεί όλον, σχεδόν με το ζόρι. Η ευκαιρία είχε οριστικά χαθεί, ( αργότερα θα χτυπούσε το κεφάλι του, εξαιτίας της στενοκεφαλιάς του ).
Η Νίνα συνήλθε και ηρέμησε. Το ίδιο και η Αντωνία, που δεν είχε αναστατωθεί λιγότερο, και που προηγουμένως έδειχνε να συγκινείται με τα χάδια της. Η Νίνα άρχισε να φλυαρεί αμήχανα για τις σπουδές της στη Ρώμη, σπούδαζε ψυχολογία ενώ παλιότερα είχε σπουδάσει φιλολογία και οικονομικά, χωρίς να έχει ολοκληρώσει κάτι απ’ όλα. Μιλώντας ασταμάτητα, πλησίασε τη βιβλιοθήκη του Προκόπη και πήρε στα χέρια της δύο βιβλία του Φρόιντ, δύο συλλογές κειμένων του στα αγγλικά, για τις διαστροφές και τις ψυχώσεις το πρώτο, για την αναστολή της επιθυμίας και τις επακόλουθες νευρώσεις το άλλο.
-Τι υπέροχα βιβλία έχεις...
-Είναι περίπου πέντε χιλιάδες βιβλία.
-Πάντως από θεωρία σκίζεις... Ιδίως αυτά τα ψυχαναλυτικά μου αρέσουν πολύ... Θα σου δανειστώ αυτά τα δύο.
Ο Προκόπης πρόσεχε σαν τα μάτια του τα βιβλία του και δεν τα δάνειζε σε κανέναν. Η Νίνα τον πίεσε πολύ, σα να ήθελε να του πάρει κάτι, τέλος πάντων, φεύγοντας απ’ το σπίτι του. Αναγκάστηκε, θέλοντας και μη, να υποχωρήσει και να της τα δώσει.
Η Νίνα άδραξε την ευκαιρία, σηκώθηκε ξαναμμένη όρθια και κίνησε να φύγει, με μοναδικά τρόπαια τα δύο βιβλία του Φρόιντ. Έφυγε το ίδιο ξαφνικά όπως ήρθε, μέσα στη νύχτα...

Μετά από μερικές μέρες η Νίνα επέστρεψε στη Ρώμη. Επειδή είχε πάρει μαζί της τα πολύτιμα βιβλία του περί επιθυμίας και διαστροφής, ο Προκόπης κάθε τόσο της τηλεφωνούσε ή της έγραφε γράμματα, ζητώντας της να του τα ταχυδρομήσει. Η Νίνα τον διαβεβαίωνε πως τα χρησιμοποιούσε σε μια εργασία της και μόλις τελείωνε τη μελέτη τους, θα του τα έστελνε οπωσδήποτε. Όμως αυτή η μελέτη δεν ολοκληρωνόταν ποτέ και κρατούσε τον Προκόπη σε αναμμένα κάρβουνα. Κάθε φορά που σκεφτόταν τα βιβλία που της είχε δανείσει, εκνευριζόταν πολύ. Ίσως γιατί ταυτοχρόνως θυμόταν τη μοναδική ευκαιρία που έχασε να κάνει έρωτα με δύο γυναίκες μαζί. Ένας ακόμη ερωτικός πόθος του έμεινε ανεκπλήρωτος... Ένιωθε πάλι αποκλεισμένος.
Κατά καιρούς έγραφε κάποιο γράμμα στη Νίνα, ζητώντας της σε αυστηρό τόνο να του επιστρέψει επιτέλους τα βιβλία του. Όταν ο Προκόπης μάθαινε πως η Νίνα ερχόταν στην Ελλάδα, ξανάρχιζε να της τηλεφωνεί με το ίδιο αίτημα, που ποτέ δεν ικανοποιόταν.
Η Νίνα ήταν πάντοτε άνετη μαζί του. Μερικές φορές τον επισκεπτόταν στο σπίτι του, αλλά με άδεια χέρια ή φέρνοντας κάτι άλλο, γλυκά ή γραφικά αναμνηστικά από τη Ρώμη. Και του υποσχόταν πως θα του φέρει τα βιβλία του Φρόιντ την επόμενη φορά. Μα όλο τον ξεγελούσε. Σαν να χρησιμοποιούσε τα βιβλία για να τον κρατά σε κατάσταση αναμονής• να την ψάχνει και να της ζητά κάτι συνέχεια, έτσι ώστε να παραμένει συνεχώς ο αιτών. Ο Προκόπης κατάλαβε πως οι γυναίκες κατάφερναν να τον φέρνουν στη δύσκολη θέση να είναι πάντοτε αυτός ο αιτών. Ήταν, πάντα, αυτός που τους ζητούσε να κάνουν σχέση ή έρωτα, και συνήθως τα ερωτικά αιτήματά του έμεναν ανικανοποίητα. Το δράμα της ζωής του ήταν να εκλιπαρεί αβέβαιος τις γυναίκες, να πέφτει ικέτης στα πόδια τους.
Αυτή η κατάσταση τον είχε κουράσει πολύ. Έλεγε πως δεν ήθελε με τίποτα να είναι κυνηγός, απεχθανόταν τους γυναικοκατακτητές και τους φαλλοκράτες επιβήτορες, όμως ήξερε πως είναι αυτοί που αρέσουν στις γυναίκες και έχουν κάτι που ο ίδιος δεν έχει. Ισχυριζόταν πως θα προτιμούσε να μένει παθητικός απέναντι στις γυναίκες, να τον φλερτάρουν και να του βάζουν χέρι εκείνες. Όμως, δυστυχώς, ποτέ δεν ήταν οι γυναίκες που έκαναν την πρώτη κίνηση προς αυτόν. Συνήθως ακκίζονταν και τον διέγειραν με τα σκέρτσα τους, περιμένοντας αυτάρεσκες την επίθεσή του, την οποία αναγκαζόταν να κάνει με βαριά καρδιά, σαν αγγαρεία. Γι’ αυτό το λόγο προτιμούσε τις σεξουαλικά επιθετικές γυναίκες. Αλλά σ’ αυτόν δεν τύχαιναν ποτέ, ή τις απέφευγε επειδή κατά βάθος τις φοβόταν. Δεν κατάφερνε να παίξει το ρόλο που επιθυμούσε, του αντικειμένου του γυναικείου πόθου. Τους έλεγε πως θα προτιμούσε να ήταν μια παθητική, αρσενική οδαλίσκη που θα περίμενε τις ερωτικές πρωτοβουλίες των γυναικών.
 Παρ’ όλα αυτά, ήταν καταδικασμένος να φλερτάρει και να ξαναφλερτάρει τα θηλυκά, συνήθως μάταια. Ο Προκόπης ήταν επιφορτισμένος με ένα σισύφειο έργο που τον γέμιζε άγχος. Ξανά και ξανά απ’ την αρχή, και χωρίς αποτέλεσμα... Οι γυναίκες του ξέφευγαν μέσα από τα χέρια του, παρότι αρκετές φορές ήταν σίγουρος πως σε λίγο θα γίνονταν δικές του. Ο έρωτας τού διέφευγε διαρκώς. Έφτανε στην πηγή, αλλά νερό δεν έπινε. Για πολλά χρόνια. Και αυτό τον τρέλαινε...

     Κάποτε η Βαλεντίνα, μια στενή φίλη του λεσβία, διαπιστώνοντας τον καημό του για τα δύο χαμένα ψυχαναλυτικά βιβλία του, για να τον παρηγορήσει, έψαξε στα αγγλόφωνα βιβλιοπωλεία της Αθήνας και του βρήκε το ένα. Του το έφερε δώρο σε ένα ωραίο πακέτο, και αυτή η έστω μερική αποζημίωση, τον ανακούφισε, ( το βιβλίο περί διαστροφών και ψύχωσης δεν μπόρεσε ποτέ να το ξαναβρεί... ) Το πρόβλημά του καταλάγιασε και έπαψε πια να το σκέφτεται. Με τον καιρό ξέχασε και τη Νίνα...  

*Τελευταίο βιβλίο του Θόδωρου Σούμα: "Εθνικές κινηματογραφίες, στιλ και σκηνοθέτες (μελέτη, Αιγόκερως 2009).