φωτό: Αλ. Κατσής
Στις μέρες μας, έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο να διαφημίζονται κατά κόρον τα ευπώλητα λογοτεχνικά έργα, τα οποία βραβεύονται με πολλούς και διάφορους τρόπους.
Τα τελευταία χρόνια, λοιπόν, διάφοροι φορείς, που έχουν, είτε άμεση, είτε έμμεση σχέση με το κρατικοδίαιτο εκδοτομιντιακό κατεστημένο θεσπίζουν βραβεία μέσω διαδικτύου. Δηλαδή, το κοινό ψηφίζει, ποιος λογοτέχνης θα βραβευτεί με ένα απλό like ή ένα απλό κλικ στο όνομα του συγγραφέα. Η όλη διαδικασία φαίνεται δημοκρατική και δίκαια γιατί ποιος θα κρίνει τον λογοτέχνη καλύτερα από τους ίδιους τους αναγνώστες; Όμως, υπάρχουν μερικά σημεία, που αν τα προσέξουμε, θα δούμε, πως οι online ψηφοφορίες δεν είναι τόσο αθώες, όσο φαίνονται.
Πρώτα απ’ όλα σε μια online ψηφοφορία αποκλείονται όσοι δεν έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο. Δηλαδή, οι μεγαλύτεροι σε ηλικία άνθρωποι καθώς και τα πιο φτωχά στρώματα του πληθυσμού δεν έχουν δικαίωμα ψήφου. Επίσης, οι λογοτέχνες, που δεν έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο, αν δεν έχουν εκδόσει τα έργα τους σε κάποιο γνωστό εκδοτικό οίκο βγαίνουν αυτομάτως εκτός ψηφοφορίας.
Ένα άλλο σημείο, που πρέπει να παρατηρήσουμε είναι πως το κρατικοδίαιτο εκδοτομιντιακό κατεστημένο φροντίζει να διαφημιστούν ορισμένα λογοτεχνικά έργα τόσο πολύ, έτσι ώστε να γίνεται μια πλύση εγκεφάλου στον απλό αναγνώστη, που ψηφίζει διαδικτυακά.
Είναι, όμως, το διαδικτυακό κοινό αναγνώστες; Διαβάζουν τα βιβλία πριν τα ψηφίσουν; Τις περισσότερες φορές ψηφίζουν χωρίς να έχουν διαβάσει ένα βιβλίο επηρεασμένοι από τη διαφήμιση και για να μη φανεί, ότι δεν ξέρουν τις νέες λογοτεχνικές τάσεις, διαλέγουν ό,τι τους σερβίρεται, ως σύγχρονο, μοντέρνο και λαμπερό! Οι περισσότεροι, αν προσπαθούσαν να διαβάσουν και να κατανοήσουν το λογοτεχνικό έργο, που ψηφίζουν, θα σκόνταφταν στο: Τι θέλει να πει ο ποιητής; Και θα πέταγαν το βιβλίο στην άκρη.
Κι αν ακόμα, παραβλέψουμε όλα τα παραπάνω σημεία υπάρχει κάτι τελευταίο, αλλά εξίσου σημαντικό: Τα αποτελέσματα μιας διαδικτυακής ψηφοφορίας βγαίνουν από εκείνους, που θεσπίζουν τα βραβεία, δηλαδή από το κρατικοδίαιτο εκδοτομιντιακό κατεστημένο. Τι γίνεται, λοιπόν, αν το κοινό ψηφίσει λάθος; Αν βγει πρώτος σε ψήφους ένας λογοτέχνης, που δεν πληροί τα δικά τους κριτήρια; Αν ένας λογοτέχνης, που θέλουν να βραβεύσουν δεν πάρει αρκετούς ψήφους; Μια απλή διόρθωση. Γιατί ποιος μπορεί να ελέγξει το πώς βγαίνουν τα αποτελέσματα μιας διαδικτυακής ψηφοφορίας; Άρα, δεν υπάρχει καμιά διαφάνεια όσον αφορά τα αποτελέσματα.
Κλείνοντας, θα πρέπει να τονίσουμε, ότι η αντίθεσή μας στην διαδικτυακή ψηφοφορία, δεν σημαίνει ότι εμπιστευόμαστε τις επιτροπές πέντε – έξι πεφωτισμένων, που κρίνουν και βραβεύουν ανάλογα με τα δικά τους συμφέροντα. Αρκεί να θυμηθούμε, τι είπε ο Ντίνος Χριστιανόπουλος, όταν αρνήθηκε τη βράβευσή του το 2012: «Παίρνω βραβείο σημαίνει παραδέχομαι πνευματικά αφεντικά - και κάποτε θα πρέπει να διώξουμε τα αφεντικά από τη ζωή μας».
Τα τελευταία χρόνια, λοιπόν, διάφοροι φορείς, που έχουν, είτε άμεση, είτε έμμεση σχέση με το κρατικοδίαιτο εκδοτομιντιακό κατεστημένο θεσπίζουν βραβεία μέσω διαδικτύου. Δηλαδή, το κοινό ψηφίζει, ποιος λογοτέχνης θα βραβευτεί με ένα απλό like ή ένα απλό κλικ στο όνομα του συγγραφέα. Η όλη διαδικασία φαίνεται δημοκρατική και δίκαια γιατί ποιος θα κρίνει τον λογοτέχνη καλύτερα από τους ίδιους τους αναγνώστες; Όμως, υπάρχουν μερικά σημεία, που αν τα προσέξουμε, θα δούμε, πως οι online ψηφοφορίες δεν είναι τόσο αθώες, όσο φαίνονται.
Πρώτα απ’ όλα σε μια online ψηφοφορία αποκλείονται όσοι δεν έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο. Δηλαδή, οι μεγαλύτεροι σε ηλικία άνθρωποι καθώς και τα πιο φτωχά στρώματα του πληθυσμού δεν έχουν δικαίωμα ψήφου. Επίσης, οι λογοτέχνες, που δεν έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο, αν δεν έχουν εκδόσει τα έργα τους σε κάποιο γνωστό εκδοτικό οίκο βγαίνουν αυτομάτως εκτός ψηφοφορίας.
Ένα άλλο σημείο, που πρέπει να παρατηρήσουμε είναι πως το κρατικοδίαιτο εκδοτομιντιακό κατεστημένο φροντίζει να διαφημιστούν ορισμένα λογοτεχνικά έργα τόσο πολύ, έτσι ώστε να γίνεται μια πλύση εγκεφάλου στον απλό αναγνώστη, που ψηφίζει διαδικτυακά.
Είναι, όμως, το διαδικτυακό κοινό αναγνώστες; Διαβάζουν τα βιβλία πριν τα ψηφίσουν; Τις περισσότερες φορές ψηφίζουν χωρίς να έχουν διαβάσει ένα βιβλίο επηρεασμένοι από τη διαφήμιση και για να μη φανεί, ότι δεν ξέρουν τις νέες λογοτεχνικές τάσεις, διαλέγουν ό,τι τους σερβίρεται, ως σύγχρονο, μοντέρνο και λαμπερό! Οι περισσότεροι, αν προσπαθούσαν να διαβάσουν και να κατανοήσουν το λογοτεχνικό έργο, που ψηφίζουν, θα σκόνταφταν στο: Τι θέλει να πει ο ποιητής; Και θα πέταγαν το βιβλίο στην άκρη.
Κι αν ακόμα, παραβλέψουμε όλα τα παραπάνω σημεία υπάρχει κάτι τελευταίο, αλλά εξίσου σημαντικό: Τα αποτελέσματα μιας διαδικτυακής ψηφοφορίας βγαίνουν από εκείνους, που θεσπίζουν τα βραβεία, δηλαδή από το κρατικοδίαιτο εκδοτομιντιακό κατεστημένο. Τι γίνεται, λοιπόν, αν το κοινό ψηφίσει λάθος; Αν βγει πρώτος σε ψήφους ένας λογοτέχνης, που δεν πληροί τα δικά τους κριτήρια; Αν ένας λογοτέχνης, που θέλουν να βραβεύσουν δεν πάρει αρκετούς ψήφους; Μια απλή διόρθωση. Γιατί ποιος μπορεί να ελέγξει το πώς βγαίνουν τα αποτελέσματα μιας διαδικτυακής ψηφοφορίας; Άρα, δεν υπάρχει καμιά διαφάνεια όσον αφορά τα αποτελέσματα.
Κλείνοντας, θα πρέπει να τονίσουμε, ότι η αντίθεσή μας στην διαδικτυακή ψηφοφορία, δεν σημαίνει ότι εμπιστευόμαστε τις επιτροπές πέντε – έξι πεφωτισμένων, που κρίνουν και βραβεύουν ανάλογα με τα δικά τους συμφέροντα. Αρκεί να θυμηθούμε, τι είπε ο Ντίνος Χριστιανόπουλος, όταν αρνήθηκε τη βράβευσή του το 2012: «Παίρνω βραβείο σημαίνει παραδέχομαι πνευματικά αφεντικά - και κάποτε θα πρέπει να διώξουμε τα αφεντικά από τη ζωή μας».
