Top menu

Περιεχόμενα Τεύχους 22

Γεράκια της Χίλαρι Μαντέλ

Γεράκια, μυθιστόρημα, Χίλαρι Μαντέλ, μτφρ. Εριφύλη Μαρωνίτη, Εκδόσεις Πάπυρος 2013

 

Η Χίλαρι Μαντέλ είναι η γυναίκα – θαύμα που έχει τον τρόπο της να παίρνει τα βραβεία Booker σαν στραγάλια. Τρία χρόνια μετά το Γουλφ Χολ (2009), τα Γεράκια απέσπασαν ξανά το πολυπόθητο βραβείο. Ευτυχώς που δεν γράφει συχνότερα, έτσι ώστε να προφταίνουν κι άλλοι συγγραφείς να βραβεύονται.

Θέμα του μυθιστορήματος, η ενδιαφέρουσα για τους Άγγλους ιστορία του βασιλιά της Βρετανίας Ερρίκου Η΄ και της δεύτερης συζύγου του, Άννας Μπολέιν. Ως γνωστόν, η Άννα Μπολέιν, η γυναίκα που συζεύχθηκε τον βασιλιά και στη συνέχεια αποκεφαλίστηκε, ήταν από τους πρωτεργάτες της εκκλησιαστικής μεταρρύθμισης και η αφορμή για τη σύγκρουση της Αγγλίας με την Παπική Εκκλησία.

Στόχος των Γερακιών δεν είναι να εξερευνήσουν τα πραγματικά ιστορικά αίτια της εκκλησιαστικής σύγκρουσης, ούτε να περιγράψουν ηθογραφικά την εποχή και γενικώς ο στόχος του μυθιστορήματος είναι σκοτεινός καθώς εκείνο που ενδιαφέρει περισσότερο τη συγγραφέα μοιάζει να είναι η φόρμα. Το βιβλίο είναι γραμμένο από την οπτική του ισχυρού πληβείου της εποχής, του Τόμας Κρόμγουελ, στον οποίο αντιστοιχεί το τρίτο πρόσωπο της αφήγησης. Ο Κρόμγουελ συνομιλεί με τον βασιλιά, με τη βασίλισσα, ο Κρόμγουελ μιλάει με ευγενείς, ο Κρόμγουελ εμφανίζεται γενικώς παντού. Συνομωσίες, ίντριγκες και διάλογοι γεμίζουν το βιβλίο. Η ζοφερή ατμόσφαιρα ενισχύεται από τη γραφή, η οποία, σε ενεστώτα χρόνο, εξιστορεί περιγραφικά, με πράξεις κι ενέργειες ίσως αποσπασματικές, με διαλόγους που άπτονται της ιστορίας αλλά δεν την καταγράφουν, τα γεγονότα των ετών 1533 – 1536. Η αφήγηση κορυφώνεται με τη σκηνή του δικαστηρίου και ολοκληρώνεται με το τελείωμα, το οποίο επιτυγχάνει να δέσει και να προσδώσει ουσία σε ολόκληρη την αφήγηση.

Το ύφος πυκνό, η φόρμα ορθή, αυστηρή, καμία λέξη δεν περισσεύει, ούτε λείπει. Εντυπωσιακό επίτευγμα, ίσως ωστόσο ενοχληθούν οι αναγνώστες που επιθυμούν μια μεγαλύτερη λεκτική ελευθερία.

Η περίπλοκη διαδοχή σκηνών είναι ταυτόχρονα η δύναμη και η αδυναμία του μυθιστορήματος, καθώς αφ’ ενός εμπλέκει τον αναγνώστη σε έναν χωρίς μεγάλο ενδιαφέρον κυκεώνα, αφ’ ετέρου δυναμοποιεί την ιστορική πραγματικότητα και προσδίδει ποικίλες διαστάσεις. Οι διθύραμβοι του Sir (!) Peter Stotchard, προέδρου της κριτικής επιτροπής των βραβείων Booker, που αναγράφονται στο οπισθόφυλλο, υπερβολικοί και η μετάφραση της Εριφύλης Μαρωνίτη εξαιρετική, με σπάνια ολισθήματα σε αγγλοσαξωνικούς ιδιωματισμούς.

Γιάννης Παπαγιάννης